Α.3 Γιατί διαφοροποιείται ο παιδιατρικός ασθενής
Πλήθος ανατομικών, φυσιολογικών, ανοσοποιητικών και αναπτυξιακών παραμέτρων διαφοροποιούν τα παιδιά από τους ενηλίκους. Η διαπίστωση αυτή καταλήγει επομένως στο λογικό συμπέρασμα ότι δεν μπορεί να είναι αποδεκτή η αντιμετώπιση του παιδιού ως μικρού ενηλίκου. Αν δεν ληφθούν υπ’ όψιν αυτές οι διαφορές μεταξύ παιδιών και ενηλίκων κατά την προετοιμασία απόκρισης σε ένα MCE, κατά τη διαδικασία διαλογής σε αντίστοιχο περιβάλλον, κατά την διάγνωση και κατά την διαχείριση της φυσιολογικής και ψυχολογικής κατάστασης του παιδιατρικού ασθενούς είναι δυνατό να οδηγήσουν σε μείζονος σημασία σφάλματα που θέτουν σε κίνδυνο την υγεία και την ακεραιότητα τόσο του ιδίου του παιδιατρικού ασθενούς όσο και ασθενών που ανήκουν σε λοιπές ηλικιακές ομάδες.
Α.3.1 Ανατομικές διαφορές
Η προφανέστερη όλων διαφορά παιδιατρικών ασθενών και λοιπού πληθυσμού είναι το μέγεθος, παράμετρος η οποία διαφοροποιείται ακόμα και εντός της ομάδας των παιδιατρικών ασθενών αναλόγως του σταδίου ανάπτυξής τους. Το μικρότερο μέγεθος/ ύψος των παιδιών τα τοποθετεί εγγύτερα στο έδαφος εκεί όπου η συγκέντρωση τοξικών χημικών παραγόντων, βαρύτερων από τον αέρα, είναι αυξημένη καθιστώντας υψηλότερη την πιθανότατα τα παιδιά να πληγούν πρώτα σε σχέση με την λοιπό πληθυσμό και μάλιστα σε εντονότερο βαθμό (Bernardo 2001).
Μικρότερη μάζα σώματος έχει επίσης ως αποτέλεσμα μεγαλύτερη ασκούμενη δύναμη ανά μονάδα επιφανείας σώματος. Σε περιπτώσεις ωστικών κυμάτων μετά από έκρηξη η μικρότερη μάζα σώματος συντελεί σε βιαιότερη εκτόξευση και σε μεγαλύτερη απόσταση. Η ενέργεια από θραύσματα ή πτώσεις στην περίπτωση των παιδιών μεταφέρεται σε σώμα με λιγότερο ελαστικό συνδετικό ιστό, λιγότερο υποδόριο λιπώδη ιστό και έχει ως εκ τούτου αποτέλεσμα βαρύτερων τραυματισμών από εκρηκτικούς μηχανισμούς πιέσεως ή μείζονα τέμνοντα τραύματα. (Waisman et al. 2006).
Ο εύκαμπτος παιδικός σκελετός δύναται να αποτελεί παράγοντα για τραυματισμούς έσω οργάνων, επί παραδείγματι πνευμόνων, χωρίς την ύπαρξη πλευρικών καταγμάτων, ενώ η ατελής συνοστέωση στα παιδιά δημιουργεί κινητό μεσοθωράκιο ώστε η περίπτωση πνευμοθώρακα υπό τάση πολύ πιο σύντομα σε παιδιά σε σχέση με ενηλίκους, να καθίσταται απειλητική για την ζωή κατάσταση. Επιπροσθέτως ο θωρακικός κλωβός λόγω του μεγέθους του στα παιδιά δεν προστατεύει επαρκώς τα όργανα της άνω κοιλίας (Holbrook 1991).
Τα παιδιά διαθέτουν παράλληλα μικρότερο όγκο αίματος, κατά μέσο όρο 80ml/Kg και μικρότερο απόθεμα υγρών. Απώλεια αίματος ευκολότερα οδηγεί στα παιδιά σε υπογκαιμία σε σχέση με τους ενηλίκους ενώ είναι ιδιαίτερα ευαίσθητα σε παράγοντες όπως οι σταφυλοκοκκικές εντεροτοξίνες ή το δονάκιο της χολέρας που προκαλούν εμέτους και διαρροϊκές κενώσεις με αποτέλεσμα την αφυδάτωση (Lyle et al. 2009).
Τραύματα κεφαλής είναι συχνότερα στα παιδιά τόσο λόγω του μεγαλύτερου μεγέθους κεφαλής σε σχέση με το υπόλοιπο σώμα από ότι στους ενηλίκους αλλά και λόγω λεπτότερου κρανιακού οστού καθιστώντας το πιο ευάλωτο σε τραύματα διείσδυσης. Περί το 60% όλων των τραυματισμών σε MCEs σε παιδιατρικό πληθυσμό είναι τραύματα κεφαλής. Παράλληλα ο παραπάνω ανατομικός παράγοντας σε συνδυασμό με άλλους όπως επί παραδείγματι την ανατομία της τραχείας δυσχεραίνουν την διατήρηση ανοικτού αεραγωγού στα παιδιά (Mor & Waisman 2002) (Gausche-Hill, 2003).
Το μεγαλύτερο δε μέγεθος κεφαλής στα παιδιά μεταφράζεται και σε μεγαλύτερη επιφάνεια δέρματος κεφαλής σε σχέση με τα άκρα, παράγοντας που πρέπει να λαμβάνεται υπ’ όψιν σε περιπτώσεις εγκαυμάτων (Hart et al. 1975)
Α.3.2 Φυσιολογικές διαφορές
Η φυσιολογία των παιδιών διαφέρει επίσης σημαντικά από αυτήν των ενηλίκων. Ζωτικά σημεία όπως ο αναπνευστικός ρυθμός, ο καρδιακός παλμός και η συστολική πίεση διαφέρουν αναλόγως της ηλικίας. Ο υψηλότερος ρυθμός αναπνοών στα παιδιά έχει ως αποτέλεσμα σε περίπτωση έκθεσης εισπνεόμενων βιολογικών ή χημικών παραγόντων την ταχύτερη και μεγαλύτερη απορρόφηση αυτών από τον παιδικό οργανισμό.
Η ιδιότητα των παιδιών αντιστάθμισης και διατήρησης του καρδιακού ρυθμού κατά τις πρώιμες φάσεις μίας υπογκαιμίας δημιουργεί την ψευδή αίσθηση σταθερής κατάστασης που ωστόσο γρήγορα δύναται να οδηγήσει σε απότομη επιδείνωση χωρίς περαιτέρω προειδοποιητικά σημάδια.
Η λεπτή επιδερμίδα και ο μειωμένος υποδόριος ιστός καθιστούν τον κίνδυνο υποθερμίας ιδιαίτερα αυξημένο στα παιδιά γεγονός που θα πρέπει να αντισταθμίζεται με χορήγηση θερμών ενδοφλεβίων υγρών ή θερμών εισπνεόμενων αερίων και χρήση θερμαινόμενων κουβερτών.
Η χορήγηση υγρών και η δοσολογία φαρμάκων συναρτάται βάσει του βάρους των παιδιών. Αναφορικώς με το θέμα της χορήγησης υγρών πρέπει να λαμβάνεται υπ’ όψιν ότι αυξημένη χορήγηση υπότονων διαλυμάτων ενέχει τον κίνδυνο υπονατριαιμίας και σπασμών. Γενικότερα την δοσολογία φαρμακευτικών ουσιών αναγκαία είναι χρήση ειδικών εργαλείων όπως η ταινία παιδιατρικής αναζωογόνησης Broselow- Hinkle που επιτρέπει την ασφαλή χορήγηση σε παιδιά τέτοιων ουσιών βάσει της διάπλασής τους (Lyle et al. 2009).
Α.3.3 Ανοσολογικές διαφορές
Το πρώιμο ανοσοποιητικό σύστημα των παιδιών τα θέτει σε υψηλότερο κίνδυνο λοίμωξης ενώ ειδικώς δύναται να αποτελέσουν υποκείμενα τρομοκρατικής επίθεσης με βιολογικούς παράγοντες. Ταυτόχρονα έκθεση σε πυρηνικούς και ραδιολογικούς παράγοντες έχει ως αποτέλεσμα υψηλότερα ποσοστά νοσηρότητας και θνητότητας στα παιδιά (Brandenburg and Arneson, 2007).
Α.3.4 Αναπτυξιακές διαφορές
Οι αναπτυξιακές διαφορές μεταξύ ενηλίκων και παιδιών είναι προφανείς. Βρέφη και νήπια έχουν σαφώς περιορισμένη λεκτική δυνατότητα επικοινωνίας και δεν μπορούν να περιγράψουν συμπτώματα ή να εντοπίσουν αίσθημα πόνου. (Al-Anazi 2012).
Πέραν της περιορισμένης επικοινωνιακής δεξιότητας νεαρά σε ηλικία άτομα έχουν περιορισμένη γνωστική δεξιότητα ταυτοποίησης κινδύνου και δεν διαθέτουν ανεπτυγμένα αντανακλαστικά αποφυγής του ή διαθέτουν περιορισμένη δυνατότητα αυτοπροστασίας, με αποτέλεσμα συχνότερους και βαρύτερους τραυματισμούς σε MCEs (Romig 2002b).
Τα ψυχολογικά χαρακτηριστικά επίσης διαφέρουν ανάμεσα σε παιδιά και ενηλίκους αλλά και ανάμεσα στα ίδια τα παιδιά και είναι ένας παράγοντας που πρέπει να λαμβάνεται υπ’ όψιν ειδικώς σε εφήβους. Χαρακτηριστική θα μπορούσε να είναι η προσπάθεια αποφυγής εφήβων συμμετοχής σε διαδικασία απολύμανσης μετά από έκθεση σε παράγοντα ΠΡΒΧ λόγω της αυξημένης συστολής που απαντάται σε υψηλό ποσοστό σε άτομα αυτής της ηλικίας (Stankovic et al. 2009)
Καταγραφή Συμβαμάτων με Πολλαπλές Απώλειες Υγείας σε Παιδιατρικά Θύματα (Μέρος Τρίτο)
Αλγόριθμοι Διαλογής Πεδίου (Triage) Παιδιατρικών Ασθενών σε Συμβάματα με Μαζικές Απώλειες Υγείας
ΕΛΕΝΗ Λ. ΘΕΜΕΛΗ
ΔΙΑΣΩΣΤΕΣ ΡΟΔΟΥ
