1.3. ΟΙ ΝΟΣΗΛΕΥΤΕΣ ΤΩΝ ΤΕΠ
Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (WHO) αναφέρει ότι το περιβάλλον εργασίας αποτελεί σημαντικό παράγοντα διότι τα χαρακτηριστικά του επηρεάζουν και την ποιότητα της φροντίδας του ασθενούς άμεσα και έμμεσα17 .
Το Τμήμα Επειγόντων Περιστατικών (ΤΕΠ) είναι ένα πολύπλοκο, ευαίσθητο, πολυσύχναστο, θορυβώδες περιβάλλον εργασίας, με ένα μεγάλο αριθμό ασθενών. Η συχνότητα και το είδος των περιστατικών είναι απρόβλεπτα. Το στοιχείο του απρόβλεπτου μαζί με την πίεση χρόνου, επιτείνουν το άγχος στο χώρο εργασίας18.
Τα ΤΕΠ αντιμετωπίζουν συνεχώς προκλήσεις που επηρεάζουν τη λειτουργία τους, όπως ο συνωστισμός, ο παρατεταμένος χρόνος αναμονής των ασθενών, η δυσκολία να ικανοποιηθούν τους ασθενείς, η μειωμένη πνευματική οξύτητα των ασθενών, ο φόρτος εργασίας των νοσηλευτών, η υποστελέχωση των ΤΕΠ και η αδυναμία επικοινωνίας των νοσηλευτών με τους υπόλοιπους παρόχους της επείγουσας υγειονομικής περίθαλψης (γιατροί, διασώστες)19,20,21,22,23,24, .
Οι πιο συχνοί μάρτυρες των καρδιακών ανακοπών στο νοσοκομείο είναι οι νοσηλευτές και είναι οι πρώτοι που ανταποκρίνονται στα σημεία και στα συμπτώματα αυτών22,25.
Όταν λοιπόν εντοπίσουν τα πρώιμα σημεία και συμπτώματα της καρδιακής ανακοπής εφαρμόζουν το σύστημα έγκαιρου συναγερμού (μπλε κωδικός), με το οποίο ενεργοποιείται μια ομάδα επανδρωμένη με γιατρούς εξειδικευμένους σε κρίσιμες και επείγουσες καταστάσεις7,25.
Η αναγκαιότητα των νοσηλευτών στην αναγνώριση των σημείων και συμπτωμάτων αποδεικνύεται και στην έρευνα των Pothitakis C 1 , Ekmektzoglou KA et al8 .
Λόγω των αυξημένων απαιτήσεων, τα ΤΕΠ απαιτούν προσωπικό με συγκεκριμένο προφίλ προσωπικότητας
Τα στοιχεία της προσωπικότητας των νοσηλευτών που εργάζονται σε ΤΕΠ μεγάλων νοσοκομείων πρέπει να είναι η εξωστρέφεια, η εμπειρία, η τερπνότητα, η σεμνότητα, η αυτοπεποίθηση και ο αλτρουισμός.
Με γνώμονα αυτά τα στοιχεία προσωπικότητας μπορούν να προσαρμόζονται στην επείγουσα νοσηλευτική και έχουν την ικανότητα να λειτουργούν με γρήγορο ρυθμό σε αγχωτικό περιβάλλον εργασίας.
Οι νοσηλευτές των ΤΕΠ πρέπει επίσης να είναι σε θέση να αναπτύξουν καλές σχέσεις με άτομα όλων των ηλικιών και από διαφορετικά κοινωνικοοικονομικά και πολιτιστικά υπόβαθρα.
Για να συγκεντρώσουν τις πληροφορίες που είναι απαραίτητες για την αποτελεσματική αντιμετώπιση των ασθενών (ιατρικό ιστορικό), είναι ζωτικής σημασίας οι νοσηλευτές να έχουν επαρκή ικανότητα και εξωστρέφεια που να τους επιτρέπει να αναπτύσσουν σχέσεις και να συζητούν με τους ασθενείς.
Επιπλέον πρέπει να διαθέτουν εμπειρία και αυτοπεποίθηση για να καλλιεργείται έτσι η εμπιστοσύνη κατά τη θεραπεία των ασθενών σε ένα απρόβλεπτο και ταραχώδες περιβάλλον εργασίας18 .
Η αυτοπεποίθηση ειδικά είναι συνδεδεμένη με την αποτελεσματικότητα και την επιτυχή ολοκλήρωση των καθηκόντων των νοσηλευτών αφού τους δίνει την δυνατότητα μεγαλύτερης ανεξαρτησίας24 .
Εκτός από τις παραπάνω ιδιότητες των νοσηλευτών, κρίνεται απαραίτητη και η συνεχής επιμόρφωσή τους. Οι νοσηλευτές πρέπει να αποκτούν και να διατηρούν την ικανότητα και τις γνώσεις που θα τους επιτρέπουν να ενεργούν σωστά σε περιστατικά καρδιακής ανακοπής έτσι ώστε να βελτιώνεται η έκβαση των ασθενών αυτών.
Μαθήματα μέσω ηλεκτρονικού υπολογιστή με βίντεο και εικόνες μπορεί να θεωρηθεί ως μια αποτελεσματική εναλλακτική λύση για νοσηλευτές που δεν έχουν το χρόνο ή την οικονομική δυνατότητα για να παρακολουθήσουν σεμινάρια BLS και ACLS.
Οι βασικές και προηγμένες γνώσεις και δεξιότητες υποστήριξης της ζωής πρέπει να επανελέγχονται τουλάχιστον κάθε έξι μήνες, αφού μπορούν να ατονήσουν σε μόλις τρεις έως έξι μήνες16 .
Το ρόλο αυτής της συνεχούς επιμόρφωσης αναλαμβάνουν οι εκπαιδευτές νοσηλευτές, οι οποίοι πρέπει να αναπτύξουν μεθόδους διδασκαλίας που προάγουν την κριτική σκέψη και τις δεξιότητες και συνεισφέρουν στην ταχεία επίλυση των προβλημάτων στους αρχάριους νοσηλευτές.
Όσον αφορά την αξιολόγηση και τον προσδιορισμό των αιτίων και των παρεμβάσεων, την προώθηση της κριτικής σκέψης, και την παροχή φροντίδας, οι αλγόριθμοι παρέχουν την κατάλληλη καθοδήγηση.
Όμως η χρήση των αλγορίθμων και μόνο δεν υπόσχεται θετική έκβαση, αλλά καθιερώνει ένα πρότυπο φροντίδας που πρέπει να ακολουθείται, ανάλογα με τις ανάγκες του κάθε ασθενή.
Συνεπώς, τα πρωτόκολλα για την καρδιακή ανακοπή και την ορθή διαχείριση απαιτούν συνεχή ενημέρωση για την εφαρμογή ενός διεθνώς αποδεκτού αλγόριθμου για θεραπευτικές παρεμβάσεις και τη λήψη αποφάσεων8 .
Στα περισσότερα νοσηλευτικά ιδρύματα, είναι απαραίτητο οι νοσηλευτές να έχουν εκπαιδευτεί στη Βασική Υποστήριξη της Ζωής (Basic Life Support, BLS).
Στις Μονάδες Εντατικής Θεραπείας (ΜΕΘ) συνήθως απαιτείται επιπλέον εκπαίδευση στο επίπεδο της Προχωρημένης Καρδιακής Υποστήριξης της Ζωής (Advanced Cardiac Life Support, ACLS) 22 . 27
Στην πράξη, όταν δίνονται στους νοσηλευτές ρόλοι πρώτης γραμμής στην ανάνηψη έχει αποδειχθεί ότι είναι ικανοί ηγέτες. Συγκεκριμένα, σε μια έρευνα των Heng KW1 , Fong MK et al που διεξήχθη στη Σιγκαπούρη το 2011 πάνω σε προσομοίωση κατάστασης καρδιακής ανακοπής, αποδείχθηκε ότι οι νοσηλευτές έκτακτης ανάγκης που είχαν εκπαιδευτεί στο ACLS είχαν πληρέστερη γνώση των δυνητικά αναστρέψιμων αιτιών της καρδιακής ανακοπής συγκριτικά με γιατρούς που δεν είχαν παρακολουθήσει σεμινάρια ACLS22 .
Το τμήμα των επειγόντων περιστατικών, επανδρωμένο με επαρκή αριθμό επαγγελματιών και καταρτισμένων και εξειδικευμένων νοσηλευτών, που είναι ικανοί να αναγνωρίζουν κλινικά ασταθείς ασθενείς και να ειδοποιούν το κατάλληλο προσωπικό για να ξεκινήσει η θεραπεία, αποτελεί αναπόσπαστο τμήμα του νοσοκομείου και βελτιώνει αισθητά τη λειτουργία του8,23,24.
Από τα παραπάνω συνάγεται ότι ο ρόλος των νοσηλευτών των ΤΕΠ είναι ιδιαίτερα σημαντικός και θα μπορούσε να ενισχυθεί προς όφελος των ασθενών22 .