ΕΠΙΛΟΓΟΣ
Όσον αφορά τη νομική αντιμετώπιση του ιατρικού σφάλματος στην ΚΑΡΠΑ αλλά και γενικότερα, η χρυσή τομή βρίσκεται σε ένα τέτοιο σύστημα από πλευράς νομοθεσίας και απονομής δικαιοσύνης, ώστε ούτε ο ιατρός να πιέζεται και να απειλείται σε υπερβολικό βαθμό ούτε όμως ο ασθενής να αδικείται, ο οποίος είναι το επίκεντρο της ιατρικής δραστηριότητας και βρίσκεται από τη φύση των πραγμάτων σε ευάλωτη θέση και σε θέση άγνοιας.
Δυστυχώς όμως ο τρόπος με τον οποίο αντιμετωπίζεται το ιατρικό σφάλμα δεν είναι ιδανικός. Η σχέση ιατρού-ασθενή καλείται να λειτουργήσει μέσα σε ένα σύστημα που όχι μόνο τέλειο δεν μπορεί να χαρακτηριστεί αλλά ούτε καν άρτιο. Κανείς ιατρός δεν θα επιθυμούσε η κατάσταση της υγείας του ασθενούς του να επιδεινωθεί ή να πεθάνει.
Από την άλλη πλευρά είναι γνωστό ότι ιδίως στη σύγχρονη εποχή της ιατροτεχνολογικής προόδου η καχυποψία απέναντι στον ιατρό και η απόδοση ευθύνης σε αυτόν έχουν αυξηθεί.
Σήμερα η πατροπαράδοτη εμπιστοσύνη του ασθενή προς τον ιατρό έχει αντικατασταθεί από την υποψία του ιατρικού λάθους, καθώς οι απαιτήσεις από τους ιατρούς συνεχώς αυξάνονται, όπως και οι δικαστικές διώξεις εναντίον των ιατρών για σφάλματα πραγματικά ή υποτιθέμενα που διαπράχθηκαν από αυτούς κατά την άσκηση του λειτουργήματός τους.
Ο ιατρός κάποτε απολάμβανε μεγάλου κοινωνικού κύρους. Τώρα, συχνά αντιμετωπίζεται σαν κοινός εγκληματίας. Έτσι, συχνά, αντί να ασχολείται με τη θεραπεία και αντιμετώπιση των ασθενών, ασχολείται με τις αγωγές που έχουν ασκηθεί εναντίον του.
Είναι γεγονός ότι η υπερβολική νομική απειλή προς τον ιατρό δυσχεραίνει σε τελική ανάλυση την άσκηση της ιατρικής αφού οδηγεί στη λεγόμενη «αμυντική ιατρική» σε βάρος τελικά του ασθενή και των ασφαλιστικών ταμείων.
Για την υπερβολική νομική συμπίεση του ιατρού ευθύνεται σημαντικά ο τρόπος αντιμετώπισης του ιατρικού σφάλματος τόσο από το νόμο όσο και από την απονομή της δικαιοσύνης, η οποία μάλιστα συχνά παραβλέπει το ανθρωπιστικό στοιχείο της σχέσης ιατρού-ασθενή.
Για «αμυντική ιατρική» γίνεται λόγος όταν η συμπεριφορά του ιατρού αποκλίνει από τη λεγόμενη «καλή ιατρική πρακτική», ενάντια στο όφελος του ασθενή, κυρίως επειδή ο ιατρός επιδιώκει να αποφύγει τις εναντίον του νομικές συνέπειες εξαιτίας ιατρικού σφάλματος (π.χ. αγωγές για αποζημίωση, ποινικές διώξεις).
Η αμυντική ιατρική διακρίνεται στη θετική (όταν ο ιατρός πράττει περισσότερα από όσα επιβάλλονται) και την αρνητική (όταν ο ιατρός πράττει λιγότερα από όσα επιβάλλονται). Η αμυντική ιατρική αυξάνει υπέρογκα το κόστος της υγείας, βλάπτει άμεσα τον ασθενή καθώς και την ήδη ευρισκόμενη σε κρίση σχέση ιατρού-ασθενούς.
Σε έρευνα του 2005 αναφέρεται ότι πλέον του 90% των ερωτηθέντων στα πλαίσια έρευνας ιατρών είχαν εκτελέσει αμυντική ιατρική.
Ο ιατρός στα πλαίσια της αμυντικής ιατρικής ίσως διστάζει να λάβει αποφάσεις και να δράσει πιο ενεργά σε ορισμένες δύσκολες και οριακές περιπτώσεις.
Για το λόγο αυτό προτείνεται:
i. η ξεχωριστή μεταχείριση των επιπλοκών της ΚΑΡΠΑ από τη Δικαιοσύνη καθώς αποτελεί μία ιδιότυπη και ξεχωριστή ιατρική πράξη.
Η απροθυμία να ενεργήσει κανείς σε ένα έκτακτο καρδιολογικό περιστατικό μπορεί να οδηγήσει σε άσκοπους θανάτους. Η αποτελεσματική καρδιοπνευμονική αναζωογόνηση που παρέχεται από τους παρευρισκόμενους μάρτυρες αμέσως μετά από μία ξαφνική καρδιακή ανακοπή μπορεί να διπλασιάσει ή να τριπλασιάσει την πιθανότητα επιβίωσης ενός θύματος.
ii. η εντατικοποίηση των ερευνών για τον καθορισμό των αποδεκτών και μη αποδεκτών επιπλοκών από την εφαρμογή των αρχών της ΚΑΡΠΑ.
iii. η υποχρεωτική θεωρητική και πρακτική εκπαίδευση στην ΚΑΡΠΑ όλων των φοιτητών Ιατρικής ώστε κάθε ιατρός να γνωρίζει ήδη με την αποφοίτησή του τις κατευθυντήριες οδηγίες αυτής της σωτήριας ιατρικής πράξης, καθώς και ο συντονισμός και η διατήρηση συνεχούς εκπαίδευσης ώστε να ενημερώνεται πλήρως σχετικά με τις εξελίξεις της.
ΙΑΤΡΙΚΟ ΣΦΑΛΜΑ – ΠΟΙΝΙΚΕΣ, ΑΣΤΙΚΕΣ ΚΑΙ ΠΕΙΘΑΡΧΙΚΕΣ ΕΥΘΥΝΕΣ (Μέρος Έκτο)
ΙΑΤΡΙΚΗ ΕΥΘΥΝΗ ΣΤΗΝ ΚΑΡΠΑ (Μέρος Έβδομο)
ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ
Επιπλοκές καρδιοπνευμονικής αναζωογόνησης νομικές συνέπειες και ηθικά διλήμματα
ΑΣΠΑΣΙΑ ΔΕΛΗΛΙΓΚΑ ΑΓΜ: 429613
Επιμέλεια Κειμένου
Παναγιώτης Σπανός
Διασώστης ΕΚΑΒ Ρόδου
ΔΙΑΣΩΣΤΕΣ ΡΟΔΟΥ
