Το σενάριο που προβληματίζει
Είσαι σε κλήση για δύσπνοια σε έναν 75χρονο άνδρα. Τον βρίσκεις σε βαριά αναπνευστική δυσχέρεια, αλλά προτού τον μεταφέρεις στο ασθενοφόρο, παθαίνει καρδιακή ανακοπή. Ξεκινάς ΚΑΡΠΑ, του αφαιρείς το πουκάμισο και βλέπεις στο στήθος του τατουάζ:
“DO NOT RESUSCITATE!” (ΜΗΝ ΜΕ ΑΝΑΝΗΨΕΤΕ!)
Είναι μόνος, δεν υπάρχει συγγενής, δεν βρίσκεται καμία άλλη ιατρική πληροφορία επί τόπου.
👉 Τι κάνεις;
-
Συνεχίζεις την αναζωογόνηση;
-
Σταματάς σεβόμενος το τατουάζ;
-
Επικοινωνείς με ιατρικό συντονισμό για οδηγίες;
Ένα πραγματικό περιστατικό
Σε ένα νοσοκομείο του Μαϊάμι, ένας 70χρονος ασθενής χωρίς ταυτότητα, διακομίστηκε αναίσθητος. Το μόνο που τον “δήλωνε” ήταν ένα τατουάζ DNR με υπογραφή.
Οι γιατροί δίστασαν. Μετά από συζήτηση με ειδικό ηθικής, αποφάσισαν να σεβαστούν το τατουάζ. Αργότερα επιβεβαιώθηκε πως ο ασθενής είχε πράγματι έγκυρη εντολή DNR καταχωρημένη στον ιατρικό του φάκελο [1].
Στον προνοσοκομειακό χώρο όμως, δεν υπάρχει ο χρόνος ή η πολυτέλεια τέτοιων γνωμοδοτήσεων. Ο διασώστης πρέπει να δράσει άμεσα και υπεύθυνα, με βάση τον νόμο και τα πρωτόκολλα.
Προσοχή: Τα DNR τατουάζ μπορεί να είναι παραπλανητικά
Πραγματική ιστορία: Ένας 59χρονος ασθενής στην Καλιφόρνια νοσηλεύτηκε με τατουάζ “D.N.R.” στο στήθος του. Στο ιατρικό του ιστορικό όμως ανέφερε ρητά ότι επιθυμεί να γίνει ανάνηψη αν χρειαστεί.
Όταν ερωτήθηκε, παραδέχθηκε ότι το τατουάζ έγινε επειδή… έχασε στο πόκερ! Ήταν νεαρός και μεθυσμένος όταν συμφώνησε να το κάνει μετά από στοίχημα με συναδέλφους [2].
💡 Το συμπέρασμα;
Μην βασίζεστε ποτέ αποκλειστικά σε τατουάζ DNR για να αποφασίσετε αν θα ξεκινήσετε ή όχι ΚΑΡΠΑ.
Τι προβλέπει η νομοθεσία για τα DNR
Η εντολή DNR είναι ιατρική οδηγία, μέρος των “προηγμένων δηλώσεων βούλησης” (advance directives), με νομική ισχύ.
➡️ Οι προϋποθέσεις και η μορφή ενός έγκυρου DNR διαφέρουν από πολιτεία σε πολιτεία στις ΗΠΑ – και από χώρα σε χώρα.
Συνήθως αποδεκτές μορφές DNR:
-
Ειδική συμπληρωμένη φόρμα (π.χ. POLST/MOLST)
-
Κάρτα DNR
-
Βραχιόλι ή μενταγιόν
-
Υπογεγραμμένο ιατρικό έγγραφο
👉 Τα τατουάζ δεν αναγνωρίζονται ως νόμιμη μορφή DNR στις περισσότερες περιπτώσεις.
Επίσης, το DNR μπορεί να ανακληθεί οποιαδήποτε στιγμή από τον ασθενή. Αν ένας ασθενής αλλάξει γνώμη αλλά δεν αφαιρέσει το τατουάζ, το τατουάζ παραμένει χωρίς ισχύ.
Πώς να αντιδράσεις εάν δεις τατουάζ DNR
Εάν ο ασθενής έχει τατουάζ DNR:
-
🔍 Αναζήτησε έγκυρη ιατρική τεκμηρίωση (φόρμα, κάρτα, βραχιόλι).
-
🗣 Συζήτησε με τον ίδιο τον ασθενή, εφόσον έχει διαύγεια – μπορεί να ανακαλέσει προφορικά.
-
👨👩👧 Ρώτησε παρευρισκόμενους συγγενείς/φίλους για τις επιθυμίες του ασθενή.
-
📞 Επικοινώνησε με ιατρικό συντονισμό εάν υπάρχει αμφιβολία.
-
🚑 Ακολούθησε τα τοπικά πρωτόκολλα – και σε περίπτωση έλλειψης DNR, προχώρησε με ΚΑΡΠΑ.
Συμπεράσματα
-
Το τατουάζ “DO NOT RESUSCITATE” δεν αποτελεί έγκυρη ιατρική εντολή από μόνο του.
-
Το να μην ξεκινήσεις ΚΑΡΠΑ μόνο και μόνο επειδή το γράφει ένα τατουάζ, μπορεί να σε θέσει σε νομικό κίνδυνο.
-
Το τατουάζ μπορεί να λειτουργήσει ως ένδειξη, όχι απόδειξη. Ενεργοποιεί την ανάγκη για περαιτέρω διερεύνηση.
-
Γνώριζε πάντα το νομικό πλαίσιο και τα πρωτόκολλα της περιοχής που εργάζεσαι.
📚 Πηγές:
-
New England Journal of Medicine – “An Unusual DNR Tattoo”
-
JAMA Internal Medicine – “My Patient’s Tattoo As A DNR Directive?”
- https://www.ems1.com/paramedic-chief/articles/dnr-tattoos-are-they-legal-and-is-ems-bound-to-comply-RE78PPdJlpo3zjUs/
🎯 Μην αφήνεις το μελάνι να καθορίσει την αναζωογόνηση. Σκέψου, ερεύνησε και δράσε υπεύθυνα.
Παναγιώτης Σπανός
ΔΙΑΣΩΣΤΕΣ ΡΟΔΟΥ