ΝΑΡΚΙΣΣΙΣΤΙΚΑ ΔΙΑΠΡΟΣΩΠΙΚΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΣΤΗΝ ΚΛΙΝΙΚΗ ΠΡΑΚΤΙΚΗ
ΟΡΙΣΜΟΣ – ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΑΣ
- Σύνολο έμφυτων, επίκτητων, σωματικών, ψυχικών και κοινωνικών γνωρισμάτων με ιδιαίτερη χαρακτηριστικότητα, μοναδικό για κάθε άτομο, σταθερό στον χρόνο και στις διάφορες καταστάσεις που προσδιορίζει την προσαρμογή στο περιβάλλον και κάνει ένα άτομο να ξεχωρίζει από τα άλλα.
- Με αυτό, το άτομο εγκαθιστά ειδικές σχέσεις με τους άλλους και χειρίζεται ενδοπροσωπικές υποθέσεις του και εμπειρίες .
ΟΡΙΣΜΟΣ ΔΙΑΤΑΡΑΧΗΣ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΑΣ
- Ακραίες μορφές συμπεριφοράς, βαθιά ριζωμένες, δυσαρμονικές, δυσπροσαρμοστικές και ανελαστικές .
- Αφορούν την προσωπική και κοινωνική λειτουργικότητα του ατόμου .
- Ανάγονται στην κατασκευή του χαρακτήρα και είναι ανεξάρτητες από την νοηματική και ψυχική απαρτίωση του ατόμου .
ΣΚΟΠΟΣ ΤΟΥ ΑΡΘΡΟΥ
Το άρθρο αποσκοπεί στο να περιγραφούν οι διαπροσωπικές δυσκολίες που σχετίζονται τυπικά με τον παθολογικό ναρκισσισμό και τη σημασία ανίχνευσης και της αντιμετώπισης του παθολογικού ναρκισσισμού στην κλινική πρακτική.
ΕΙΣΑΓΩΓΗ
- Ο Παθολογικός Ναρκισσισμός συνδέεται σε βάθος με διαπροσωπικά προβλήματα, όμως αυτού του είδους τα προβλήματα ενδεχομένως να μην αναφέρονται ανοιχτά κατά τη θεραπεία ως ζητήματα κλινικού ενδιαφέροντος. Μολονότι οι ναρκισσιστικοί ασθενείς μπορεί να αποκαλύψουν εύκολα τα συμπτώματα, ενδέχεται να συγκαλύψουν σχετικές ψυχοπαθολογίες ώστε να αποφύγουν τον έλεγχο και την κριτική.
- Οι προσπάθειες των κλινικών να διερευνήσουν τον ρόλο του ασθενούς σε διαπροσωπικά σενάρια δύναται να επιφέρει δύστροπες και περιφρονητικές συμπεριφορές και όχι αντανακλαστική ανησυχία. Συνεπώς η γνωριμία με τον ασθενή που πάσχει από παθολογικό ναρκισσισμό περιλαμβάνει την εξοικείωση με συγκεκριμένες προβληματικές διαπροσωπικές συμπεριφορές.
- Τα άτομα με Ναρκισσιστικά προβλήματα παρόλο που εμφανίζονται υπεροπτικά ή αδιάφορα μπορεί να έχουν σοβαρά προβλήματα με την ταυτότητά τους, τη ρύθμιση της αυτοεκτίμησης για αυτό αναζητούν αγάπη και θαυμασμό, έχουν ρηχές συναισθηματικές σχέσεις, εμπάθεια και μειωμένη ευχαρίστηση της ζωής.
- Η κατάχρηση ουσιών ,οι διαταραχές της διάθεσης και οι αγχώδεις διαταραχές αποτελούν σε σημαντικό βαθμό συννοσηρότητες της Ναρκισσιστικής διαταραχής της προσωπικότητας.
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ
- Λαμβάνοντας ευρήματα από την κλινική έρευνα για την αξιολόγηση προβλημάτων στις διαπροσωπικές αλληλεπιδράσεις, έχουν διαπιστωθεί συσχετισμοί μεταξύ παθολογικού ναρκισσισμού στη μορφή ιδεών μεγαλείου, κυριαρχίας και ελέγχου, παρεισφρητικότητας, τυραννικής , εκδικητικής και παρεμβατικής διαπροσωπικής συμπεριφοράς.
ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ
- Σύμφωνα με τις κλινικές μελέτες για την πλέον ενδεδειγμένη προσέγγιση και εστίαση παρεμβάσεων, είναι μια ολοκληρωμένη προοπτική είτε σε ομάδα είτε σε ατομική θεραπεία ενισχύοντας το χιούμορ, κατανοώντας τα αίτια των συναισθημάτων που το οδηγούν στον ανταγωνισμό και στο να μην εμπιστεύεται τους άλλους ώστε να αναπτύξει τη δυναμική ,να ανέχεται την κριτική και τις αποτυχίες, να συνδέεται καλύτερα με τους άλλους στις προσωπικές και επαγγελματικές του σχέσεις , να τις αντιλαμβάνεται ως απολαυστικές και επιβραβευτικές, την ενσυναίσθηση και την ενίσχυση της επίδρασης μεταξύ ασθενούς και θεραπευτή.
- Οι κλινικοί θα πρέπει να αντιμετωπίσουν τον παθολογικό ναρκισσισμό με ελαστικότητα, υποστηρικτικές/σχεσιακές παρεμβάσεις και διερευνητικές/ερμηνευτικές που να εξατομικεύονται για κάθε ασθενή και με απουσία από τη μεριά του θεραπευτή αντιμεταβιβαστικών αντιδράσεων ( π.χ. Αγανακτώ όταν δουλεύω μαζί του, χάνω την αυτοσυγκράτησή μου μαζί του).
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ
- Τα διαπροσωπικά προβλήματα που σχετίζονται με τον παθολογικό Ναρκισσισμό ρυθμίζουν δυσπροσαρμοστικά την αυτοεκτίμηση και αποφεύγουν τις επιδράσεις ντροπής.
- Η Ναρκισσιστική διαπροσωπική δυσλειτουργία βοηθά στην έκφραση απαρνημένων εσωτερικών βιωμάτων, τα οποία διαφαίνονται στη θεραπεία ως αντιμεταβιβάσεις.
- Τελικώς η συγκράτηση και η κατανόηση αυτών των διαδραστικών μοτίβων μπορεί να πάει τη θεραπεία μπροστά, επιτρέποντας για σταδιακή μείωση της αναγκαιότητάς τους.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
- Κernberg OF. Narcissistic personality disorder. In: Clarkin JF, Fonagy P, Gabbard GO, eds. Psychodynamic psychotherapy for personality disorders: a clinical handbook. Arlington, VA American Psychiatric Publishing, 2010.
- Pincus AL, L ukowitsky MR. Pathological narcissism and narcissistic personality disorder. Ann Rev Clin Psychol 2010;6:421-46.
- Ronningstam E. Narcissistic personality disorder: a clinical perspective. J Psychiatr Pract 20011;17:89-99.
- American Psychiatric Accociation. DSM-5 development. Narcissistic personality disorder. 2011. At http//www.dsm5.org.
- Maltsberger JT, Ronningstam e, Weinberg I, Schechter M, Goldblatt MJ. Suicide fantasy as a life-sustaining resourse. JAm Acad Psychoanal Dyn Psychiatry 2010;38:611-24.
Ο Νάρκισσος ασχολούταν διαρκώς με τη θέαση της σωματικής του διάπλασης στον ποταμό, αδιαφορώντας για τους ανθρώπους που τον περιστοίχιζαν σε τέτοιο βαθμό ώστε να κριθεί ακόμη και ηθικός αυτουργός για την αυτοκτονία ενός νεαρού που είχε εμπλακεί συναισθηματικά μαζί του. Ο Νάρκισσος μένοντας για μεγάλο χρονικό διάστημα στην ίδια θέση αντανάκλασης του εαυτού του, μαράζωσε και τελικά πέθανε.
ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ: Τσακάλου Μαρία, Νοσηλεύτρια ΤΕ, Msc,Kοινωνικής Ψυχιατρικής, Εκπαιδεύτρια Ενηλίκων, Υπεύθυνη Ψυχιατρικής κλινικής Γ.Ν.Καβάλας.
ΔΙΑΣΩΣΤΕΣ ΡΟΔΟΥ
