Τι είναι ο αιφνίδιος καρδιακός θάνατος
Ως αιφνίδιος καρδιακός θάνατος ορίζεται ο απροσδόκητος, φυσικός (μη βίαιος) θάνατος που συμβαίνει, εντός μίας ώρας από την έναρξη των συμπτωμάτων, σε ένα άτομο που μέχρι εκείνη την στιγμή φαίνεται να είναι απόλυτα υγιές ή πάσχει από μία ιατρική κατάσταση που δεν θεωρείται θανατηφόρα.
Ο αιφνίδιος καρδιακός θάνατος έχει ως κύριο μηχανισμό πρόκλησής του την αιφνίδια διακοπή της καρδιακής παροχής λόγω αρρυθμίας (συνηθέστερα κοιλιακής μαρμαρυγής).
Αιφνίδιος Καρδιακός Θάνατος Στο Ποδόσφαιρο
Στην συντριπτική του πλειοψηφία το φαινόμενο του αιφνίδιου καρδιακού θανάτου είναι ένα ηλεκτρικό φαινόμενο – ένας ηλεκτρικός θάνατος. Αυτός είναι ο πιο άδικος θάνατος, με την έννοια ότι είναι ένας θάνατος που μπορεί να αποφευχθεί-αναταχθεί από τη στιγμή που γρήγορα θα χρησιμοποιήσουμε τη μέθοδο της ηλεκτρικής απινίδωσης με στόχο την ανάταξη της αρρυθμίας. Ο χρόνος που μεσολαβεί ως την παρέμβαση δεν πρέπει να ξεπερνάει τα 3 λεπτά.
Ο κύκλος των χαμένων αθλητών. Το φαινόμενο του αιφνίδιου θανάτου
Το φαινόμενο του αιφνίδιου θανάτου στους αθλητές συνιστά ένα τραγικό γεγονός, δυσβάστακτο για την οικογένεια του θύματος και για την κοινότητα, η οποία συμπάσχει.
Είναι εξαιρετικά ακατανόητο και επώδυνο, να παρακολουθεί κανείς ένα παιχνίδι, ποδοσφαίρου λόγου χάριν, και να αντικρίζει έναν νέο γυμνασμένο να καταρρέει άψυχος στον αγωνιστικό χώρο… Ο αθλητισμός, και μάλιστα η ήπια μορφή του, δεν μπορεί να ενοχοποιηθεί για το φαινόμενο αυτό, καθώς, αντιθέτως, προφυλάσσει την καρδιά και την υγεία των αθλουμένων από τα δεινά της αγυμνασίας.
Ο «κύκλος των χαμένων αθλητών» προξενεί οδύνη, καθ’ ότι πρόκειται για την πλήρη αντιστροφή της φύσης, που μπορεί να δικαιολογηθεί μόνο στην περίπτωση του πολέμου. Το να παραλαμβάνει, όμως, κανείς το παιδί του νεκρό από τον αγωνιστικό (αθλητικό) χώρο – σαν να πρόκειται για επιστροφή από το πεδίο μάχης – είναι έξω από κάθε ανθρώπινη λογική.
Απλά Στατιστικά Στοιχεία
- Ο αιφνίδιος καρδιακός θάνατος (ΑΚΘ) είναι η πρώτη αιτία θανάτου, στις βιομηχανικά αναπτυγμένες χώρες, με ετήσιο ποσοστό που υπολογίζεται, γύρω στους 1 – 2 θανάτους, ανά χίλιους κατοίκους, κάθε χρόνο.
- Σε μία χώρα ενός εκατομμυρίου κατοίκων υπολογίζεται ότι περίπου 1.000 – 6.000 άνθρωποι θα πεθάνουν ξαφνικά μέσα σ’ ένα χρόνο.
- Στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής, υπολογίζεται ότι συμβαίνουν κάθε χρόνο 300-350 χιλιάδες αιφνίδιοι θάνατοι, κάθε αιτιολογίας, ενώ στην Ευρώπη τα περιστατικά φτάνουν τις 700.000 κάθε χρόνο.
- Τα ποσά αυτά δίνουν ένα θλιβερό προνόμιο, στον Αιφνίδιο Καρδιακό Θάνατο. Είναι η συχνότερη αιτία θανάτου διεθνώς.
Αιφνίδιος Καρδιακός Θάνατος και Ποδόσφαιρο
Το ποδόσφαιρο είναι το πιο δημοφιλές άθλημα παγκοσμίως. Περισσότεροι από 260.000.000 ποδοσφαιριστές αναφέρονται οργανωμένοι σε 208 ποδοσφαιρικές ομοσπονδίες σε παγκόσμια κλίμακα.
Ως αθλητής, ο ποδοσφαιριστής συμμετέχει σε οργανωμένη ποδοσφαιρική ομάδα που απαιτεί συστηματική προπόνηση και τακτική συμμετοχή σε αγώνες και έτσι τίθενται υψηλές απαιτήσεις στην αθλητική απόδοση και προσπάθεια.
Ως εκ τούτου, όταν ένας νέος, γυμνασμένος, δημοφιλής ποδοσφαιριστής καταρρέει στον αγωνιστικό χώρο λόγω καρδιακής ανακοπής (αιφνίδιου καρδιακού θανάτου), και ειδικά αν το αθλητικό γεγονός μεταδίδεται τηλεοπτικά, ο θάνατός του αποκτά μεγάλη δημοσιότητα με καταστροφικές συνέπειες στην οικογένειά του, στους οπαδούς του και στην ευρύτερη αθλητική ποδοσφαιρική οικογένεια.
Η κατάρρευση και ο αιφνίδιος καρδιακός θάνατος του Miklos Feher, του Mark Vivien Foe, του Daniel Jarque, του Antonio Puerta και του Phill O’Donnel αποτελούν πασίγνωστα παραδείγματα.
Συμβάντα Αιφνίδιου Καρδιακού Θανάτου στη Ρόδο
Παναγιώτης Τριγένης
Ήταν 13 Φεβρουαρίου 1998 όταν άφησε την τελευταία του πνοή στο γήπεδο της Μαλώνας κατά την διάρκεια προπόνησης.
Γιάννης Σάββενας
Στις 13 Μαΐου 2001 άφησε την τελευταία του πνοή στο γήπεδο της Απολακκιάς.
Βασίλης Ταράλης
Στις 22 Ιουνίου 2016 ο πρώην διαιτητής ένιωσε αδιαθεσία την ώρα που βρίσκονταν στο γήπεδο Αρχαγγέλου, μεταφέρθηκε στο Κέντρο Υγείας Αρχαγγέλου αλλά δεν κατέστη δυνατό να κρατηθεί στη ζωή.
Γιάννης Ρουτζιέρης
πατέρας του προπονητή του Διαγόρα Ρόδου. Στις 09/05/2019 κατέληξε στο γήπεδο, κατά τη διάρκεια του ποδοσφαιρικού αγώνα Διαγόρα – Καλαμάτα.
Συχνότητα αιφνίδιου καρδιακού θανάτου στους ποδοσφαιριστές
Στις Η.Π.Α., η συχνότητα αιφνίδιου καρδιακού θανάτου σε αθλητές υπολογίζεται σε 1 θάνατο κάθε 3 ημέρες (μιλάμε βεβαίως για έναν τεράστιο πληθυσμό) και είναι 2,5 φορές μεγαλύτερος συγκριτικά με τους μη αθλητές αντίστοιχων χαρακτηριστικών (φύλου, ηλικίας κ.λπ.).
Μία προοπτική πληθυσμιακή μελέτη αιφνίδιου καρδιακού θανάτου σε νεαρούς ανταγωνιστικούς αθλητές στην Ιταλία, στην περιοχή Veneto, έδειξε μία επίπτωση αιφνίδιου Καρδιακού θανάτου 2.3 ανά 100.000 αθλητές ανά έτος από όλες τις αιτίες, και 2.1 ανά 100.000 αθλητές ανά έτος από καρδιαγγειακές παθήσεις.
Όποια και αν είναι πάντως η αληθινή επίπτωση του αιφνίδιου καρδιακού θανάτου διεθνώς, δεν υπάρχει αμφιβολία ότι πρόκειται για την κύρια αιτία θανάτου σε νεαρούς ασκούμενους αθλητές.
Αιτίες του αιφνίδιου καρδιακού θανάτου σε νεαρής ηλικίας αθλητές
Καρδιακές παθήσεις λιγότερο γνωστές στο ευρύ κοινό, και σε μεγάλο βαθμό κληρονομικές, ευθύνονται για τα περιστατικά αυτά σε νέους αθλητές (υπερτροφική μυοκαρδιοπάθεια, αρρυθμιογόνος μυοκαρδιοπάθεια, συγγενείς παθήσεις των στεφανιαίων αγγείων, μυοκαρδίτιδες και τα κληρονομικά αρρυθμιολογικά σύνδρομα).
Σε αυτή την ομάδα ηλικιακού εύρους, εκτιμάται ότι η συχνότητα αιφνίδιου καρδιακού θανάτου ανέρχεται σε 1 ανά 50.000 – 200.000 ετησίως .
Μελέτες παρατήρησης έχουν δείξει ότι η φυσική άσκηση μπορεί να πυροδοτήσει κοιλιακές αρρυθμίες επικίνδυνες για τη ζωή σε άτομα που υποφέρουν από σοβαρές καρδιακές παθήσεις χωρίς να το γνωρίζουν.
Στις περιπτώσεις αυτές, ο κίνδυνος αιφνίδιου καρδιακού θανάτου αυξάνει κατά 2,8 φορές σε σύγκριση με ίδιας ηλικίας άτομα που δεν είναι αθλητές , ενώ στο 80% των περιπτώσεων ο αιφνίδιος θάνατος αποτελεί την πρώτη –και τελευταία- εκδήλωση της καρδιακής πάθησης.
Commotio Cordis: ο κίνδυνος για τους νεαρούς ποδοσφαιριστές
Στα άτομα ηλικίας μικρότερης των 16 ετών (παιδιά και έφηβοι) υπολογίζεται πως η καρδιακή πλήξη (commotio cordis) ή θλάση της καρδιάς ευθύνεται για περίπου το 20% των επεισοδίων αιφνίδιων καρδιακού θανάτου. Είναι ωστόσο σπάνια μετά την ηλικία των 21 ετών.
Η καρδιακή πλήξη (commotio cordis) συμβαίνει όταν ο θώρακας του αθλητή χτυπηθεί με υψηλή ταχύτητα είτε από ένα μικρό συμπαγές αντικείμενο, όπως είναι η ποδοσφαιρική μπάλα, ή από την επαφή με άλλο ποδοσφαιριστή (π.χ. αγκωνιά στο θώρακα). Προκαλεί κοιλιακή μαρμαρυγή όταν επισυμβεί κατά την ευάλωτη φάση της αναπόλωσης του κοιλιακού μυοκαρδίου.
Πρωτογενή Πρόληψη
Για την πρωτογενή πρόληψη, εκ των ων ουκ άνευ είναι ο κατάλληλος καρδιολογικός έλεγχος. O αρχικός-βασικός περιλαμβάνει κλινική εξέταση, οικογενειακό ιστορικό, ηλεκτροκαρδιογράφημα και ανάλογα με τα ευρήματα απαιτούνται περαιτέρω εξετάσεις, έως και μαγνητική τομογραφία καρδιάς, όπως θα ορίσει ο εξειδικευμένος ιατρός.
Είναι επίσης σημαντικό εάν κάποιος δεν αισθάνεται καλά, να μη συμμετέχει σε άσκηση, ειδικά εάν πρόκειται για έντονη άσκηση ή ανταγωνιστικό άθλημα.
Κανένας ωστόσο προληπτικός έλεγχος δεν είναι σε θέση να προλάβει το 100% των περιστατικών αιφνιδίου καρδιακού θανάτου αθλητών και νέων. Παρά τις σύγχρονες και τις μελλοντικές προόδους στην πρόληψη, θα υπάρχει πάντοτε η ανάγκη βελτιστοποίησης της αντιμετώπισης, όταν η ΚΑ συμβεί. Και βέβαια ΚΑ στους αθλητικούς χώρους μπορεί να συμβεί σε προπονητές ή άλλους παράγοντες που συμμετέχουν, αλλά και σε θεατές,
Και καταλήγει τονίζοντας για το ποια μηνύματα πρέπει να πάρουμε από το συμβάν με τον Έρικσεν:
«Στους αθλητικούς χώρους μπορεί να συμβεί μια καρδιακή ανακοπή, ξαφνικά και χωρίς προειδοποίηση, αφορά νέα άτομα και θέτει σε υψηλό κίνδυνο τη ζωή τους. Με την κατάλληλη προετοιμασία μπορεί να μετατραπεί από τραγικό γεγονός σε επιβιώσιμο συμβάν και να σωθεί μια ζωή. Είναι επιτακτική ανάγκη όλοι οι πιθανοί πρώτοι ανταποκριτές να είναι εκπαιδευμένοι στη Βασική υποστήριξη της Ζωής και να υπάρχει αυτόματος εξωτερικός απινιδωτής, άμεσα διαθέσιμος.
Το σύνθημα ABC του ποδοσφαίρου, της FIFA: A = AED (αυτόματος εξωτερικός απινιδωτής), B = Blow the whistle (σφύριξε τη σφυρίχτρα), C = Commence the game (ξεκινά ο αγώνας), είναι η πρόκληση του μέλλοντος για την αθλητική κοινότητα».
Η σημασία της έγκαιρης διάγνωσης της Αιφνίδιας Καρδιακής Ανακοπής (S.C.A.) στον αγωνιστικό χώρο
Οι οδηγίες της FIFA Σύμφωνα με τις τρέχουσες οδηγίες της Παγκόσμιας Ομοσπονδίας Ποδοσφαίρου (FIFA), εφόσον κάποιος ποδοσφαιριστής καταρρεύσει στον αγωνιστικό χώρο μετά από πρόσκρουση / σύγκρουση με αντίπαλο, ο διαιτητής πρέπει να προστρέξει για να διαπιστώσει αν ο αθλητής έχει επαφή με το περιβάλλον και δεν έχει χάσει τις αισθήσεις του.
Κατόπιν, εκτιμώντας την βαρύτητα της κάκωσης, πρέπει να ζητήσει ιατρική βοήθεια.
Στην περίπτωση που κάποιος ποδοσφαιριστής καταρρεύσει χωρίς προηγούμενη επαφή με αντίπαλο, τότε πρέπει ο διαιτητής άμεσα να ζητήσει την είσοδο της ιατρικής ομάδας στον αγωνιστικό χώρο, διακόπτοντας το παιχνίδι.
Οι οδηγίες της FIFA
Η άμεση επέμβαση, απινίδωση και εφαρμογή CPR είναι τα μόνα μέτρα που μπορούν να σώσουν τη ζωή του αθλητή τη στιγμή του επεισοδίου. Για το λόγο αυτό είναι απαραίτητη η άμεση διάγνωση της καρδιακής ανακοπής και η άμεση αντιμετώπισή της.
Ήδη από το 2010 είχε καταστεί σαφές ότι οι ισχύοντες κανόνες του ποδοσφαιρικού παιχνιδιού πρέπει να αναθεωρηθούν και να δημιουργηθεί κανόνας που να θεωρεί ότι κάθε πτώση ποδοσφαιριστή εντός του αγωνιστικού χώρου, χωρίς προηγηθείσα επαφή με αντίπαλο ή με την μπάλα ή άλλο φυσικό αντικείμενο, πρέπει να θεωρείται ως επεισόδιο αιφνίδιας καρδιακής ανακοπής (μέχρι απόδειξης του αντιθέτου), με άμεση απάντηση από την πλάγια γραμμή με απινίδωση από το επιφορτισμένο με την ευθύνη αυτή ιατρικό προσωπικό (ιατρός ομάδας, φυσιοθεραπευτής, τραυματιοφορείς, προπονητής), χωρίς να απαιτείται προηγούμενη έγκριση από τον διαιτητή του αγωνιστικού χώρου του παιχνιδιού, με ενημέρωση του τέταρτου διαιτητή της πλάγιας γραμμής.
ΑΥΞΗΜΕΝΟΣ ΚΙΝΔΥΝΟΣ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΘΕΑΤΕΣ
Ωστόσο, και οι θεατές ενδέχεται να έχουν αυξημένο κίνδυνο για ΑΚΘ κατά τη διάρκεια ενός αθλητικού γεγονότος.
Οι μεγάλοι αθλητικοί χώροι συνήθως συγκεντρώνουν αρκετές χιλιάδες θεατών, κυρίως ενήλικες και ηλικιωμένους με πολλούς παράγοντες κινδύνου για καρδιακά επεισόδια, οι οποίοι εκτίθενται σε έντονο συναίσθημα.
Η συναισθηματική διέγερση και τα αυξημένα επίπεδα κατεχολαμινών που αυτή επιφέρει, μπορεί να προκαλέσει ένα στεφανιαίο επεισόδιο.
Στις περισσότερες μελέτες η συχνότητα ΑΚΘ θεατών σε μεγάλα γήπεδα ποδοσφαίρου είναι 1 ανά 500.000-600.000.
Έχουμε μόλις 3 λεπτά για να σώσουμε μια ζωή…
Σύμφωνα με τις κατευθυντήριες οδηγίες (ILCOR) της Διεθνούς Επιτροπής Επικοινωνίας σχετικά με την CPR, η καρδιακή ανακοπή είναι κατά κύριο λόγο είναι καρδιακό αρρυθμιογενές συμβάν με την κοιλιακή μαρμαρυγή (VF) να αποτελεί την επικρατέστερη αρρυθμία στο 90% των περιπτώσεων.
Η θεραπεία αυτής της θανατηφόρας κατάστασης είναι η άμεση εξωτερική απινίδωση, της οποίας προηγείται η Καρδιοπνευμονική Αναζωογόνηση (CPR), αν ο απινιδωτής δεν είναι διαθέσιμος.
Ο κύριος παράγοντας που επηρεάζει την επιβίωση από Καρδιακή ανακοπή είναι το χρονικό διάστημα από την εγκατάστασή της μέχρι την επινίδωση.
Κάθε λεπτό καθυστέρησης στην χορήγηση ρεύματος οδηγεί κατά 10% μείωση στην επιτυχία του ηλεκτρικού σοκ.
Ο διεθνής συνιστώμενος στόχος από την ILCOR, από την κατάρρευση μέχρι την χορήγηση ρεύματος είναι 3-5min.
Έγκαιρη Αντιμετώπιση
Όποιος έχει την ευθύνη ιατρικής υποστήριξης στον αγώνα, αλλά ακόμη και οι διαιτητές και οι ίδιοι οι αθλητές, πρέπει να είναι εκπαιδευμένοι στην παροχή άμεσης βοήθειας με Καρδιοπνευμονική Αναζωογόνηση (CPR) και χρήση αυτόματου εξωτερικού απινιδωτή, καθώς αυτοί θα είναι οι πρώτοι που θα αντιληφθούν και θα πρέπει να αντιμετωπίσουν το επεισόδιο.
Για να επιτευχθεί έγκαιρη αντιμετώπιση του επεισοδίου, πρακτικά απαιτείται:
- Άμεση αναγνώριση της κατάρρευσης
- Ενεργοποίηση του διασώστη
- Άμεση μεταφορά του απινιδωτή
- Προσέγγιση του θύματος
- Προσκόλληση του απινιδωτή και αναγνώριση της αρρυθμίας
- Φόρτιση απινιδωτή και χορήγηση του πρώτου ηλεκτρικού σοκ
Το 2005 το Αμερικανικό Κολλέγιο Καρδιολογίας συνιστούσε σε κάθε σχολείο που φιλοξενεί αθλητική δραστηριότητα να έχει πρόσβαση σε αυτόματο απινιδωτή εντός 5 λεπτών από την κατάρρευση του αθλητή.
Το 2007, στα σχολικά αθλητικά προγράμματα των ΗΠΑ, συστηνόταν πρόσβαση σε απινιδωτή σε λιγότερο από 3-5 λεπτά από την κατάρρευση μέχρι την χορήγηση ρεύματος.
Πρακτικά, αυτές οι οδηγίες συνεπάγονται ότι για να χορηγηθεί ρεύμα απινίδωσης αξιόπιστα μέσα σε 3-5 λεπτά από την ενεργοποίηση του σχεδίου επείγουσας δράσης, απαιτείται ύπαρξη απινιδωτή στο γήπεδο.
Επιβάλλεται η ύπαρξη άμεσα διαθέσιμου απινιδωτή στην πλάγια γραμμή
Απαιτείται συνεπώς ταχύτατη απινίδωση του ποδοσφαιριστή που βρίσκεται σε καρδιακή ανακοπή στον αγωνιστικό χώρο.
Για να το πετύχουμε αυτό πρέπει υπάρχει προηγούμενη καλή εκπαίδευση και προετοιμασία και πραγματικά να μοχθήσουμε για χρόνο στόχο ανταπόκρισης 1-2 λεπτών.
Επίσης είναι φανερό ότι επιβάλλεται η ύπαρξη άμεσα διαθέσιμου απινιδωτή στην πλάγια γραμμή, είτε κοντά στον τέταρτο διαιτητή στην μέση γραμμή (κέντρο γηπέδου) ή σε έναν από τους ιατρικούς τραυματιοφορείς ο οποίος να είναι κατάλληλα εκπαιδευμένος στη χρήση του.
Οι τρέχουσες κατευθυντήριες οδηγίες της FIFA για την παροχή ιατρικών υπηρεσιών στους αγώνες, που πραγματοποιούνται υπό την αιγίδα της FIFA, κινούνται σε αυτή την κατεύθυνση και απαιτούν την ύπαρξη απινιδωτή στην πλάγια γραμμή.
Ας σημειωθεί ότι στα μεγάλα γήπεδα, η προετοιμασία για την επείγουσα αντιμετώπιση επεισοδίου αιφνίδιου καρδιακού θανάτου υπολογίζει και την αντιμετώπιση συμβάντων στους θεατές.
ΑΥΤΟΜΑΤΟΙ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΙ ΑΠΙΝΙΔΩΤΕΣ
Μικρές ευέλικτες, αξιόπιστες, φορητές συσκευές με ενσωματωμένους μικροεπεξεργαστές που αναλύουν με μεγάλη ακρίβεια το ΗΚΓ.
Διαθέτουν ηχητικές και οπτικές οδηγίες, κατευθύνουν τους μη ειδικούς (π.χ. πολίτες) στην ασφαλή χορήγηση ρεύματος για απινίδωση.
Αναλύουν καρδιακό ρυθμό και χορηγούν απινίδωση, όταν απαιτείται. Δηλαδή διαβιβάζουν ηλεκτρικό ρεύμα, τόσου μεγέθους, ώστε να επαναφέρει τη λειτουργική δραστηριότητα της καρδιάς.
Περίπτωση να γίνει λάθος από τον απινιδωτή αποκλείεται σε ποσοστό 100%.
Τι ξέρουμε μέχρι τώρα
- Ο αιφνίδιος καρδιακός θάνατος στο γήπεδο ποδοσφαίρου είναι συνήθως θανατηφόρος αν δεν αντιμετωπιστεί με ταχύτητα και αποτελεσματικά χρησιμοποιώντας αυτόματο εξωτερικό καρδιακό απινιδιστή και αποτελεσματική καρδιοαναπνευστική αναζωογόνωση.
- Ένα σχέδιο επείγουσας δράσης είναι απαραίτητο για να εξασφαλίσει την ταχεία ανταπόκριση του ιατρικού team και παρευρισκόμενων εκπαιδευμένων στην CPR, στον ποδοσφαιριστή που έχει καταρρεύσει.
- Είναι απαραίτητη η τοποθέτηση απινιδωτή στην πλάγια γραμμή του ποδοσφαιρικού γηπέδου κατά τη διάρκεια του αγώνα.
- Η καρδιοαναπνευστική αναζωογόνηση μόνο με τα χέρια (handson CPR) είναι απαραίτητη αρχική τεχνική Καρδιοπνευμονικής Αναζωογόνησης (CPR) για τους πρώτους αποκρινόμενους στο επεισόδιο, μέχρι να προσκομισθεί ο απινιδωτής.
- Η απινίδωση πρέπει να πραγματοποιείται γρηγορότερα από τα 3 λεπτά για να είναι αποτελεσματική, όπως συμβαίνει στην περίπτωση της υπερτροφικής αποφρακτικής μυοκαρδιοπάθειας.
- Κάθε επεισόδιο κατάρρευσης παίκτη εντός του αγωνιστικού χώρου που δεν προκαλείται από επαφή – σύγκρουση, πρέπει να θεωρείται καρδιακή ανακοπή, μέχρις απόδειξης του αντιθέτου, και ως τέτοια να αντιμετωπίζεται.
- Όλα τα μέλη μιας ομάδας ποδοσφαίρου πρέπει να εκπαιδεύονται τουλάχιστον στην απλή (χωρίς αερισμό) CPR.
* Διαθεσιμότητα αυτόματου εξωτερικού απινιδωτή-AEA, για πρώιμη χορήγηση απινίδωσης, εντός 3-5 λεπτών από την κατάρρευση. Οι AEA πρέπει να είναι άμεσα διαθέσιμοι και προσβάσιμοι, σε όλους τους αθλητικούς χώρους, τοποθετημένοι στρατηγικά και κατάλληλη σήμανση να υποδεικνύει τη θέση τους. Οι συσκευές δεν θα πρέπει ποτέ να είναι κλειδωμένες ή απρόσιτες, ειδικά κατά τη διάρκεια της προπόνησης ή του αγώνα. Οι ΑΕΑ μπορούν να χρησιμοποιηθούν από κάθε παρευρισκόμενο.
* Ύπαρξη ενός αποτελεσματικού συστήματος επικοινωνίας, για την ενεργοποίηση των διασωστών και τη μεταφορά του ΑΕΑ, στο σημείο του συμβάντος.
Η ανάπτυξη και η δοκιμή ενός σχεδίου αντιμετώπισης έκτακτης ανάγκης, ειδικό για το συγκεκριμένο χώρο, είναι ουσιώδης για να εξασφαλίσει μια συντονισμένη αποτελεσματική ανταπόκριση και τη βέλτιστη ευκαιρία για επιβίωση με καλή νευρολογική έκβαση.
- ΕΚΑΒ
- Ο αιφνίδιος καρδιακός θάνατος σε νέους και μέσης ηλικίας αθλητές – Ελευθέριος Κολομτσάς
- Αιφνίδιος Καρδιακός Θάνατος στο γήπεδο ποδοσφαίρου – Ελευθέριος Κολομτσάς
- «ΑΙΦΝΙΔΙΟΣ ΚΑΡΔΙΑΚΟΣ ΘΑΝΑΤΟΣ ΣΕ ΜΑΖΙΚΟΥΣ ΑΘΛΗΤΙΚΟΥΣ ΧΩΡΟΥΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ, ΑΣΦΑΛΕΙΑ ΑΘΛΗΤΩΝ ΚΑΙ ΘΕΑΤΩΝ» ΜΕΤΑΠΤ. ΦΟΙΤΗΤΗΣ : Ιωαννίδης Εμμανουήλ
- Αιφνίδιος Καρδιακός Θάνατος των Αθλητών Κουλούρης Ευστάθιος Ειδικός Καρδιολόγος Επιμελητής Β΄ Γ.Ν. Κοζάνης “Μαμάτσειο”
- Γογγάκη Κωνσταντίνα Επίκουρη Καθηγήτρια Φιλοσοφίας του Αθλητισμού ΕΚΠΑ
- Ελένη Πολύζου: Πως μπορεί να αποφευχθεί ο αιφνίδιος καρδιακός θάνατος στους αθλητικούς χώρους
Παναγιώτης Σπανός
Διασώστης – Πλήρωμα Ασθενοφόρου
Πρόεδρος Διασωστών Ρόδου
ΔΙΑΣΩΣΤΕΣ ΡΟΔΟΥ
