Τι είναι η αιφνίδια καρδιακή ανακοπή (ΑΚΑ);
Η αιφνίδια καρδιακή ανακοπή είναι μια κατάσταση κατά την οποία η καρδιά σταματά ξαφνικά να χτυπά. Όταν συμβαίνει αυτό, το αίμα σταματά να ρέει στον εγκέφαλο και σε άλλα ζωτικά όργανα. Εάν δεν αντιμετωπιστεί, συνήθως προκαλεί θάνατο μέσα σε λίγα λεπτά. Ωστόσο, η γρήγορη θεραπεία με απινιδωτή μπορεί να σώσει τη ζωή.
Σε τι διαφέρει η αιφνίδια καρδιακή ανακοπή από την καρδιακή προσβολή;
Η καρδιακή προσβολή διαφέρει από την αιφνίδια καρδιακή ανακοπή. Η καρδιακή προσβολή συμβαίνει όταν εμποδίζεται η ροή του αίματος προς την καρδιά. Κατά τη διάρκεια μιας καρδιακής προσβολής, η καρδιά συνήθως δεν σταματά ξαφνικά να χτυπά. Στην περίπτωση της ΑΚΑ, η καρδιά σταματά να χτυπά.
Μερικές φορές, η ΑΚΑ μπορεί να συμβεί μετά ή κατά τη διάρκεια της ανάρρωσης από μια καρδιακή προσβολή.
Τι προκαλεί την αιφνίδια καρδιακή ανακοπή (ΑΚΑ);
Η καρδιά σας διαθέτει ένα ηλεκτρικό σύστημα που ελέγχει τον ρυθμό και τον παλμό της καρδιάς σας. Μια ανακοπή μπορεί να συμβεί όταν το ηλεκτρικό σύστημα της καρδιάς δεν λειτουργεί σωστά και προκαλεί ακανόνιστους καρδιακούς παλμούς. Οι ακανόνιστοι καρδιακοί παλμοί ονομάζονται αρρυθμίες. Υπάρχουν διαφορετικοί τύποι. Μπορούν να προκαλέσουν την καρδιά να χτυπά πολύ γρήγορα, πολύ αργά ή με ακανόνιστο ρυθμό. Μερικές μπορούν να προκαλέσουν την καρδιά να σταματήσει να αντλεί αίμα στο σώμα. Αυτός είναι ο τύπος που προκαλεί ανακοπή.
Ορισμένες ασθένειες και παθήσεις μπορούν να προκαλέσουν τα ηλεκτρικά προβλήματα που οδηγούν σε ανακοπή.
Αυτές περιλαμβάνουν:
Κοιλιακή μαρμαρυγή, ένας τύπος αρρυθμίας όπου οι κοιλίες (οι κάτω κοιλότητες της καρδιάς) δεν χτυπούν κανονικά. Αντ’ αυτού, χτυπούν πολύ γρήγορα και πολύ ακανόνιστα. Δεν μπορούν να αντλήσουν αίμα στο σώμα. Αυτό προκαλεί τις περισσότερες ανακοπές.
Στεφανιαία νόσος (ΣΝ), επίσης γνωστή ως ισχαιμική καρδιακή νόσος. Συμβαίνει όταν οι αρτηρίες της καρδιάς δεν μπορούν να μεταφέρουν αρκετό οξυγονωμένο αίμα στην καρδιά. Συχνά προκαλείται από τη συσσώρευση πλάκας, μιας κηρώδους ουσίας, στο εσωτερικό του τοιχώματος των μεγαλύτερων στεφανιαίων αρτηριών. Η πλάκα εμποδίζει μέρος ή το σύνολο της ροής του αίματος προς την καρδιά.
Ορισμένοι τύποι σωματικής καταπόνησης μπορούν να προκαλέσουν βλάβη στο ηλεκτρικό σύστημα της καρδιάς, όπως
Έντονη σωματική δραστηριότητα κατά την οποία το σώμα σας απελευθερώνει την ορμόνη αδρεναλίνη. Αυτή η ορμόνη μπορεί να προκαλέσει ανακοπή σε άτομα που έχουν καρδιακά προβλήματα.
Πολύ χαμηλά επίπεδα καλίου ή μαγνησίου στο αίμα. Αυτά τα μέταλλα παίζουν σημαντικό ρόλο στο ηλεκτρικό σύστημα της καρδιάς σας.
Σημαντική απώλεια αίματος
Σοβαρή έλλειψη οξυγόνου
Ορισμένες κληρονομικές διαταραχές που μπορούν να προκαλέσουν αρρυθμίες ή προβλήματα στη δομή της καρδιάς
Δομικές αλλαγές στην καρδιά, όπως διόγκωση της καρδιάς λόγω υψηλής αρτηριακής πίεσης ή προχωρημένης καρδιακής νόσου. Οι καρδιακές λοιμώξεις μπορούν επίσης να προκαλέσουν αλλαγές στη δομή της καρδιάς.
Ποιοι διατρέχουν κίνδυνο αιφνίδιας καρδιακής ανακοπής (ΑΚΑ);
Διατρέχετε μεγαλύτερο κίνδυνο εάν:
Έχετε στεφανιαία νόσο (ΣΝ). Οι περισσότεροι άνθρωποι με ΑΚΑ έχουν ΣΝ. Ωστόσο, η στεφανιαία νόσος συνήθως δεν προκαλεί συμπτώματα, οπότε μπορεί να μην γνωρίζουν ότι την έχουν.
Είστε ηλικιωμένοι· ο κίνδυνος αυξάνεται με την ηλικία
Είστε άνδρας· είναι πιο συχνή στους άνδρες από ό,τι στις γυναίκες
Είστε μαύροι ή αφροαμερικανοί, ειδικά εάν έχετε άλλες παθήσεις όπως διαβήτη, υψηλή αρτηριακή πίεση, καρδιακή ανεπάρκεια ή χρόνια νεφρική νόσο
Έχετε ιστορικό ακανόνιστων καρδιακών παλμών (αρρυθμία)
Έχετε προσωπικό ή οικογενειακό ιστορικό ΑΚΑ ή κληρονομικών διαταραχών που μπορούν να προκαλέσουν αρρυθμία
Έχετε πρόβλημα με τη χρήση ναρκωτικών ή αλκοόλ
Έχετε υποστεί καρδιακή προσβολή
Έχετε καρδιακή ανεπάρκεια
Ποια είναι τα συμπτώματα της αιφνίδιας καρδιακής ανακοπής (ΑΚΑ);
Συνήθως, το πρώτο σημάδι της είναι η απώλεια συνείδησης (λιποθυμία). Αυτό συμβαίνει όταν η καρδιά σταματά να χτυπά.
Μερικοί άνθρωποι μπορεί να έχουν ταχυκαρδία ή να αισθάνονται ζάλη ή ελαφριά κεφαλαλγία λίγο πριν λιποθυμήσουν. Και μερικές φορές οι άνθρωποι έχουν πόνο στο στήθος, δύσπνοια, ναυτία ή έμετο την ώρα πριν την υποστούν.
Πώς διαγιγνώσκεται η αιφνίδια καρδιακή ανακοπή (ΑΚΑ);
Η ΑΚΑ συμβαίνει χωρίς προειδοποίηση και απαιτεί επείγουσα θεραπεία. Οι πάροχοι υγειονομικής περίθαλψης σπάνια την διαγιγνώσκουν με ιατρικές εξετάσεις όταν συμβαίνει. Αντ’ αυτού, συνήθως διαγιγνώσκεται μετά την εμφάνισή της. Οι πάροχοι υγειονομικής περίθαλψης το κάνουν αυτό αποκλείοντας άλλες αιτίες της αιφνίδιας κατάρρευσης ενός ατόμου.
Εάν διατρέχετε υψηλό κίνδυνο, ο πάροχος υγειονομικής περίθαλψης μπορεί να σας παραπέμψει σε καρδιολόγο, έναν γιατρό που ειδικεύεται στις καρδιακές παθήσεις. Ο καρδιολόγος μπορεί να σας ζητήσει να κάνετε διάφορες εξετάσεις καρδιακής υγείας για να δει πόσο καλά λειτουργεί η καρδιά σας. Θα συνεργαστεί μαζί σας για να αποφασίσει εάν χρειάζεστε θεραπεία για την πρόληψη της.
Ποιες είναι οι θεραπείες για την αιφνίδια καρδιακή ανακοπή (ΑΚΑ);
Η ανακοπή είναι μια επείγουσα κατάσταση. Ένα άτομο που πάσχει πρέπει να αντιμετωπιστεί αμέσως με απινιδωτή. Ο απινιδωτής είναι μια συσκευή που στέλνει ηλεκτρικό σοκ στην καρδιά. Το ηλεκτρικό σοκ μπορεί να αποκαταστήσει τον κανονικό ρυθμό μιας καρδιάς που έχει σταματήσει να χτυπά. Για να λειτουργήσει καλά, πρέπει να γίνει μέσα σε λίγα λεπτά από την ανακοπή.
Οι περισσότεροι αστυνομικοί, τεχνικοί επείγουσας ιατρικής περίθαλψης και άλλοι πρώτοι ανταποκριτές είναι εκπαιδευμένοι και εξοπλισμένοι για να χρησιμοποιούν απινιδωτή. Καλέστε αμέσως το 112 – 166 εάν κάποιος παρουσιάζει σημεία ή συμπτώματα ανακοπής. Όσο πιο γρήγορα καλέσετε για βοήθεια, τόσο πιο γρήγορα μπορεί να ξεκινήσει η θεραπεία που θα σώσει τη ζωή του.
Τι πρέπει να κάνω εάν πιστεύω ότι κάποιος έχει υποστεί ΑΚΑ;
Πολλά δημόσια μέρη, όπως σχολεία, επιχειρήσεις και αεροδρόμια, διαθέτουν αυτόματους εξωτερικούς απινιδωτές.
Οι ΑΕΑ είναι ειδικοί απινιδωτές που μπορούν να χρησιμοποιηθούν από άτομα χωρίς ειδική εκπαίδευση, εάν πιστεύουν ότι κάποιος έχει υποστεί ΑΚΑ. Οι ΑΕΑ είναι προγραμματισμένοι να χορηγούν ηλεκτροσόκ εάν ανιχνεύσουν επικίνδυνη αρρυθμία. Αυτό αποτρέπει τη χορήγηση ηλεκτροσόκ σε κάποιον που μπορεί να έχει λιποθυμήσει, αλλά δεν έχει υποστεί ΑΚΑ.
Αν δείτε κάποιον που πιστεύετε ότι έχει υποστεί ΑΚΑ, πρέπει να του κάνετε καρδιοπνευμονική αναζωογόνηση (ΚΑΡΠΑ) μέχρι να γίνει η απινίδωση.
Τα άτομα που διατρέχουν κίνδυνο ανακοπής μπορεί να θέλουν να εξετάσουν το ενδεχόμενο να έχουν έναν AEΑ στο σπίτι τους. Ζητήστε από τον καρδιολόγο σας να σας βοηθήσει να αποφασίσετε αν η ύπαρξη ενός AEΑ στο σπίτι σας μπορεί να σας βοηθήσει.
Ποιες είναι οι θεραπείες μετά από επιβίωση από αιφνίδια καρδιακή ανακοπή (ΑΚΑ);
Εάν επιβιώσετε από ΑΚΑ, πιθανότατα θα εισαχθείτε σε νοσοκομείο για συνεχή φροντίδα και θεραπεία. Στο νοσοκομείο, η ιατρική ομάδα θα παρακολουθεί στενά την καρδιά σας. Μπορεί να σας χορηγήσουν φάρμακα για να μειώσουν τον κίνδυνο μιας άλλης ΑΚΑ.
Θα προσπαθήσουν επίσης να ανακαλύψουν τι την προκάλεσε. Εάν διαγνωστείτε με στεφανιαία νόσο, μπορεί να υποβληθείτε σε αγγειοπλαστική ή χειρουργική επέμβαση παράκαμψης στεφανιαίας αρτηρίας. Αυτές οι επεμβάσεις βοηθούν στην αποκατάσταση της ροής του αίματος μέσω στενωμένων ή φραγμένων στεφανιαίων αρτηριών.
Συχνά, τα άτομα που έχουν υποστεί ΑΚΑ λαμβάνουν μια συσκευή που ονομάζεται εμφυτεύσιμος καρδιομετατροπέας-απινιδωτής (ICD). Αυτή η μικρή συσκευή τοποθετείται χειρουργικά κάτω από το δέρμα στο στήθος ή στην κοιλιά σας. Ο ICD χρησιμοποιεί ηλεκτρικούς παλμούς ή ηλεκτροσόκ για να βοηθήσει στον έλεγχο επικίνδυνων αρρυθμιών.
Μπορεί να προληφθεί η αιφνίδια καρδιακή ανακοπή;
Μπορείτε να μειώσετε τον κίνδυνο ΑΚΑ ακολουθώντας έναν τρόπο ζωής που είναι υγιεινός για την καρδιά. Εάν πάσχετε από στεφανιαία νόσο ή άλλη καρδιακή νόσο, η θεραπεία αυτής της νόσου μπορεί επίσης να μειώσει τον κίνδυνο ΑΚΑ . Εάν έχετε υποστεί ΑΚΑ , η τοποθέτηση εμφυτεύσιμου καρδιομετατροπέα-απινιδωτή (ICD) μπορεί να μειώσει την πιθανότητα να υποστείτε άλλη ΑΚΑ.
NIH: National Heart, Lung, and Blood Institute
Πηγή: https://medlineplus.gov/suddencardiacarrest.html
Παναγιώτης Σπανός
ΔΙΑΣΩΣΤΕΣ ΡΟΔΟΥ
