Έχω έναν εξάχρονο γιο που πραγματικά ενθουσιάζεται με τους ήχους της σειρήνας και τα φώτα που αναβοσβήνουν, είτε πρόκειται για ασθενοφόρο, είτε για περιπολικό, είτε για πυροσβεστικό όχημα. Κατοικώ κοντά σε έναν μεγάλο δρόμο και είναι πάντα στο παράθυρο κάθε φορά που ακούει τους ήχους της σειρήνας και μερικές φορές χρειάζεται ένας καυγάς με τη μαμά, όταν του ζητείται να φύγει από το παράθυρο. Μια μέρα, όταν περπατούσαμε στους δρόμους, περάσαμε μπροστά από ένα ασθενοφόρο που ήταν σιωπηλό, ο γιος μου αναρωτήθηκε γιατί το ασθενοφόρο δεν κινείται γρήγορα, τα φλας δεν ήταν αναμμένα και γιατί η σειρήνα ήταν σιωπηλή. Μου πήρε πολλή προσπάθεια να προσπαθήσω να εξηγήσω στο γιο μου γιατί μερικές φορές ένα ασθενοφόρο κινείται με αναμμένα φώτα και σειρήνα και γιατί μερικές φορές όχι. Ξέρω ότι το ίδιο ερώτημα παραμένει στο ευρύ κοινό και θα ήθελα να το απομυθοποιήσω.
Πρόσφατα υπήρξε ένα ατύχημα που προκλήθηκε από ένα ασθενοφόρο του νοσοκομείου Mama Lucy γύρω από την περιοχή Ngara, ήταν τύχη το γεγονός ότι το ασθενοφόρο δεν μετέφερε έναν ασθενή που βρισκόταν σε κρίσιμη κατάσταση. Το ασθενοφόρο κινούταν στην αντίθετη πλευρά του δρόμου και με μεγάλη ταχύτητα σύμφωνα με αυτόπτη μάρτυρα. Στις 18 Απριλίου ένας οδηγός ασθενοφόρου της κομητείας Machkos και ο ασθενής του πέθαναν επί τόπου στην Kathombe κατά μήκος του δρόμου Kyumbi-Machakos. Αυτού του είδους τα ατυχήματα αντιπροσωπεύουν πολλές καταστάσεις που συμβαίνουν στη χώρα, συμφωνώ ότι δεν υπάρχουν κατάλληλες στατιστικές για να υποστηρίξω το επιχείρημά μου, ωστόσο σύμφωνα με τις αναφορές των μέσων ενημέρωσης, οι αριθμοί είναι ανησυχητικοί.
Πότε λοιπόν τα ασθενοφόρα πρέπει να οδηγούν με τη σειρήνα ανοιχτή;
Τα ασθενοφόρα συνήθως χρησιμοποιούν κωδικούς μεταφοράς για να περιγράψουν γρήγορα την κατάσταση του ασθενούς που μεταφέρεται. Αυτοί οι κωδικοί γίνονται κατανοητοί μόνο από το προσωπικό των υπηρεσιών έκτακτης ανάγκης. Υπάρχουν πολλοί κωδικοί που χρησιμοποιούνται από τις υπηρεσίες έκτακτης ανάγκης, ωστόσο θέλω να ασχοληθώ μόνο με τους κωδικούς που καταδεικνύουν την κατάσταση ενός ασθενούς στο ασθενοφόρο ή κατά τη διάρκεια έκτακτων περιστατικών, για το θέμα αυτό.
Οι κωδικοί είναι ο κωδικός 1, ο κωδικός 2 και ο κωδικός 3, αλλά τι σημαίνουν πραγματικά αυτοί οι κωδικοί;
Ο κωδικός 1 σημαίνει ότι ο ασθενής στο ασθενοφόρο είναι «σε σταθερή κατάσταση». Ο ασθενής μπορεί να έχει ελάχιστο ή καθόλου εμφανή τραυματισμό ή ασθένεια. Χρησιμοποιείται κυρίως για τη μεταφορά ασθενών χωρίς απειλητικές για τη ζωή καταστάσεις. Ένα καλό παράδειγμα θα ήταν η μεταφορά από νοσοκομείο σε νοσοκομείο, όπου ο ασθενής βρίσκεται ήδη σε σταθερή κατάσταση, αλλά μεταφέρεται σε άλλη ιατρική μονάδα για μια ιατρική μη επείγουσα διαδικασία ή για μεταφορά σε άλλη μονάδα ή απλώς για έλεγχο. Ως εκ τούτου, δεν υπάρχει καμία ανάγκη για τον χειριστή ασθενοφόρου να ενεργοποιήσει τη σειρήνα, να χρησιμοποιήσει τα φώτα ή να οδηγήσει γρήγορα.
Ο κωδικός 2 είναι ένας όρος που χρησιμοποιείται για ασθενείς που επιβιβάζονται σε ασθενοφόρο με «σοβαρή κατάσταση», σοβαρές καταστάσεις μπορεί να είναι προφανής τραυματισμός ή ασθένεια. Οι τραυματισμοί μπορεί να μην είναι πολύ σοβαροί, αλλά χρειάζονται ιατρική φροντίδα, διαφορετικά η κατάσταση των τραυματισμών ή της ασθένειας θα μπορούσε να επιδεινωθεί και να γίνει κρίσιμη εάν δεν αντιμετωπιστεί. Τέτοιες καταστάσεις μπορούν να μεταφερθούν με τον χειριστή του ασθενοφόρου σε υψηλή επιφυλακή, και μερικές φορές με αναμμένους φανούς που σημαίνει ότι, μπορεί να ειδοποιηθεί από τον ιατρό επί του οχήματος να αλλάξει σε κωδικό3
Ο κωδικός 3 χρησιμοποιείται για τη μεταφορά ασθενών σε «κρίσιμη κατάσταση», δηλαδή όταν ο ασθενής που επιβιβάζεται σε ασθενοφόρο έχει σοβαρή και απειλητική για τη ζωή κατάσταση. Οι ασθενείς που μεταφέρονται με τον κωδικό 3 είναι ιδανικά ασθενείς που χρειάζονται άμεση ιατρική φροντίδα, όπως για παράδειγμα, ένας ασθενής με τραύμα με πραγματική ή πιθανή κατάσταση που απειλεί τη ζωή ή τα άκρα ή μια οξεία ιατρική κατάσταση που απαιτεί επείγουσα σταθεροποίηση στο νοσοκομείο. Σε αυτού του είδους τους ασθενείς μπορεί μερικές φορές ο ιατρός επί του ασθενοφόρου να εκτελεί καρδιοπνευμονική αναζωογόνηση (ΚΑΡΠΑ) μαζί με άλλες ιατρικές παρεμβάσεις.
Είναι ζωτικής σημασίας για όλους τους χειριστές ασθενοφόρων να υποβληθούν σε μαθήματα λειτουργίας οχημάτων έκτακτης ανάγκης (EVOC). Πρόκειται για ένα μάθημα που εκθέτει τους οδηγούς στον τρόπο λειτουργίας των οχημάτων έκτακτης ανάγκης με ασφαλή τρόπο και επισημαίνει πολλούς κινδύνους που σχετίζονται με τα αυτοκίνητα έκτακτης ανάγκης. Η εκπαίδευση περιγράφει τις νομικές πτυχές της λειτουργίας ενός αυτοκινήτου έκτακτης ανάγκης, τις φυσικές δυνάμεις που εμπλέκονται στη λειτουργία των οχημάτων έκτακτης ανάγκης, τη σημασία της καλής προληπτικής συντήρησης και την κατάλληλη χρήση των συσκευών σηματοδότησης.
Έχω παρατηρήσει ότι πολύ προσωπικό δεν φοράει ζώνες ασφαλείας μέσα στο ασθενοφόρο ξεχνώντας ότι ο νόμος της αδράνειας θα λάβει χώρα σε περίπτωση ατυχήματος. Ο νόμος ορίζει ότι κάθε υλικό που βρίσκεται σε κίνηση θα συνεχίσει να βρίσκεται σε κίνηση μέχρι να σταματήσει από μια εξωτερική δύναμη. Το ασθενοφόρο, για παράδειγμα, έχει πολλούς τύπους εξοπλισμού στο εσωτερικό του που μπορούν να γίνουν πιθανοί «πύραυλοι» σε περίπτωση ατυχήματος. Επομένως, είναι σημαντικό όχι μόνο να δέσετε τη ζώνη σας, αλλά και να δέσετε όλα τα χαλαρά αντικείμενα μέσα στην καμπίνα.
Αρκετό προσωπικό ασθενοφόρων τείνει να υποφέρει από αυτό που ονομάζεται σύνδρομο του μαύρου κουτιού. Λόγω της αδρεναλίνης που συνδέεται με τη φύση της εργασίας τους, πολλοί τείνουν να υποθέτουν ότι τα ατυχήματα δεν μπορούν να συμβούν σε αυτούς, αλλά μόνο σε άλλους. Αυτού του είδους η αυτοπεποίθηση τους εκθέτει στους κινδύνους που συνδέονται με την οδήγηση έκτακτης ανάγκης.
Οι χειριστές ασθενοφόρων πρέπει να λειτουργούν στο πλαίσιο του νόμου και να χρησιμοποιούν τα προειδοποιητικά φώτα έκτακτης ανάγκης και τα ηχητικά σήματα (σειρήνα) μόνο όταν είναι απαραίτητο να το κάνουν, θα πρέπει να περιορίζονται από την κατάχρηση των προνομίων που τους έχουν παραχωρηθεί και να οδηγούν σε κωδικό 3 μόνο όταν υπάρχει κρίσιμος λόγος να το κάνουν.
Πολλά ατυχήματα τείνουν να συμβαίνουν σε διασταυρούμενα τμήματα, για παράδειγμα, επειδή οι οδηγοί, αν και έχουν προτεραιότητα ενώ βρίσκονται στον κωδικό 3, δεν σταματούν εντελώς σε διασταυρώσεις, για να βεβαιωθούν ότι ο δρόμος είναι ελεύθερος πριν συνεχίσουν το ταξίδι τους. Αυτό είναι γνωστό ως νόμος της δέουσας προσοχής. Επιτρέπεται η υπέρβαση των ανώτατων ορίων ταχύτητας εφόσον δεν τίθεται σε κίνδυνο η ζωή ή η περιουσία.
Τα οχήματα έκτακτης ανάγκης είναι επιρρεπή σε δυστυχήματα σε αντίθεση με ό,τι πιστεύουν πολλοί. Τα ασθενοφόρα και τα πυροσβεστικά οχήματα είναι γενικά ασταθή σε σύγκριση με τα επιβατικά αυτοκίνητα λόγω του επιπλέον φορτίου που μεταφέρουν και του ύψους που καθιστά χαλαρό το κέντρο βάρους. Είναι γνωστό ότι το βάρος δεν κατανέμεται ομοιόμορφα λόγω του επιπλέον βάρους που προκαλείται από τον εξοπλισμό που είναι εγκατεστημένος στα αυτοκίνητα. Αυτό το επιπλέον βάρος μπορεί να τραβήξει τα αυτοκίνητα προς μία κατεύθυνση, ειδικά σε στροφές και απότομες στροφές λόγω της φυγόκεντρης δύναμης. Πολλοί οδηγοί είναι επίσης ανίκανοι όσον αφορά την οδήγηση τέτοιου είδους οχημάτων λόγω έλλειψης εμπειρίας στην οδήγηση τέτοιου μεγέθους και σε τέτοιες συνθήκες.
Η κόπωση είναι μια άλλη σημαντική αιτία ατυχημάτων ασθενοφόρων, λόγω της 24ωρης φύσης της υπηρεσίας ασθενοφόρων. Είναι σύνηθες φαινόμενο για το προσωπικό του ΕΚΑΒ και των πυροσβεστικών υπηρεσιών να εργάζονται συνεχώς όλη την ημέρα και όλη τη νύχτα. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε κόπωση λόγω έλλειψης ξεκούρασης, άρα και σε μεγαλύτερη πιθανότητα πρόκλησης ατυχήματος. Το σώμα μας λειτουργεί με βάση το φυσικό ρολόι που περιμένει από το σώμα να ξεκουραστεί σε συγκεκριμένες ώρες της ημέρας. Ο κιρκάδιος ρυθμός κάνει το σώμα μας να είναι πιο κουρασμένο μεταξύ 3 και 5 μ.μ. και θέλει το σώμα να ξεκουράζεται μεταξύ 10 μ.μ. και 6 π.μ. το πρωί. Είναι σημαντικό για το προσωπικό έκτακτης ανάγκης να παίρνει συχνά υπνάκους 15 έως 30 λεπτών όποτε μπορεί, καθώς η φύση της εργασίας του είναι απρόβλεπτη και οι υπνάκοι αυτοί μπορούν να βοηθήσουν στη μείωση της κόπωσης.
Είναι σημαντικό για τους οδηγούς ασθενοφόρων να έχουν κάποιες βασικές τεχνικές αμυντικής οδήγησης. Οι αρχές περιλαμβάνουν τη σάρωση, τον εντοπισμό, την πρόβλεψη, την απόφαση πριν από την εκτέλεση. Είναι ζωτικής σημασίας να σαρώνετε το δρόμο πριν αλλάξετε λωρίδα, να τηρείτε πάντα τον κανόνα των τεσσάρων δευτερολέπτων, εξασφαλίζοντας ότι απέχετε τέσσερα δευτερόλεπτα από το προπορευόμενο αυτοκίνητο. Εντοπίζετε πάντα καταστάσεις που απαιτούν ενέργειες αποφυγής, όπως: φώτα ελέγχου του προπορευόμενου αυτοκινήτου που σημαίνουν ότι ένα όχημα θέλει να στρίψει δεξιά ή αριστερά, ένα όχημα που σας ακολουθεί πολύ κοντά, δηλαδή σας ακολουθεί, ένα αντίθετα ερχόμενο όχημα που έχει αναμμένα τα φώτα του και δεν έχει καμία ένδειξη ότι θέλει να σταματήσει.
Τέλος, επιλέξτε τη διαδρομή σας με σύνεση – αποφύγετε όσο το δυνατόν περισσότερο τις κατοικημένες περιοχές, καθώς σε αυτές τις περιοχές παίζουν παντού μικρά παιδιά. Οι περιοχές των εμπορικών περιοχών έχουν κυκλοφοριακή συμφόρηση, οι σχολικές ζώνες θα έχουν παιδιά και σχολικά λεωφορεία που κινούνται αργά και τα νοσοκομεία είναι γενικά ήσυχα μέρη, επομένως αποφύγετε πάση θυσία τον συναγερμό σειρήνας. Η οδήγηση σε περιόδους αιχμής μπορεί επίσης να είναι πρόκληση, καθώς πολλοί άνθρωποι μετακινούνται από και προς την εργασία τους. Η οδήγηση τα Σαββατοκύριακα μπορεί να είναι δύσκολη σε περιοχές με λούνα παρκ. Η οδήγηση τη νύχτα είναι δύσκολη λόγω της κακής ορατότητας και του κινδύνου συνάντησης με μεθυσμένους οδηγούς. Η οδήγηση σε περιοχές υπό κατασκευή μπορεί να έχει πολλές εκτροπές και κλείσιμο δρόμων. Οι γέφυρες είναι δοκιμαστικά στενότερες σε σύγκριση με άλλα τμήματα του δρόμου και όλα αυτά όταν τα λάβετε υπόψη σας μπορούν να μειώσουν τις πιθανότητες να εμπλακεί ένας χειριστής ασθενοφόρου σε ατύχημα.
Πηγή: https://www.linkedin.com/pulse/avoiding-ambulance-crashes-johnpaul-ndiso/
Παναγιώτης Σπανός
ΔΙΑΣΩΣΤΕΣ ΡΟΔΟΥ