Πώς να βρείτε το ψέμα σε λιγότερο από 5 λεπτά (Μέρος 1ο)

Μέρος 1ο

Ο οδηγός ανίχνευσης ψεύδους είναι χωρισμένος σε 5 μέρη. Ας ξεκινήσουμε λοιπόν µε το 1ο µμέρος, αναλογιζόµενοι ότι ο μέσος άνθρωπος λέει τουλάχιστον ένα ψέμα ανά ηµέρα¹, το 92% ενός δείγματος φοιτητών παραδέχτηκαν ότι είχαν πει ψέματα στο/στη σύντροφό τους², ενώ σε µία άλλη έρευνα³ το 32% είπαν ψέματα στο/στη σύντροφο για µία αγορά που έκαναν, το 63% δήλωσε ψευδώς στην εργασία ότι έχει ασθενήσει, το 13% έριξε το φταίξιμο σε συνάδελφο για κάτι που έκανε, το 71% είπε ψέματα σε φίλους και οικογένεια για να µη τους στενοχωρήσει, ενώ το 28% είπε ψέματα στο/στη σύζυγο σχετικά µε µία εξωσυζυγική σχέση.

Επιπλέον, όταν σε µία έρευνα⁴ γυναίκες (και είναι ακατανόητο γιατί µόνο γυναίκες) ρωτήθηκαν για τον αριθµό των συντρόφων που είχαν στο παρελθόν, αυτές δήλωσαν κατά µέσο όρο ότι είχαν 2,6. Όταν όµως τις συνέδεσαν σε ανιχνευτή ψεύδους (έναν πολύγραφο) δήλωσαν παραπάνω, µε το µέσο όρο να ανέρχεται στους 4,4.

Για να βρείτε λοιπόν αν κάποιος σας λέει ψέματα ή όχι, ακολουθείστε τα παρακάτω:

 

• Η ΓΛΩΣΣΑ των ΜΑΤΙΩΝ

 

Καθόλου ή λίγη οπτική επαφή αποτελεί κλασική ένδειξη ψεύδους. Αντιθέτως, όταν κάποιος/α λέει την αλήθεια και κατηγορείται ότι λέει ψέµµατα, θα στρέψει όλη του/της την προσοχή σ’αυτόν/αυτήν που του προσάπτει την κατηγορία και θα ‘κλειδώσει’ τα µάτια µ’αυτόν/αυτήν.

 

• ΕΛΛΕΙΨΗ ΖΩΝΤΑΝΙΑΣ

 

Το ψεύδος έχει ως αποτέλεσµα τη µειωµένη κίνηση χεριών-ποδιών. Τα χέρια µπορεί να είναι στις τσέπες, ή όταν κάθεται κάποιος/α να ακουµπούν στα πόδια του/της. Ακόµη, το άτοµο είναι πιθανό να σταυρώσει τα χέρια ή τα πόδια του. Και όταν κάνει κάποια κίνηση, αυτή θα είναι µηχανική και επίπλαστη, όπως αυτή ενός πρωτάρη ηθοποιού ή πολιτικού.

 

• Η ΣΥΓΚΑΛΥΨΗ

 

Αν το χέρι πάει (ασυναίσθητα) στο στόµα κατά την απάντηση σε µια ερώτηση, ή κατά τη διάρκεια µίας δήλωσης, αυτό υποδηλώνει µία υποσυνείδητη προσπάθεια απόκρυψης των λέξεων. Αν ο/η ψευδόµενος/η ακούει µόνο και ακουµπήσει το αυτί του/της, και αυτό αποτελεί εκδήλωση µιας υποσυνείδητης άρνησης να ακούσει αυτά που λέγονται. Το ξύσιµο της µύτης ή των µατιών, είναι και αυτά ένας τρόπος αποστασιοποίησης από την κατάσταση που βιώνει κάποιος/α.

 

• ΤΟ ΜΙΣΟ ΑΝΑΣΗΚΩΜΑ

 

Το ανασήκωµα του ώµου ή των ώµων είναι µία κίνηση που κάνει κάποιος/α όταν δεν ξέρει κάτι ή αδιαφορεί για κάτι. Αν αυτή η κίνηση γίνει τελείως ανεπαίσθητα-φευγαλέα, τότε είναι ένδειξη για κάτι άλλο. Το άτοµο αυτό προσπαθεί να δείξει προς τα έξω ότι είναι χαλαρό και άνετο, ενώ στην πραγµατικότητα δεν είναι.

 

 

• ΤΟ ΣΩΣΤΟ ΤΙΜΙΝG

 

Αν κάποιος/α κουνήσει καταφατικά το κεφάλι του/της λίγο πριν ή καθώς λέει κάτι, αυτό είναι µία ένδειξη για την αλήθεια των λεγοµένων. Αν όµως κουνήσει το κεφάλι αφότου έχει ολοκληρώσει αυτά που είπε, το άτοµο προσπαθεί να δείξει πεπεισµένο γι’αυτά που λέει, δίχως αυτή η κίνηση του να βασίζεται σε πραγµατικά συναισθήµατα. Το ίδιο ισχύει και για τις κινήσεις των χεριών. Αν αυτές επακολουθήσουν των λεγόµενων δείχνουν προσπάθεια για εξαπάτηση. Ακόµη και οι εκφράσεις προσώπου θα πρέπει να είναι συγχρονισµένες αν πρόκειται για αληθινά συναισθήµατα. Αν κάποιος/α είναι θυµωµένος/η, αυτό θα πρέπει να αποτυπωθεί στο πρόσωπο του/της πριν ή κατά τη διάρκεια της φράσης “έχω θυµώσει πολύ µαζί σου”, και όχι µετά. Τέλος, καθώς µιλά το άτοµο, η κίνηση του κεφαλιού θα πρέπει να συµβαδίζει µε αυτά που λέει. Θα το κινήσει ενδεχοµένως για να δώσει έµφαση σε κάποιο σηµείο. Αν το κινήσει σε σηµεία που είναι άκυρα, ή δεν το κινεί καθόλου, τότε υπάρχει ένδειξη ψεύδους.

 

• Η ΑΝΤΙΦΑΣΗ

 

Το timing (ή συγχρονισµός) είναι σηµαντικό, αλλά εξίσου σηµαντικός είναι και ο τύπος της χειρονοµίας, ή της έκφρασης. Η άνδρας που λέει στη γυναίκα του ότι την αγαπά και ταυτόχρονα παρουσιάζει ένα συνοφρύωµα ή τα σφιχτά σταυρωµένα χέρια όταν κάποιος/α δηλώνει πως αισθάνεται καλά στέλνουν ένα αντιφατικό µήνυµα που σχετίζεται µε το ψεύδος.

 

• ΣΥΓΧΡΟΝΙΣΜΟΣ και ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΑ

 

Ο συγχρονισµός των συναισθηµάτων είναι κάτι που δύσκολα µπορεί να γίνει προσποιητά. Μία απάντηση που δεν είναι αληθινή δεν θα είναι και αυθόρµητη και έτσι υπάρχει µία ελαφρά καθυστέρηση στην εµφάνιση του επίπλαστου συναισθήµατος. Η διάρκεια ενός ψεύτικου συναισθήµατος είναι επίσης καθοριστικής σηµασίας. Θα διαρκέσει παραπάνω απ’ότι ένα πραγµατικό συναίσθηµα. Επίσης, το ψεύτικο συναίσθηµα θα εκλείψει γρηγορότερα απ’ότι το γνήσιο. Το συναίσθηµα της έκπληξης για παράδειγµα έρχεται απότοµα και διαρκεί για λίγο. Αν έρθει αργότερα από το ερέθισµα και διαρκέσει αρκετά, τότε είναι ψεύτικο.

 

• ΠΡΟΣΟΧΗ στα ΧΑΜΟΓΕΛΑ

 

Το χαµόγελο είναι η πιο συχνά χρησιµοποιούµενη έκφραση συγκάλυψης των πραγµατικών συναισθηµάτων. Συγκαλύπτει (ειδικά στο κάτω µέρος του προσώπου) το θυµό, την απέχθεια, τη λύπη ή το φόβο. Αν το χαµόγελο είναι επίπλαστο, το στόµα είναι πιθανό να είναι κλειστό και δε θα υπάρχει καµία κίνηση στα µάτια ή στο µέτωπο. Για να είναι ένα χαµόγελο πραγµατικό θα πρέπει να περιλαµβάνει ολόκληρο το πρόσωπο.

Συνεχίζεται…

Πώς να βρείτε το ψέμα σε λιγότερο από 5 λεπτά (Μέρος 1ο)

Πώς να βρείτε το ψέμα σε λιγότερο από 5 λεπτά (Μέρος 2ο)

Χρήστου Χριστοδούλου

Συγγραφέα του βιβλίου ‘Η ΓΛΩΣΣΑ του ΣΩΜΑΤΟΣ  και οι ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΑΝΑΚΡΙΣΗΣ’

ΔΙΑΣΩΣΤΕΣ ΡΟΔΟΥ