Ένας «πλήρης» τραυματισμός του νωτιαίου μυελού συμβαίνει όταν τόσο οι κινητικές όσο και οι αισθητικές λειτουργίες απουσιάζουν κάτω από το επίπεδο του τραυματισμού. Ωστόσο, οι ασθενείς με τραύμα μπορεί επίσης να υποστούν αρκετές «ατελείς» κακώσεις του νωτιαίου μυελού. Επιπλέον, οι πλήρεις κακώσεις του νωτιαίου μυελού μπορούν επίσης να προκαλέσουν ορισμένες μοναδικές καταστάσεις έκτακτης ανάγκης που σχετίζονται με τη συμπαθητική απόκριση και την αυτόνομη ρύθμιση.
Ακολουθούν έξι τραυματισμοί του νωτιαίου μυελού και επείγοντα περιστατικά που οι νοσηλευτές τραύματος και επειγόντων περιστατικών πρέπει να κατανοούν και να είναι προετοιμασμένοι να αντιμετωπίσουν.
1. Σύνδρομο του κεντρικού νωτιαίου μυελού
Το σύνδρομο κεντρικού μυελού συμβαίνει όταν το οίδημα από έναν τραυματισμό της σπονδυλικής στήλης συμπιέζει τους εξωτερικούς ιστούς του νωτιαίου μυελού.
Οι νοσηλευτές μπορεί να παρατηρήσουν:
- Αδυναμία που είναι χειρότερη στα χέρια από ό,τι στα πόδια
- Μειωμένη αίσθηση που είναι πιο έντονη στα άνω άκρα από ό,τι στα κάτω άκρα
Το σύνδρομο του κεντρικού μυελού προσβάλλει συχνότερα τους ηλικιωμένους ως απάντηση σε τραυματισμό υπερέκτασης, συνήθως από πτώση.
2. Σύνδρομο του πρόσθιου νωτιαίου μυελού
Το σύνδρομο πρόσθιου νωτιαίου μυελού εμφανίζεται συνήθως όταν η υπερέκταση διαταράξει την πρόσθια σπονδυλική αρτηρία. Αυτό στερεί από το πρόσθιο τμήμα του νωτιαίου μυελού την παροχή αίματος, γεγονός που μπορεί να οδηγήσει σε ισχαιμία και θάνατο του ιστού του νωτιαίου μυελού.
Οι νοσηλευτές μπορούν να παρατηρήσουν:
- Κατακράτηση ούρων
- Απώλεια της κινητικής λειτουργίας κάτω από το επίπεδο του τραυματισμού
- Απώλεια της αίσθησης του πόνου και της αφής – αλλά διατήρηση της δόνησης και της ιδιοδεκτικότητας – κάτω από το επίπεδο του τραυματισμού
Οι ασθενείς με σύνδρομο πρόσθιου νωτιαίου μυελού γενικά δεν ανακτούν σημαντική λειτουργία.
3. Σύνδρομο Brown-Sequard
Το σύνδρομο Brown-Sequard προκαλείται από μερική διατομή του νωτιαίου μυελού. Αυτή η διατομή μπορεί να προκληθεί από διάφορους τύπους τραυματισμών, όπως ένας διατιτραίνον τραυματισμός ή μια κήλη δίσκου.
Η βλάβη στη μία πλευρά του νωτιαίου μυελού μπορεί να επηρεάσει μια σειρά λειτουργιών (κινητική λειτουργία, ιδιοδεκτικότητα κ.λπ.) στην ίδια πλευρά του σώματος.
Επειδή όμως οι αισθήσεις του πόνου και της θερμοκρασίας διατρέχουν τον νωτιαίο μυελό αντίθετα, η μερική διατομή του νωτιαίου μυελού μπορεί επίσης να επηρεάσει αυτές τις λειτουργίες στην αντίθετη πλευρά του σώματος.
Το κλασικό παράδειγμα: Ένας ασθενής είναι σε θέση να σηκώσει ένα καυτό τηγάνι με το ένα χέρι, αλλά δεν αντιλαμβάνεται ότι το ίδιο χέρι καίγεται.
4. Σπονδυλικό σοκ
Ο κοινώς χρησιμοποιούμενος όρος «σπονδυλικό σοκ» είναι λανθασμένη ονομασία. Η πιο ακριβής περιγραφή είναι θλάση ή μώλωπας του νωτιαίου μυελού.
Τα σημεία και τα συμπτώματα του σπονδυλικού σοκ μπορεί να είναι παρόμοια με εκείνα ενός πλήρους τραυματισμού του νωτιαίου μυελού, συμπεριλαμβανομένης της απώλειας της κινητικής και αισθητικής λειτουργίας κάτω από το επίπεδο του τραυματισμού και των προβλημάτων με την αυτόνομη ρύθμιση που σχετίζονται με τη θέση του τραυματισμού του νωτιαίου μυελού.
Ωστόσο, οι τραυματισμοί αυτοί μπορεί να είναι παροδικοί και οι ασθενείς που υφίστανται σπονδυλικό σοκ συχνά είναι σε θέση να ανακτήσουν κάποια κινητική και αισθητική λειτουργία.
5. Νευρογενές σοκ
Το νευρογενές σοκ είναι μια επείγουσα κατάσταση που εμφανίζεται συχνότερα με κακώσεις του νωτιαίου μυελού στο επίπεδο του Τ6 και άνω. Πρόκειται για μια μορφή διανεμητικού σοκ που έχει μοναδική παρουσίαση σε σύγκριση με άλλους τύπους σοκ.
Οι ασθενείς σε νευρογενές σοκ παρουσιάζονται βραδυκαρδείς, υποτασικοί και συνήθως ροζ και ζεστοί.
Λόγω του τραυματισμού του νωτιαίου μυελού, ο οργανισμός δεν είναι σε θέση να δώσει ταχυκαρδιακή απάντηση στη βραδυκαρδία.
Ο οργανισμός αδυνατεί επίσης να συγκρατήσει τα αγγεία, γεγονός που συμβάλλει περαιτέρω στην υπόταση και τη ροζ εμφάνιση του ασθενούς.
Η ποικιλοθερμία (αδυναμία διατήρησης σταθερής θερμοκρασίας του σώματος) είναι επίσης ένα από τα χαρακτηριστικά του νευρογενούς σοκ.
Οι ασθενείς σε νευρογενές σοκ θα πρέπει να υποβάλλονται σε θεραπεία με υγρά, αλλά οι ομάδες φροντίδας θα πρέπει να είναι προσεκτικές ώστε να αποφεύγεται η υπερφόρτωση με υγρά. Μπορούν επίσης να χρησιμοποιηθούν αγγειοπιεστικά για να διασφαλιστεί επαρκής αρτηριακή πίεση.
6. Αυτόνομη δυσαντανακλαστικότητα
Η αυτόνομη δυσαντανακλαστικότητα προκύπτει όταν ένας τραυματισμός του νωτιαίου μυελού παρεμβαίνει στην αυτόνομη ρύθμιση. Πρόκειται για μια επείγουσα κατάσταση που εμφανίζεται συχνότερα με τραυματισμούς στο επίπεδο Τ6 ή πάνω από αυτό, αλλά τραυματισμοί τόσο χαμηλά όσο αυτοί στο Τ10 μπορούν επίσης να οδηγήσουν σε αυτή την κατάσταση.
Η αυτόνομη δυσαντανακλαστικότητα μπορεί να αποτελεί χαρακτηριστικό κατά την άφιξη στο ΤΕΠ ή μπορεί να αναπτυχθεί κατά τη διάρκεια της παραμονής του ασθενούς. Με την παρουσία τραυματισμού του νωτιαίου μυελού, ένα έναυσμα (όπως ένα γεμάτο έντερο ή μια γεμάτη ουροδόχος κύστη, ένα έλκος πίεσης ή μια ιατρική διαδικασία) δημιουργεί μια σοβαρή υπερτασική αντίδραση.
Τα σημεία και τα συμπτώματα μπορεί να περιλαμβάνουν:
- Κοκκίνισμα, ανατριχίλες (πιλοειδής ερεθισμός) και ανεξήγητη εφίδρωση (διαφόρηση) πάνω από το επίπεδο του τραυματισμού
- Πονοκέφαλος και οπτικές διαταραχές
- Άγχος και «αίσθημα καταδίκης».
- Ναυτία και εμετός
Η ανεπίλυτη αυτόνομη δυσανάκλαση μπορεί να οδηγήσει σε καρδιακές αρρυθμίες, πνευμονικό οίδημα, ενδοκρανιακή αιμορραγία ή θάνατο.
Η πηγή του εκλυτικού παράγοντα πρέπει να επιλυθεί προκειμένου να επιλυθούν τα συμπτώματα. Οι πρόσθετες παρεμβάσεις περιλαμβάνουν την τοποθέτηση του ασθενούς σε ημικαθιστή θέση, την αφαίρεση του περιοριστικού ρουχισμού και τη μείωση της αρτηριακής πίεσης του ασθενούς.
Πηγή: https://trauma-news.com/2025/01/6-spinal-cord-injuries-and-emergencies-that-trauma-nurses-should-understand/
Παναγιώτης Σπανός
ΔΙΑΣΩΣΤΕΣ ΡΟΔΟΥ
