Είστε στα μισά μιας πολυάσχολης νυχτερινής βάρδιας όταν λαμβάνετε μια κλήση για έναν 64χρονο άνδρα που έχει καταρρεύσει στο σπίτι του. Καθ’ οδόν, σας ενημερώνουν ότι δεν αναπνέει.
Όταν φτάνετε, μπαίνετε από την μπροστινή πόρτα με τον συνάδελφο του πληρώματος και την τσάντα πρώτων βοηθειών και βλέπετε τον ασθενή να κείτεται στο πάτωμα του στενάχωρου υπνοδωματίου με ένα μέλος της οικογένειας να κάνει καρδιοαναπνευστική αναζωογόνηση (ΚΑΡΠΑ).
Υπάρχει ένα κινητό τηλέφωνο στο πάτωμα σε ανοικτή ακρόαση και ακούτε τον τηλεφωνητή στην άλλη άκρη της γραμμής να δίνει ήρεμα συμβουλές στο μέλος της οικογένειας, καθώς κάνει ό,τι μπορεί για να σώσει το αγαπημένο του πρόσωπο.
Το μέλος της οικογένειας λαμβάνει οδηγίες να κάνει συνεχείς θωρακικές συμπιέσεις, να βάλει τα χέρια του στη μέση του θώρακα και να πιέσει δυνατά και γρήγορα. Αλλά όχι αναπνοές.
Καθώς εσείς και ο συνάδελφός σας αναλαμβάνετε τη φροντίδα του ασθενούς, είναι καλύτερο να συνεχίσετε τις συνεχείς θωρακικές συμπιέσεις ή θα πρέπει να κάνετε συμπιέσεις και αερισμούς;
Επιβίωση καρδιακής ανακοπής εκτός νοσοκομείου
Εάν πάθετε καρδιακή ανακοπή εκτός νοσοκομείου, οι πιθανότητες επιβίωσής σας δεν είναι μόνο στη φαντασία.
Στο Ηνωμένο Βασίλειο η καρδιοπνευμονική αναζωογόνηση (ΚΑΡΠΑ) επιχειρείται από τις υπηρεσίες έκτακτης ιατρικής περίθαλψης σε 30.000 άτομα κάθε χρόνο, με τα ποσοστά επιβίωσης να ανέρχονται στο 7-8%.
Η αλυσίδα επιβίωσης είναι μια εικόνα που τονίζει τους σημαντικούς κρίκους που εμπλέκονται για να δώσουν στους ανθρώπους τις καλύτερες πιθανότητες να έχουν καλή έκβαση.
Έγκαιρη αναγνώριση και κλήση για βοήθεια, έγκαιρη ΚΑΡΠΑ, έγκαιρη απινίδωση και φροντίδα μετά την ανάνηψη.
Παρατηρείτε την έμφαση στην έγκαιρη;
Εάν κάποιος παρέχει ΚΑΡΠΑ πολύ σύντομα μετά την καρδιακή ανακοπή ενός ασθενούς, οι πιθανότητες επιβίωσής του τριπλασιάζονται. Ωστόσο, αυτή τη στιγμή μόνο το 30-40% των καρδιακών ανακοπών εκτός νοσοκομείου λαμβάνουν ΚΑΡΠΑ από παρευρισκόμενους πριν φτάσει το ασθενοφόρο.
Συμπιέσεις και αερισμός;
Υπάρχουν πολλά ερωτήματα και αβεβαιότητες γύρω από την τρέχουσα φροντίδα που παρέχεται κατά την εξωνοσοκομειακή καρδιακή ανακοπή.
Η International Liaison Committee on Resuscitation (ILCOR) δημοσίευσε το 2015 μια διεθνή συναίνεση πάνω στην επιστήμη και τις συστάσεις θεραπείας, η οποία χρησιμοποιείται από το Συμβούλιο Αναζωογόνησης του Ηνωμένου Βασιλείου για την ενημέρωση των κατευθυντήριων οδηγιών του σχετικά με την αναζωογόνηση εκτός νοσοκομείου. Μόνο το 1% αυτών των συστάσεων βασίζεται σε υψηλού επιπέδου αποδεικτικά στοιχεία.
Ένα ερώτημα που τίθεται γύρω από την αναζωογόνηση είναι αν οι θωρακικές συμπιέσεις πρέπει να παρέχονται με παύσεις για αναπνοές διάσωσης ή αν πρέπει να παρέχονται συνεχώς, χωρίς διακοπές.
Οι θωρακικές συμπιέσεις παρέχονται για να προσπαθήσουν να αντλήσουν αίμα γύρω από το κυκλοφορικό σύστημα και να διατηρήσουν την παροχή αίματος στον καρδιακό μυ και τον εγκέφαλο, ενώ οι αναπνοές προσπαθούν να οξυγονώσουν το αίμα. Έχει αποδειχθεί ότι οι παύσεις στις θωρακικές συμπιέσεις σχετίζονται με χειρότερη επιβίωση λόγω της μείωσης της πίεσης αιμάτωσης των στεφανιαίων αγγείων.
Οι τρέχουσες κατευθυντήριες γραμμές στο Ηνωμένο Βασίλειο από το Συμβούλιο Αναζωογόνησης συμβουλεύουν τους παρευρισκόμενους να λαμβάνουν συμβουλές μέσω τηλεφώνου από τον τηλεφωνητή της υπηρεσίας ασθενοφόρων για την παροχή συνεχών θωρακικών συμπιέσεων, εκτός εάν είναι εκπαιδευμένοι και ικανοί να συνδυάζουν ΚΑΡΠΑ με τεχνητή αναπνοή, ενώ οι υπηρεσίες έκτακτης ιατρικής βοήθειας (EMS) συμβουλεύονται να παρέχουν συμπιέσεις και αναπνοές σε αναλογία 30:2.
Εάν ο ασθενής είναι διασωληνωμένος ή έχει τοποθετηθεί υπεργλωττιδική συσκευή, οι αναπνοές μπορούν τότε να παρέχονται με ρυθμό 10 ανά λεπτό, χωρίς την ανάγκη παύσης των θωρακικών συμπιέσεων (δίνονται ασύγχρονα).
Τι λένε τα αποδεικτικά στοιχεία;
Οι Zhane et al δημοσίευσαν πρόσφατα μια ανασκόπηση που συγκρίνει τις συνεχείς θωρακικές συμπιέσεις έναντι των διακοπτόμενων θωρακικών συμπιέσεων για την καρδιοπνευμονική αναζωογόνηση για μη ασφυκτική καρδιακή ανακοπή εκτός νοσοκομείου.
Η ανασκόπηση έθετε στην πραγματικότητα το ίδιο ερώτημα για δύο διαφορετικές ομάδες. Τι πρέπει να κάνουν οι μη εκπαιδευμένοι παρευρισκόμενοι; Και τι πρέπει να κάνουν οι επαγγελματίες παραϊατρικοί;
Η υποβολή αυτών των ερωτημάτων φαίνεται σκόπιμη, διότι η ΚΑΡΠΑ που παρέχεται από αυτές τις δύο ομάδες θα είναι κατά πάσα πιθανότητα διαφορετική. Η ομάδα των παρευρισκόμενων θα παρέχει ΚΑΡΠΑ με συμβουλές μέσω τηλεφώνου και ελάχιστη ή καθόλου προηγούμενη εμπειρία, ενώ η ομάδα των παραϊατρικών θα έχει λάβει επαγγελματική εκπαίδευση και εξοπλισμό και θα έχει μεγαλύτερη εμπειρία στην παροχή ΚΑΡΠΑ.
Οι συγγραφείς της ανασκόπησης βρήκαν τρεις τυχαιοποιημένες ελεγχόμενες δοκιμές και μία διασταυρούμενη τυχαιοποιημένη ελεγχόμενη δοκιμή, με ένα μεγάλο δείγμα 26.742 συμμετεχόντων που συμπεριλήφθηκε στην ανάλυση.
Οι πρωταρχικές εκβάσεις για τις οποίες ενδιαφέρθηκαν οι συγγραφείς ήταν η επιβίωση μέχρι την έξοδο από το νοσοκομείο και η επιβίωση μέχρι την εισαγωγή στο νοσοκομείο. Οι νευρολογικές εκβάσεις μελετήθηκαν, αλλά μόνο ως δευτερεύουσες εκβάσεις.
Η ανασκόπηση συμπεριέλαβε μόνο τους ασθενείς που πέθαναν από πιθανά καρδιακά αίτια. Εξαιρέθηκαν οι ασθενείς που πέθαναν από υπερβολική δόση φαρμάκων, τραύμα, δηλητηρίαση από αλκοόλ ή ασφυξία (πνιγμός, πνιγμός, έλλειψη οξυγόνου).
Τι βρήκαν;
Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι οι ανεκπαίδευτοι παρευρισκόμενοι με ΚΑΡΠΑ είχαν καλύτερα αποτελέσματα όταν τους δόθηκε τηλεφωνική συμβουλή από τις υπηρεσίες ασθενοφόρων να εκτελούν συνεχή ΚΑΡΠΑ και όχι διακοπτόμενη ΚΑΡΠΑ με αναπνοές διάσωσης.
Στην πραγματικότητα, επιπλέον 25 ανά 1000 θα επιβίωναν μέχρι το εξιτήριο από το νοσοκομείο, εάν οι παρευρισκόμενοι έκαναν συνεχείς θωρακικές συμπιέσεις.
Πρόκειται για στοιχεία υψηλής ποιότητας, οπότε μπορούμε να είμαστε βέβαιοι ότι περαιτέρω έρευνα είναι πολύ απίθανο να αλλάξει την εκτίμηση του αποτελέσματος.
Για τους εκπαιδευμένους επαγγελματίες, τα αποτελέσματα έδειξαν ότι πιθανώς δεν υπήρχε όφελος στην επιβίωση μέχρι το εξιτήριο από το νοσοκομείο όταν εκτελούν συνεχή ΚΑΡΠΑ έναντι της ΚΑΡΠΑ που διακόπτεται με αναπνοές διάσωσης.
Τα στοιχεία αυτά είναι μέτριας ποιότητας και είναι πιθανό να υπάρχει μικρή ή καθόλου διαφορά μεταξύ των δύο προσεγγίσεων. Υπήρχαν ελαφρώς χαμηλότερα ποσοστά επιβίωσης μέχρι την εισαγωγή ή την έξοδο από το νοσοκομείο μετά από συνεχή θωρακική συμπίεση, αλλά ελάχιστη ή καμία διαφορά στη νευρολογική έκβαση ή στις ανεπιθύμητες ενέργειες.
Γιατί λοιπόν η διαφορά μεταξύ των δύο ομάδων;
Οι συγγραφείς προτείνουν ότι η διαφορά μπορεί να οφείλεται στην ποιότητα των θωρακικών συμπιέσεων που παραδίδονται από τους παρευρισκόμενους, σε σύγκριση με το προσωπικό της υπηρεσίας ασθενοφόρων.
Υπάρχουν ερωτήματα που δεν έχουν ακόμη απαντηθεί. Οι συγγραφείς της ανασκόπησης επισημαίνουν την ανάγκη για έρευνα σχετικά με τις ανεπιθύμητες ενέργειες, τις μακροπρόθεσμες νευρολογικές εκβάσεις και την ποιότητα ζωής, καθώς και την επίδραση της διαθεσιμότητας και της χρήσης του αυτόματου εξωτερικού απινιδωτή και κατά πόσον η συνεχής ΚΑΡΠΑ με θωρακική συμπίεση είναι κατάλληλη για παιδιατρική καρδιακή ανακοπή.
Συγγραφέας: SCOTT MUNRO
Ο Scott Munro είναι παραϊατρικός και επικεφαλής επιχειρησιακής ομάδας για το South East Coast Ambulance Service NHS Foundation Trust. Ολοκληρώνει το διδακτορικό του στο Πανεπιστήμιο του Surrey και έχει έντονο ενδιαφέρον για την προνοσοκομειακή έρευνα. Τα ιδιαίτερα ενδιαφέροντά του αφορούν την οξεία καρδιαγγειακή περίθαλψη, το τραύμα και την ανάνηψη. Είναι επίσης μέλος της συμβουλευτικής επιτροπής έρευνας και ανάπτυξης του College of Paramedics και έχει τιμητικό συμβόλαιο με το Kent, Surrey and Sussex Air Ambulance Trust ως ερευνητής.
Παναγιώτης Σπανός
Διασώστης – Πλήρωμα Ασθενοφόρου
Πρόεδρος Διασωστών Ρόδου
ΔΙΑΣΩΣΤΕΣ ΡΟΔΟΥ