Μεταπηδήστε στο περιεχόμενο
Αρχική » Αρθρογραφία και Δράσεις » Προνοσοκομειακή Φροντίδα » Τα άρθρα του Διασώστη » 🔋 Τι Είναι οι Ηλεκτρολύτες και Γιατί Είναι Ζωτικής Σημασίας για την Υγεία Μας;

🔋 Τι Είναι οι Ηλεκτρολύτες και Γιατί Είναι Ζωτικής Σημασίας για την Υγεία Μας;

✅ Τι είναι οι ηλεκτρολύτες;

Οι ηλεκτρολύτες είναι ουσίες που διαλύονται στο νερό και μπορούν να μεταφέρουν ηλεκτρικό φορτίο. Οι πιο γνωστοί ηλεκτρολύτες στο ανθρώπινο σώμα περιλαμβάνουν:

  • Νάτριο (Sodium)

  • Κάλιο (Potassium)

  • Ασβέστιο (Calcium)

  • Μαγνήσιο (Magnesium)

  • Διττανθρακικά (Bicarbonate)

  • Φωσφορικά (Phosphate)

  • Χλωριούχα (Chloride)

Οι ηλεκτρολύτες είναι απαραίτητοι για τη σωστή λειτουργία των μυών, των νεύρων, την ισορροπία των υγρών στο σώμα, τη ρύθμιση της αρτηριακής πίεσης και την επιδιόρθωση ιστών.


⚠️ Ηλεκτρολυτική Ανισορροπία – Τι Προκαλείται;

Η ανισορροπία ηλεκτρολυτών συμβαίνει όταν τα επίπεδά τους στο αίμα είναι πολύ υψηλά ή πολύ χαμηλά. Αυτό μπορεί να συμβεί λόγω:

  • Έντονης εφίδρωσης

  • Έμετου ή διάρροιας

  • Νεφρικής δυσλειτουργίας

  • Λήψης διουρητικών φαρμάκων

  • Κακής ενυδάτωσης ή ακραίας δίαιτας

Τα πιο συνηθισμένα προβλήματα προκύπτουν με το νάτριο και το κάλιο, που σχετίζονται άμεσα με την καρδιακή λειτουργία, την αρτηριακή πίεση και τις μυϊκές συσπάσεις.


🧪 Πώς Ελέγχουμε τα Επίπεδα Ηλεκτρολυτών;

Η εξέταση ηλεκτρολυτών γίνεται μέσω αιματολογικού ελέγχου. Είναι απαραίτητη:

  • Σε ιατρικά check-up

  • Σε περιπτώσεις αφυδάτωσης, εμέτων, διάρροιας ή λοιμώξεων

  • Κατά τη λήψη φαρμάκων όπως διουρητικά

  • Σε αθλητές ή άτομα με χρόνια νοσήματα

Σε περίπτωση σοβαρής ανισορροπίας, μπορεί να γίνει και εξέταση αερίων αίματος (blood gases) για εκτίμηση του pH και της οξυγόνωσης.


💊 Πώς Αντιμετωπίζεται η Ανισορροπία Ηλεκτρολυτών;

Η θεραπεία εξαρτάται από το είδος και τη σοβαρότητα του προβλήματος:

  • Έλλειψη ηλεκτρολυτών: Χορήγηση από το στόμα ή ενδοφλεβίως.

  • Υπερβολικά επίπεδα: Συνήθως απαιτείται έγχυση υγρών για αραίωση ή φαρμακευτική παρέμβαση.

  • Σοβαρή αφυδάτωση: Ενδοφλέβια θεραπεία με ισορροπημένα διαλύματα.

📌 Σε περιπτώσεις ήπιας αφυδάτωσης και απώλειας ηλεκτρολυτών (π.χ. λόγω εφίδρωσης), η στοματική ενυδάτωση με ηλεκτρολύτες είναι επαρκής.


🥤 Πηγές Ηλεκτρολυτών από τη Διατροφή

Ηλεκτρολύτης Καλές Διατροφικές Πηγές
Νάτριο Αλάτι, κονσέρβες, αρτοσκευάσματα, έτοιμες σάλτσες
Κάλιο Μπανάνες, πορτοκάλια, πατάτες, σπανάκι, γαλακτοκομικά
Ασβέστιο Γάλα, γιαούρτι, τυριά, πράσινα φυλλώδη λαχανικά
Μαγνήσιο Ξηροί καρποί, όσπρια, δημητριακά ολικής άλεσης

⚠️ Τα αθλητικά ποτά και τα συμπληρώματα μπορούν να βοηθήσουν, αλλά περιέχουν συχνά ζάχαρη ή πολύ υψηλά επίπεδα ηλεκτρολυτών — να χρησιμοποιούνται με προσοχή.


💡 Συνιστώμενες Ημερήσιες Λήψεις (ενηλίκων)

Ηλεκτρολύτης Ποσότητα (ανά ηλικιακή ομάδα)
Νάτριο ≤ 2.300 mg
Κάλιο 3.400 mg (άνδρες), 2.600 mg (γυναίκες)
Ασβέστιο 1.000–1.200 mg
Μαγνήσιο 400–420 mg (άνδρες), 310–320 mg (γυναίκες)

🥵 Τι Πρέπει να Ξέρω για την Αφυδάτωση;

Η αφυδάτωση συμβαίνει όταν το σώμα χάνει περισσότερα υγρά απ’ όσα προσλαμβάνει. Συμπτώματα:

  • Δίψα, ξηροστομία

  • Ζάλη, κούραση, πονοκέφαλος

  • Σκούρα ούρα ή μικρή παραγωγή

  • Μυϊκές κράμπες

  • Πυρετός, σύγχυση, ακόμη και λιποθυμία

👶 Στα βρέφη τα σημάδια περιλαμβάνουν λίγες βρεγμένες πάνες, ξηρά μάτια και ερεθιστικότητα.


💧 Πώς να Προλάβω την Αφυδάτωση;

  • Πίνε νερό καθ’ όλη τη διάρκεια της ημέρας, όχι μόνο όταν διψάς

  • ΚατανάλωΝε φρούτα και λαχανικά με υψηλή περιεκτικότητα σε νερό

  • Προσοχή στις μεγάλες ζέστες ή σε άσκηση — αύξησε την πρόσληψη υγρών

  • Απόφυγε καφεΐνη, αλκοόλ και υπερβολικά γλυκά ροφήματα

📌 Σε έντονη άσκηση, μπορεί να βοηθήσουν ειδικά ποτά με ηλεκτρολύτες ή διαλύματα ενυδάτωσης με βάση τις οδηγίες ΠΟΥ.


📍 Τελικές Σκέψεις

Οι ηλεκτρολύτες είναι απαραίτητοι για την εύρυθμη λειτουργία του οργανισμού. Η ισορροπία τους επηρεάζει ζωτικά όργανα, όπως την καρδιά και τον εγκέφαλο. Η πρόληψη και η έγκαιρη αντιμετώπιση της ανισορροπίας τους μπορούν να αποτρέψουν σοβαρές επιπλοκές.

👉 Μείνε ενυδατωμένος. Φρόντισε τη διατροφή σου. Και αν νιώσεις συμπτώματα ανισορροπίας ή αφυδάτωσης, συμβουλεύσου έναν γιατρό.

Πηγή: What are electrolytes and what do they do?

Παναγιώτης Σπανός
ΔΙΑΣΩΣΤΕΣ ΡΟΔΟΥ