Η ψυχική υγεία αποτελεί βασικό κομμάτι της καθημερινότητας στα Τμήματα Επειγόντων Περιστατικών (ΤΕΠ). Είναι σημαντικό όλοι οι επαγγελματίες υγείας να κατανοούν τις ανάγκες αυτών των ασθενών, όχι μόνο για να παρέχουν καλύτερη φροντίδα, αλλά και για να ενισχύσουν τη δική τους κατανόηση και ευαισθητοποίηση απέναντι σε ένα τόσο ευρύ φάσμα παθήσεων.
Η ψυχική υγεία αφορά όλους
Οι ασθενείς που φτάνουν στο ΤΕΠ με θέματα ψυχικής υγείας δεν είναι μόνο όσοι παρουσιάζουν αυτοτραυματισμούς ή σκέψεις αυτοκτονίας. Είναι ο ηλικιωμένος που νιώθει μοναξιά, ο νέος με κρίσεις άγχους, ο ασθενής με χρόνιο πόνο που σχετίζεται με ψυχοσωματικά αίτια. Όλοι χρειάζονται στήριξη, κατανόηση και σωστή αντιμετώπιση.
Κατανόηση και συνεργασία
Η φροντίδα ασθενών με ψυχικά νοσήματα απαιτεί συνεργασία μεταξύ επαγγελματιών σωματικής και ψυχικής υγείας. Συχνά οι υποδομές ψυχικής υγείας δεν είναι εξοπλισμένες για την αντιμετώπιση σωματικών προβλημάτων. Συνεπώς, το ΤΕΠ παίζει κρίσιμο ρόλο στην ολιστική προσέγγιση.
Πέντε βασικά σημεία στην αρχική εκτίμηση
-
Σωματικές ανάγκες – Αντιμετωπίζονται άμεσα.
-
Ιστορικό ψυχικής υγείας – Καταγράφεται προσεκτικά.
-
Αξιολόγηση κινδύνου – Χρησιμοποιούνται εργαλεία όπως η κλίμακα Pierce.
-
Αξιολόγηση νοητικής ικανότητας – Διαπιστώνεται αν ο ασθενής μπορεί να πάρει αποφάσεις.
-
Κατάλληλη παραπομπή – Σε ομάδα ψυχικής υγείας όταν χρειάζεται.
Αντιμετώπιση με ενσυναίσθηση
Η ανοιχτή και ειλικρινής επικοινωνία είναι καθοριστικής σημασίας. Οι ασθενείς με ψυχική δυσφορία δεν χρειάζονται απλώς θεραπεία· χρειάζονται αποδοχή. Οι λάθος λέξεις ή η ψυχρή συμπεριφορά μπορούν να επιδεινώσουν την κατάστασή τους.
Διαχείριση ασθενών που αποχωρούν πρόωρα
Η αποχώρηση από το ΤΕΠ χωρίς εκτίμηση είναι ένα κοινό φαινόμενο στους ασθενείς με ψυχική επιβάρυνση. Είναι σημαντικό να τους προσφέρεται υποστήριξη από το πρώτο λεπτό: ενημερωτικά φυλλάδια, κοινότητες υποστήριξης και ενθάρρυνση μπορούν να κάνουν τη διαφορά.
Ειδικές περιπτώσεις
-
Αυτοτραυματισμός και αυτοκτονικός ιδεασμός: Αξιολόγηση, ενσυναίσθηση και κατάλληλη φροντίδα, χωρίς στιγματισμό.
-
Διέγερση ή μανία: Πριν καταφύγετε σε χορήγηση ηρεμιστικών, εξετάστε αναστρέψιμες αιτίες. Ήρεμη προσέγγιση, προφορική αποφόρτιση, και οδηγίες καταστολής όταν είναι απολύτως αναγκαίο.
-
Διατροφικές διαταραχές: Εκτίμηση τόσο της σωματικής όσο και της ψυχικής κατάστασης, με χρήση εργαλείων όπως το MARSIPAN.
-
Ανεξήγητα σωματικά συμπτώματα: Αντιμετωπίστε με σεβασμό και επιβεβαιώστε την εμπειρία του ασθενούς – μην αποδώσετε αμέσως τα συμπτώματα σε “ψυχολογικά”.
-
Μη επιληπτικές κρίσεις: Αντιμετωπίστε με ηρεμία, διακριτικότητα και φροντίδα.
-
Άγχος: Μπορεί να μειωθεί με επεξηγήσεις, αναπνοές χαλάρωσης και τεχνικές γείωσης.
-
Εξαρτήσεις: Πάντα ελέγξτε για στερητικά σύνδρομα και να είστε ενήμεροι για τα πρωτόκολλα του νοσοκομείου σας.
Ειδικές ομάδες ασθενών
-
Παιδιά και έφηβοι: Έχουν ανάγκη από εξατομικευμένη αντιμετώπιση, προστασία και παραπομπή σε κοινωνικές υπηρεσίες.
-
Γυναίκες μετά τον τοκετό: Υψηλός κίνδυνος επιπλοκών – απαιτείται πάντα εκτίμηση από ειδικό.
-
Ηλικιωμένοι: Μην αγνοείτε ψυχικά συμπτώματα – αναζητήστε οργανικές αιτίες και αξιολογήστε την μοναξιά και κοινωνική απομόνωση.
Τελικό μήνυμα
Η ψυχική υγεία αφορά όλους μας. Στο ΤΕΠ, χρειάζεται να έχουμε δομή στην προσέγγισή μας, ενσυναίσθηση στη συμπεριφορά μας και επίγνωση της προσωπικής και επαγγελματικής μας ευθύνης. Ένας στους τέσσερις ανθρώπους θα βιώσει ένα πρόβλημα ψυχικής υγείας μέσα σε ένα χρόνο. Ας φροντίσουμε να είμαστε ένα περιβάλλον που προάγει την κατανόηση, την αποδοχή και την ελπίδα.
Συγγραφέας: Tessa Dick | Επιμέλεια: Itunuayo Ayeni, Duncan Brooke, Liz Herrieven
Πηγή: Mental Health in the ED – Induction
Παναγιώτης Σπανός
ΔΙΑΣΩΣΤΕΣ ΡΟΔΟΥ