Το μυοκάρδιο αποτελεί ένα εξειδικευμένο τμήμα μυϊκού ιστού που έχει την ικανότητα να συστέλλεται. Στο μυοκάρδιο βρίσκονται οι δύο κόλποι και οι δύο κοιλίες της καρδιάς, που σχηματίζουν το μυοκάρδιο των κόλπων και το μυοκάρδιο των κοιλιών, τα οποία συνδέονται μεταξύ τους.
Τι μορφή έχουν τα κύτταρα του μυοκαρδίου;
Ο καρδιακός μυς, ο οποίος ονομάζεται μυοκάρδιο, αποτελεί έναν από τους τρεις τύπους μυός του σώματος. Οι δύο άλλοι τύποι είναι οι σκελετικοί και ο λείοι μυς. Ο καρδιακός μυς είναι μοναδικός και δεν βρίσκεται πουθενά αλλού στο σώμα. Εξετάζοντας το μυοκάρδιο στο μικροσκόπιο, μπορούμε να παρατηρήσουμε πολλές ραβδώσεις. Πρόκειται για βαθιές κόκκινες ίνες ή ινίδια. Κάθε ίνα δημιουργεί διακλαδώσεις που έρχονται σε άμεση επαφή με τις ίνες των άλλων κυττάρων του μυοκαρδίου, παρέχοντας τους, έτσι, τη δυνατότητα να συνεργαστούν ως δίκτυο.
Πώς λειτουργούν τα κύτταρα;
Κάθε κύτταρο του μυοκαρδίου μπορεί να συσταλεί ή να |χαλαρώσει από μόνο του γιατί έχει ένα είδος ρυθμικής δύναμης. Τα κύτταρα δεν συνδέονται άμεσα με το νευρικό σύστημα όπως οι άλλοι τύποι των μυών, αλλά λαμβάνουν συνολικά την «εντολή» συστολής από ένα κύμα ηλεκτρισμού που παράγεται από τον φλεβόκομβο και τον κολποκοιλιακό κόμβο. Τα νεύρα μπορεί να αλλάξουν τον ρυθμό και την ισχύ της συστολής, αλλά δεν προκαλούν τον χτύπο της καρδιάς.
Ο φλεβόκομβος εντοπίζεται στη συμβολή του δεξιού κόλπου και της άνω κοίλης φλέβας. Συνιστά ένα σύνολο κυττάρων που σχηματίζουν την πρωτογενή ηλεκτρική γεννήτρια (βηματοδότη) της καρδιάς. Κάθε καρδιακός παλμός ξεκινά στο φλεβόκομβο και πυροδοτεί μια αλυσιδωτή ηλεκτρική αντίδραση που διαχέει το σήμα και στους δύο κόλπους, με αποτέλεσμα την κολπική σύσπαση. Το ηλεκτρικό σήμα μεταβιβάζεται στη συνέχεια στον κολποκοιλιακό κόμβο.
Η ηλεκτρική ώση μεταβιβάζεται από τους κόλπους σε μια ζώνη που βρίσκεται στη δεξιά οπίσθια θέση του μεσοκολπικού διαφράγματος. Η ζώνη αυτή ονομάζεται κολποκοιλιακός κόμβος και είναι το μοναδικό σημείο ηλεκτρικής σύνδεσης κόλπων και κοιλιών.
Ο κολποκοιλιακός κόμβος λειτουργεί ως θύρα ελέγχου του ηλεκτρικού σήματος μεταξύ του φλεβόκομβου και των οδών αγωγής των κοιλιών, προκειμένου να εξασφαλίζει το σωστό χρόνο μετάδοσης της ηλεκτρικής ώσης για την πυροδότηση της κοιλιακής σύσπασης.
Το ηλεκτρικό σήμα περνά από το ένα κύτταρο στο άλλο;
Ναι. Τα κύτταρα του μυοκαρδίου διεγείρουν το ένα το άλλο. Όταν ένα κύτταρο του μυοκαρδίου -για παράδειγμα, στον δεξιό κόλπο συστέλλεται, στέλνει την εντολή συστολής σε όλα τα άλλα κύτταρα που το περιβάλλουν, με συνέπεια την εξάπλωση ενός ραγδαίου κύματος συστολής σε όλο το μήκος του μυός στον δεξιό κόλπο. Το μήνυμα φτάνει, επίσης, στα κύτταρα του μυός στον αριστερό κόλπο, ώστε να επιτευχθεί ταυτόχρονη συστολή και αυτού του καρδιακού διαμερίσματος. Ωστόσο, το μήνυμα δεν περνά στις κοιλίες, οι οποίες διαχωρίζονται από τους κόλπους με το διάφραγμα.
Πώς φτάνει το κύμα ηλεκτρισμού στις κοιλίες, αφού εμποδίζεται από το διάφραγμα;
Η μόνη δίοδος είναι μέσω του κολποκοιλιακού κόμβου, ο οποίος συνδέεται με το διάφραγμα που χωρίζει τις δύο κοιλίες μέσω μιας δέσμης ειδικά τροποποιημένων καρδιακών κυττάρων. Αυτές οι δέσμες κατευθύνουν το κύμα συστολής εκατέρωθεν των δύο πλευρών του διαφράγματος, όπου το κύμα διαδίδεται και διεγείρει ταυτόχρονα και τις δύο κοιλίες.
Τι μορφή έχουν οι συστολές;
Όποιος έχει παρακολουθήσει εγχείρηση καρδιάς, έχει δει πώς χτυπά. Τα κύτταρα του μυοκαρδίου που συστέλλονται μοιάζουν σαν να συσπώνται για πολύ μικρό χρονικό διάστημα – ποτέ δεν συστέλλονται για περισσότερο από μια απειροελάχιστη στιγμή. Το μυοκάρδιο βραχύνεται, σκληραίνει και στη συνέχεια χαλαρώνει. Οι κόλποι συστέλλονται, εξωθούν το αίμα προς τις κοιλίες και ακολουθεί μια πολύ μικρή παύση πριν από τη συστολή των κοιλιών. Μοιάζουν σαν να συσπώνται προς τα πάνω καθώς οι μύες εξωθούν το αίμα.
Πώς μπορεί και λειτουργεί το μυοκάρδιο 24 ώρες το 24ωρο;
Κάθε κύτταρο παράγει τη δική του ενέργεια σε μικροσκοπικά «εργοστάσια» που ονομάζονται μιτοχόνδρια, τα οποία καταναλώνουν οξυγόνο και «καίνε» λίπος και γλυκόζη. Τα μυϊκά κύτταρα της καρδιάς πρέπει να συστέλλονται και να χαλαρώνουν συνεχώς και χωρίς διακοπή – γι’ αυτό έχουν πολύ περισσότερα και πολύ μεγαλύτερα μιτοχόνδρια από τα υπόλοιπα κύτταρα. Περίπου το 25% ενός κυττάρου μυοκαρδίου μπορεί να αποτελείται από μιτοχόνδρια, ενώ το υπόλοιπο αποτελείται από ίνες που συστέλλονται και χαλαρώνουν.
Τα κύτταρα του μυοκαρδίου χρειάζονται πολύ οξυγόνο;
Ναι, λόγω των υψηλών ενεργειακών τους αναγκών. Απορροφούν οξυγόνο από το αίμα που βρίσκεται στις στεφανιαίες αρτηρίες. Τα περισσότερα κύτταρα απορροφούν μόνο 30% περίπου του οξυγόνου που βρίσκεται στο αίμα που τους παρέχεται. Αντίθετα τα κύτταρα του μυοκαρδίου είναι εξαιρετικά αποδοτικά και μπορούν να απορροφήσουν έως και το 90% του διαθέσιμου οξυγόνου.
Πηγή: healthyliving
ΔΙΑΣΩΣΤΕΣ ΡΟΔΟΥ
