Το εγκεφαλικό επεισόδιο είναι μια εγκεφαλική προσβολή. Η ροή του αίματος στον εγκέφαλο διακόπτεται από απόφραξη ή αιμορραγία σε ένα από τα αιμοφόρα αγγεία, προκαλώντας βλάβη ή θάνατο των εγκεφαλικών κυττάρων. Οι αποφράξεις στον εγκέφαλο είναι πολύ πιο συχνές από τις αιμορραγίες. Και οι δύο έχουν τα ίδια συμπτώματα.
Ένα εγκεφαλικό επεισόδιο μπορεί να συμβεί σε οποιονδήποτε οποιασδήποτε ηλικίας, ακόμη και σε μωρά, αν και είναι πιο συνηθισμένο στους ηλικιωμένους. Ορισμένοι άνθρωποι είναι σε θέση να αναρρώσουν πλήρως μετά από ένα εγκεφαλικό επεισόδιο, άλλοι βιώνουν βλάβες που αλλάζουν τη ζωή τους και δυστυχώς για ορισμένους ανθρώπους ένα εγκεφαλικό επεισόδιο είναι θανατηφόρο.
Τι ψάχνετε;
Πρόσωπο – Μπορούν να χαμογελάσουν και να δείξουν τα δόντια τους;
Χέρια – Μπορούν να σηκώσουν τα χέρια τους και να τα κρατήσουν εκεί ή το ένα χέρι πέφτει;
Ομιλία – Μπορούν να επαναλάβουν μια φράση που τους δίνετε; Είναι η ομιλία τους συγκεχυμένη; Δυσκολεύονται να θυμηθούν λέξεις;
Χρόνος – Εάν δείτε οποιοδήποτε από αυτά τα τρία σημάδια, είναι καιρός να καλέσετε το 166 – 112.
Άλλα πιθανά συμπτώματα
Ξαφνική αδυναμία ή μούδιασμα στη μία πλευρά του σώματος, συμπεριλαμβανομένων των ποδιών kai των χεριών
Δυσκολία στην εύρεση λέξεων ή στην ομιλία με σαφείς προτάσεις
Ξαφνική θολή όραση ή απώλεια της όρασης στο ένα ή και στα δύο μάτια
Ξαφνική απώλεια μνήμης ή σύγχυση και ζάλη ή ξαφνική πτώση.
Ξαφνικός ή έντονος πονοκέφαλος
Επαναλαμβανόμενος εμετός
Έλλειψη ισορροπίας
Υπάρχουν 2 κύριοι τύποι εγκεφαλικού επεισοδίου: Προκαλείται από απόφραξη ή αιμορραγία.
Ισχαιμικά – Τα οποία προκαλούνται από θρόμβο αίματος που εμποδίζει τη ροή του αίματος στον εγκέφαλο. Αυτά είναι πιο συνηθισμένα και αντιπροσωπεύουν το 85% όλων των περιπτώσεων. Μπορεί να προκληθούν από συσσώρευση πλάκας και λιπαρών εναποθέσεων στις αρτηρίες. Εάν αυτές οι πλάκες αποκολληθούν ή εάν επιβραδύνουν τη ροή του αίματος σε βαθμό που να σχηματίζεται θρόμβος, μπορούν να μπλοκάρουν ένα αιμοφόρο αγγείο που τροφοδοτεί τον εγκέφαλο και να προκαλέσουν εγκεφαλικό επεισόδιο.
Αιμορραγικό – Όταν ένα εξασθενημένο αιμοφόρο αγγείο που τροφοδοτεί τον εγκέφαλο σκάει.
Mίνι εγκεφαλικά επεισόδια
Το μίνι εγκεφαλικό επεισόδιο, είναι το ίδιο με το εγκεφαλικό επεισόδιο, με τη διαφορά ότι τα συμπτώματα διαρκούν για μικρό χρονικό διάστημα, από λίγα λεπτά έως και 24 ώρες. Είναι προειδοποιητικά σημάδια ότι κάποιος διατρέχει υψηλό κίνδυνο να πάθει εγκεφαλικό επεισόδιο. Το τεστ FAST μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την αναγνώριση των σημείων ενός μίνι εγκεφαλικού. Οποιοδήποτε σύμπτωμα που μοιάζει με εγκεφαλικό επεισόδιο πρέπει να λαμβάνεται σοβαρά υπόψη και να αντιμετωπίζεται ως επείγον ιατρικό περιστατικό. Μην περιμένετε να δείτε αν τα συμπτώματα βελτιωθούν. Η έγκαιρη διάγνωση και θεραπεία μπορεί να αποτρέψει ένα πλήρες εγκεφαλικό επεισόδιο.
Η ταχεία ανταπόκριση είναι ζωτικής σημασίας
Όσο γρηγορότερα λάβει θεραπεία κάποιος που έχει υποστεί εγκεφαλικό επεισόδιο, τόσο μικρότερη είναι η πιθανότητα να προκληθεί βλάβη.
Εάν κάποιος εμφανίζει τα σημάδια εγκεφαλικού επεισοδίου, καλέστε αμέσως ασθενοφόρο και μεταφέρετέ τον σε εξειδικευμένη Μονάδα Εγκεφαλικών επεισοδίων το συντομότερο δυνατό. Ο χρόνος είναι κρίσιμος – υπολογίζεται ότι 1,9 εκατομμύρια νευρώνες στον εγκέφαλο χάνονται κάθε λεπτό που ένα εγκεφαλικό επεισόδιο δεν αντιμετωπίζεται. Εάν το εγκεφαλικό επεισόδιο προκαλείται από θρόμβο αίματος και είναι σε θέση να λάβουν φαρμακευτική αγωγή διάσπασης του θρόμβου (Alteplase) εντός τεσσεράμισι ωρών, τα συμπτώματα του εγκεφαλικού επεισοδίου μπορούν να μειωθούν δραματικά.
Αντιμετώπιση ενός εγκεφαλικού επεισοδίου
Η θεραπεία εξαρτάται από διάφορους παράγοντες. Πρέπει να ληφθούν υπόψη η ηλικία, η υγεία και το ιατρικό ιστορικό σας, καθώς και ο τύπος του εγκεφαλικού επεισοδίου που είχατε. Η θεραπεία καθορίζεται από το τι προκάλεσε το εγκεφαλικό επεισόδιο και ποιο τμήμα του εγκεφάλου επηρεάστηκε.
Φαρμακευτική αγωγή
Ως επί το πλείστον τα εγκεφαλικά επεισόδια αντιμετωπίζονται με φαρμακευτική αγωγή. Η φαρμακευτική αγωγή θα στοχεύει στη μείωση της αρτηριακής πίεσης, στη μείωση της χοληστερόλης και στην πρόληψη και διάλυση των θρόμβων αίματος.
Χειρουργική επέμβαση
Μερικές φορές, μπορείτε να αφαιρέσετε τους θρόμβους αίματος με χειρουργική επέμβαση. Είναι δυνατόν να πραγματοποιηθεί μια διαδικασία παρόμοια με την αγγειοπλαστική στην καρδιά, όπου οι αποφράξεις αφαιρούνται με την εισαγωγή ενός μικροσκοπικού σύρματος στην αποφραγμένη αρτηρία, την αφαίρεση της απόφραξης και ενδεχομένως την τοποθέτηση ενός στεντ για να διατηρηθεί το αγγείο ανοιχτό και να βελτιωθεί η ροή του αίματος.
Στην περίπτωση αιμορραγικών εγκεφαλικών επεισοδίων, η χειρουργική επέμβαση μπορεί επίσης να αντιμετωπίσει το πρήξιμο του εγκεφάλου και να μειώσει τον κίνδυνο περαιτέρω αιμορραγίας.
Ανάρρωση από εγκεφαλικό επεισόδιο
Όσοι επιβιώνουν από ένα εγκεφαλικό επεισόδιο μπορεί να υποστούν τραυματισμό στον εγκέφαλό τους αφήνοντάς τους με μακροχρόνια προβλήματα. Ορισμένοι άνθρωποι αναρρώνουν καλά και γρήγορα, ενώ για άλλους μπορεί να είναι μια πολύ μακρά και τραυματική διαδικασία. Το εγκεφαλικό επεισόδιο αποτελεί κύρια αιτία αναπηρίας στο Ηνωμένο Βασίλειο. Σχεδόν τα δύο τρίτα των επιζώντων από εγκεφαλικό επεισόδιο στην Αγγλία, την Ουαλία και τη Βόρεια Ιρλανδία βγαίνουν από το νοσοκομείο με αναπηρία.
Αποκατάσταση
Σε ορισμένες περιπτώσεις απαιτείται μια μακρά περίοδος αποκατάστασης προτού το άτομο που υπέστη εγκεφαλικό επεισόδιο ανακάμψει πλήρως. Αν και τα μεγαλύτερα βήματα στην ανάρρωση γίνονται συνήθως τις πρώτες εβδομάδες μετά από ένα εγκεφαλικό επεισόδιο, η ικανότητα του εγκεφάλου να «επανασυνδέεται», γνωστή ως νευροπλαστικότητα, σημαίνει ότι είναι δυνατόν να συνεχίσει να βελτιώνεται για μήνες ή και χρόνια.
Μπορεί να χρειαστεί μεγάλη προσπάθεια και αποφασιστικότητα για να συνεχίσετε την αποκατάσταση. Μπορεί να είναι πολύ σκληρή δουλειά, σωματικά και ψυχικά, αλλά πολλοί άνθρωποι διαπιστώνουν ότι τους βοηθά να κάνουν ζωτική πρόοδο στην ομιλία, το περπάτημα και άλλες βασικές δεξιότητες. Οι θεραπευτές εργάζονται μαζί σας για να θέσουν εφικτούς στόχους. Μπορείτε να κρατάτε αρχείο της προόδου σας και να γιορτάζετε τις επιτυχίες σας. Μπορεί να μην είστε σε θέση να αντεπεξέλθετε σε μεγάλο βαθμό στην αποκατάσταση τις πρώτες ημέρες. Όταν νιώθετε πιο δυνατοί, μπορείτε να κάνετε περισσότερα.
Κύριοι παράγοντες κινδύνου για εγκεφαλικό επεισόδιο:
Η ηλικία σας
Ο κίνδυνος να πάθετε εγκεφαλικό επεισόδιο αυξάνεται όσο μεγαλώνετε. Αυτό οφείλεται στη φυσική στένωση και σκλήρυνση των αρτηριών μας καθώς μεγαλώνουμε. Τα εγκεφαλικά επεισόδια είναι συχνότερα σε άτομα ηλικίας άνω των 55 ετών.
Ιατρικές παθήσεις
Ορισμένες ιατρικές παθήσεις μπορεί να αυξήσουν τον κίνδυνο εγκεφαλικού επεισοδίου, όπως
Υψηλή αρτηριακή πίεση
Διαβήτης
Κολπική μαρμαρυγή
Υψηλή χοληστερόλη
Ένας σημαντικός τρόπος για να μειώσετε τον κίνδυνο εγκεφαλικού επεισοδίου είναι να μάθετε αν έχετε κάποια από αυτές τις παθήσεις και να συνεργαστείτε με το γιατρό σας για τη διαχείρισή τους.
Παράγοντες του τρόπου ζωής
Οι επιλογές του τρόπου ζωής έχουν σημαντικό αντίκτυπο στον κίνδυνο εγκεφαλικού επεισοδίου. Το κάπνισμα, η υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ, η κατανάλωση υπερβολικού αλατιού, το υπερβολικό βάρος και η κατανάλωση ανθυγιεινών τροφών, βλάπτουν τα αιμοφόρα αγγεία, αυξάνουν την αρτηριακή πίεση και αυξάνουν δραματικά τον κίνδυνο εγκεφαλικού επεισοδίου. Αντίθετα, η αλλαγή του τρόπου ζωής και οι υγιεινές επιλογές για τη μείωση της πίεσης στα αιμοφόρα αγγεία μπορούν να μειώσουν σημαντικά την πιθανότητα να πάθει κάποιος εγκεφαλικό επεισόδιο.
Ορισμένες εθνικότητες διατρέχουν υψηλότερο κίνδυνο εγκεφαλικού επεισοδίου
Τα άτομα με καταγωγή από την Αφρική, την Καραϊβική ή τη Νότια Ασία έχουν μεγαλύτερη προδιάθεση για διαβήτη, αθηροσκλήρωση και υψηλή αρτηριακή πίεση. Αυτές οι υποκείμενες ιατρικές καταστάσεις αυξάνουν σημαντικά τον κίνδυνο εγκεφαλικού επεισοδίου.
Σύνδεση με το αντισυλληπτικό χάπι
Συνολικά, ο κίνδυνος εγκεφαλικού επεισοδίου από τη χρήση αντισύλληψης είναι χαμηλός, αλλά ορισμένοι τύποι ορμονικής αντισύλληψης ενέχουν αυξημένο κίνδυνο εγκεφαλικού επεισοδίου. Ωστόσο, ελέγξτε προσεκτικά τον κίνδυνο εγκεφαλικού επεισοδίου προτού σας χορηγηθεί οποιαδήποτε από αυτές τις θεραπείες από το γιατρό. Οι γυναίκες με παράγοντες κινδύνου για εγκεφαλικό επεισόδιο μπορεί να μην μπορούν να χρησιμοποιήσουν αντισυλληπτικά χάπια που περιέχουν οιστρογόνα. Αυτό συμβαίνει επειδή τα υψηλά επίπεδα της γυναικείας ορμόνης οιστρογόνου μπορεί να κάνουν το αίμα σας πιο πιθανό να πήξει. Ωστόσο, αν ανησυχείτε για τη χρήση του χαπιού ή αν θέλετε να μάθετε περισσότερα για τον κίνδυνο εγκεφαλικού επεισοδίου, μιλήστε με τον γιατρό σας.
Έγκυες γυναίκες
Οι παθήσεις υγείας που μπορεί να επηρεάσουν τις έγκυες γυναίκες, όπως η προεκλαμψία και ο διαβήτης κύησης, μπορεί να αυξήσουν τον κίνδυνο εγκεφαλικού επεισοδίου. Ωστόσο, οι συνήθεις προγεννητικοί έλεγχοι θα πρέπει να εντοπίζουν και να αντιμετωπίζουν αυτά τα προβλήματα εάν εμφανιστούν. Επιπλέον, εάν έχετε οποιεσδήποτε ανησυχίες για την υγεία σας κατά την εγκυμοσύνη, να μιλάτε πάντα αμέσως με τη μαία ή τον γενικό σας ιατρό.
Συγγραφέας: Emma Hammett
Πηγή: https://firstaidforlife.org.uk/strokes/?inf_contact_key=bfe232dddfe328c66899620f31c38faccc0558ed5d4c28cbfab114022b1ec50d
Παναγιώτης Σπανός
ΔΙΑΣΩΣΤΕΣ ΡΟΔΟΥ