Στόχος: Μάθετε πώς οι EMT Αναγνωρίζουν, Θεραπεύουν και Φροντίζουν Ασθενείς με Πόνο ή Τραυματισμό στην Κοιλιά
Γιατί ο πόνος στην κοιλιά είναι κρίσιμος
Ο πόνος στην κοιλιά είναι η δεύτερη πιο συχνή αιτία κλήσης έκτακτης ανάγκης για επαγγελματίες του προνοσοκομειακού χώρου. Η κοιλιά περιλαμβάνει όργανα και αγγεία από το πεπτικό, ουροποιητικό και μυϊκό σύστημα, καθιστώντας δύσκολη τη διάγνωση της αιτίας του πόνου, ειδικά εκτός νοσοκομείου.
Γι’ αυτό οι EMT πρέπει να έχουν βαθιά κατανόηση των αιτιών του κοιλιακού πόνου και να είναι ικανοί να συλλέγουν πλήρες ιστορικό και να εκτελούν λεπτομερή ιατρική εκτίμηση. Η σωστή αξιολόγηση είναι κρίσιμη για την αποτελεσματική αντιμετώπιση κάθε περιστατικού.
Τι είναι η κοιλιά
Η κοιλιά είναι η μεγάλη κοιλότητα του σώματος ανάμεσα στο θώρακα και την πύελο. Περιβάλλεται από κοιλιακούς μύες εμπρός και στα πλάγια και από τη σπονδυλική στήλη πίσω, ενώ τα κάτω πλευρά την καλύπτουν επίσης.
Η κοιλιακή κοιλότητα περιέχει τα περισσότερα όργανα του πεπτικού συστήματος (στομάχι, λεπτό και παχύ έντερο, σκωληκοειδή απόφυση), αλλά και το ήπαρ, τη χοληδόχο κύστη, το πάγκρεας, τον σπλήνα, τα νεφρά, τα επινεφρίδια, κύρια αγγεία όπως η αορτή και η κάτω κοίλη φλέβα, καθώς και αναπαραγωγικά όργανα όπως η μήτρα, οι σάλπιγγες και οι ωοθήκες. Η κοιλιά καλύπτεται επίσης από το περιτόναιο, μια εκτεταμένη μεμβράνη προστασίας.
Ορισμός κοιλιακού πόνου
Ο κοιλιακός πόνος είναι οποιοσδήποτε πόνος αισθάνεται κάποιος ανάμεσα στο θώρακα και τη βουβωνική χώρα. Στις περισσότερες περιπτώσεις δεν είναι σοβαρός, αλλά η ένταση του πόνου δεν αντικατοπτρίζει πάντα τη σοβαρότητα της κατάστασης. Για παράδειγμα, αέρια ή κράμπες λόγω γαστρεντερίτιδας μπορεί να είναι πολύ επώδυνα, ενώ σοβαρές καταστάσεις όπως καρκίνος παχέος εντέρου ή πρώιμη σκωληκοειδίτιδα μπορεί να προκαλούν ήπιο πόνο.
Τύποι κοιλιακού πόνου
-
Γενικευμένος πόνος: Σε μεγάλο μέρος της κοιλιάς, συνήθως λόγω στομαχικού ιού, δυσπεψίας ή αερίων. Αν επιδεινωθεί, μπορεί να υποδηλώνει απόφραξη εντέρου.
-
Τοπικός πόνος: Σε συγκεκριμένο σημείο, συνήθως πρόβλημα σε όργανο (π.χ. σκωληκοειδίτιδα, χοληδόχος κύστη, στομάχι).
-
Κράμπες: Συνήθως αβλαβείς, συχνά λόγω αερίων και διάρροιας. Προσοχή σε πόνο >24 ώρες ή με πυρετό.
-
Κολικός: Εμφανίζεται σε κύματα, συχνά έντονος, π.χ. λόγω νεφρικών ή χοληστερινικών λίθων.
Συμπτώματα που συνοδεύουν τον κοιλιακό πόνο
-
Ναυτία ή έμετος
-
Πυρετός
-
Διάρροια
-
Σκούρα κόπρανα (μέλαινα)
-
Συμπτώματα από το ουροποιητικό
Ο εντοπισμός της έναρξης, έντασης, ποιότητας και εξέλιξης του πόνου είναι κρίσιμος για την αξιολόγηση. Το ιστορικό, τα φάρμακα και κοινωνικά στοιχεία του ασθενούς βοηθούν στη διάγνωση.
Πότε να καλέσετε ιατρική βοήθεια
Αναζητήστε άμεση ιατρική βοήθεια αν ο κοιλιακός πόνος συνοδεύεται από:
-
Αιματηρά κόπρανα
-
Δυσκολία στην αναπνοή
-
Πυρετό
-
Επίμονο έμετο ή ναυτία
-
Σοβαρή ευαισθησία στην κοιλιά
-
Κίτρινη όψη δέρματος
-
Οίδημα κοιλιάς
-
Απώλεια βάρους
Κοινές αιτίες κοιλιακού πόνου
Λιγότερο σοβαρές: Δυσκοιλιότητα, σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου, τροφικές δυσανεξίες, τροφικές δηλητηριάσεις, γαστρεντερίτιδα.
Σοβαρές: Σκωληκοειδίτιδα, ανεύρυσμα κοιλιακής αορτής, απόφραξη εντέρου, καρκίνος, χολοκυστίτιδα, ισχαιμικό έντερο, πυελονεφρίτιδα, νεφρικοί λίθοι, παγκρεατίτιδα, έλκη.
Πρώτες βοήθειες για κοιλιακό πόνο
-
Πίνετε νερό ή διαυγή υγρά.
-
Αποφύγετε στερεά τροφή τις πρώτες ώρες.
-
Αν έχετε κάνει έμετο, περιμένετε 6 ώρες πριν δοκιμάσετε μικρές ποσότητες ρυζιού, πουρέ μήλου ή κράκερ.
-
Αποφύγετε γαλακτοκομικά, εσπεριδοειδή, λιπαρά, τηγανητά, καφεΐνη, αλκοόλ και ανθρακούχα ποτά.
-
Σε άτομα με διαβήτη, ελέγξτε γλυκόζη και προσαρμόστε φάρμακα.
Πρόληψη κοιλιακού πόνου
-
Πίνετε αρκετό νερό καθημερινά
-
Τρώτε μικρά γεύματα πιο συχνά
-
Ασκηθείτε τακτικά
-
Περιορίστε τροφές που προκαλούν αέρια
-
Τρώτε ισορροπημένα και πλούσια σε φυτικές ίνες γεύματα
-
Καταναλώστε πολλά φρούτα και λαχανικά
Πώς οι EMT Αντιμετωπίζουν τον Πόνο στην Κοιλιά
Σε επείγον περιστατικό κοιλιακού πόνου, οι EMT:
-
Αξιολογούν γρήγορα τον ασθενή χρησιμοποιώντας την προσέγγιση ABCDE: Airway (Αεραγωγός), Breathing (Αναπνοή), Circulation (Κυκλοφορία), Disability (Νευρολογική Εκτίμηση/Συνείδηση), Exposure (Έκθεση/συνολικός έλεγχος).
-
Αναγνωρίζουν απειλητικές για τη ζωή καταστάσεις: ισχαιμικό έντερο, ρήξη ανευρύσματος αορτής, ρήξη έκτοπης κύησης, σκωληκοειδίτιδα, οξεία χολοκυστίτιδα, πυελονεφρίτιδα, σοκ, νεφρικοί λίθοι.
-
Παρέχουν θεραπεία στο πεδίο: αναλγησία, αντιεμετικά, υποστήριξη ζωτικών σημείων, προετοιμασία για μεταφορά σε κατάλληλη μονάδα.
-
Ανασκοπούν ζωτικά σημεία και ανταπόκριση στις παρεμβάσεις καθ’ όλη τη διάρκεια της μεταφοράς.
Πηγή: How to Treat Abdominal Pain Emergencies
Παναγιώτης Σπανός
ΔΙΑΣΩΣΤΕΣ ΡΟΔΟΥ
