Η ασφάλεια στις πισίνες αποτελεί ζωτικής σημασίας θέμα, ιδιαίτερα κατά την καλοκαιρινή περίοδο, όπου οι χώροι με πισίνες γεμίζουν με επισκέπτες. Η παρουσία ναυαγοσώστη στην πισίνα μπορεί να αποτρέψει ατυχήματα και να σώσει ζωές.
Στην Ελλάδα, η νομοθεσία για τους ναυαγοσώστες σε πισίνες έχει πρόσφατα αναθεωρηθεί, καθιστώντας σαφή τα κριτήρια και τις υποχρεώσεις για την πρόσληψη και την εκπαίδευση τους.
Ας δούμε αναλυτικά τι προβλέπει ο νέος νόμος.
*Το κείμενο ελέγχθηκε για την εγκυρότητα του από τον Βασίλη Παπαϊωάννου, πρωταθλητή υδατοσφαίρισης, προπονητή κολύμβησης και πτυχιούχο της επιστήμης φυσικής αγωγής και αθλητισμού με εξειδίκευση στην κολύμβηση.
Ο νέος ελληνικός νόμος για τις πισίνες
Ο συγκεκριμένος νόμος επιβάλλει ότι όλες οι πισίνες σε ενοικιαζόμενα δωμάτια και ξενοδοχεία υποχρεούνται να έχουν πτυχιούχο ναυαγοσώστη πισίνας.
Από τις 17 Ιουνίου 2022, όλα τα υπάρχοντα πτυχία ναυαγοσώστη πισίνας που εκδόθηκαν με τις παλιές υγειονομικές διατάξεις έχουν καταργηθεί.
Οι νέοι κανόνες, που προβλέπονται από το νόμο 2654/2021, απαιτούν την εκπαίδευση και πιστοποίηση των ναυαγοσωστών σύμφωνα με τα νέα πρότυπα πλέον.
Η προετοιμασία περιλαμβάνει θεωρητική και πρακτική εκπαίδευση, εξετάσεις από αρμόδια επιτροπή (Υπουργείο – ΕΣΝΕ), και αφορά άτομα ηλικίας από 18 έως 65 ετών.
Πότε απαιτείται η πρόσληψη ναυαγοσώστη
Ο νόμος κατηγοριοποιεί τα καταλύματα και καθορίζει πότε απαιτείται η πρόσληψη ναυαγοσώστη. Σε τουριστικά καταλύματα με περισσότερες από 50 κλίνες ή με βάθος πισίνας μεγαλύτερο από 1,5 μέτρο, η παρουσία ναυαγοσώστη είναι υποχρεωτική για όσες ώρες λειτουργεί η πισίνα.
Σε καταλύματα με λιγότερες από 50 κλίνες ή με βάθος μικρότερο από 1,5 μέτρο, ο ναυαγοσώστης πρέπει να βρίσκεται σε ετοιμότητα εντός του καταλύματος. Εξαιρέσεις υπάρχουν για πισίνες που εξυπηρετούν μόνο τους ενοίκους ενός δωματίου ή διαμερίσματος, όπου δεν απαιτείται ορισμός ναυαγοσώστη, αρκεί να υπάρχει ενημέρωση για τους κανόνες ασφαλείας.
Ναυαγοσώστης πισίνας και ναυαγοσώστης ακτής
Η εργασία του ναυαγοσώστη σε πισίνα διαφέρει σημαντικά από αυτή του ναυαγοσώστη σε ακτή. Ενώ και οι δύο ρόλοι απαιτούν εξειδικευμένες δεξιότητες και εκπαίδευση, οι συνθήκες εργασίας και οι προκλήσεις είναι διαφορετικές.
Ο ναυαγοσώστης πισίνας επικεντρώνεται στην παρακολούθηση μιας περιορισμένης περιοχής νερού, συνήθως με σαφώς ορισμένα όρια και καλύτερη ορατότητα. Η ταχύτητα αντίδρασης είναι κρίσιμη, καθώς τα περιστατικά πνιγμού σε πισίνες μπορούν να συμβούν γρήγορα και σε μικρό βάθος νερού.
Αντίθετα, ο ναυαγοσώστης ακτής αντιμετωπίζει ευρύτερες προκλήσεις όπως τα ρεύματα, τα κύματα, και τις μεταβλητές καιρικές συνθήκες. Οι ναυαγοσώστες ακτής πρέπει να είναι ικανοί να εκτιμήσουν και να διαχειριστούν μεγαλύτερες εκτάσεις νερού και να παρέχουν βοήθεια σε απομακρυσμένα σημεία.
Η σημασία της σωστής εκπαίδευσης και πιστοποίησης
Όπως ήδη αναφέραμε και παραπάνω, η σωστή εκπαίδευση και πιστοποίηση των ναυαγοσωστών είναι κρίσιμη για την αποτελεσματική τους δράση. Τα εκπαιδευτικά προγράμματα περιλαμβάνουν θεωρητικά μαθήματα, πρακτική εκπαίδευση και εξετάσεις και παρέχονται από αναγνωρισμένες σχολές. Οι ναυαγοσώστες εκπαιδεύονται επίσης σε πρώτες βοήθειες, κάτι που είναι ζωτικής σημασίας σε περιπτώσεις έκτακτης ανάγκης.
Η συνεχής εκπαίδευση και ενημέρωση των ναυαγοσωστών διασφαλίζει ότι παραμένουν ενημερωμένοι για τις τελευταίες τεχνικές και κανονισμούς, και μπορούν να αντιμετωπίσουν αποτελεσματικά οποιοδήποτε περιστατικό.
Ο ρόλος του ναυαγοσώστη στην πρόληψη ατυχημάτων
Οι ναυαγοσώστες παίζουν καθοριστικό ρόλο στην πρόληψη ατυχημάτων μέσω της συνεχούς παρακολούθησης της πισίνας και της άμεσης αντίδρασης σε περιστατικά κινδύνου. Προσφέρουν επίσης συμβουλές στους κολυμβητές για την ασφάλεια και επιβάλλουν τους κανόνες της πισίνας.
Στατιστικά στοιχεία δείχνουν ότι η παρουσία ναυαγοσώστη μειώνει σημαντικά τα περιστατικά πνιγμού και άλλων ατυχημάτων.
Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ), κάθε χρόνο περίπου 236.000 άνθρωποι χάνουν τη ζωή τους από πνιγμό, με τα περισσότερα περιστατικά να συμβαίνουν σε πισίνες.
Έρευνες δείχνουν ότι η παρουσία ναυαγοσώστη μειώνει τα περιστατικά πνιγμού κατά 50% σε δημόσιες πισίνες. Στην Ελλάδα, έχουμε ετησίως πάνω από 340 περιστατικά πνιγμού, με σημαντικό ποσοστό αυτών να συμβαίνει σε πισίνες.
Στο Ηνωμένο Βασίλειο, η Royal Life Saving Society UK (RLSS UK) καταγράφει ότι οι ναυαγοσώστες αποτρέπουν περίπου 1.000 περιστατικά πνιγμού κάθε χρόνο.
Η παρουσία ναυαγοσώστη σε πισίνα είναι απαραίτητη για την ασφάλεια των κολυμβητών και την πρόληψη ατυχημάτων.
Ο νέος ελληνικός νόμος θέτει σαφή κριτήρια για την υποχρέωση πρόσληψης ναυαγοσώστη σε πισίνες και διασφαλίζει ότι οι ναυαγοσώστες είναι κατάλληλα εκπαιδευμένοι και πιστοποιημένοι.
Η πρόληψη και η έγκαιρη αντίδραση σε περιστατικά κινδύνου μπορούν να σώσουν ζωές, και η παρουσία ναυαγοσώστη στις πισίνες είναι ένα κρίσιμο μέτρο για την επίτευξη αυτού του στόχου.
Συχνές ερωτήσεις
Πότε απαιτείται η παρουσία ναυαγοσώστη σε πισίνα;
Η παρουσία ναυαγοσώστη είναι υποχρεωτική σε πισίνες σε τουριστικά καταλύματα με πάνω από 50 κλίνες ή με βάθος μεγαλύτερο από 1,5 μέτρο κατά τις ώρες λειτουργίας της πισίνας.
Ποια είναι η διαδικασία εκπαίδευσης ναυαγοσώστη σύμφωνα με τον νέο ελληνικό νόμο;
Η εκπαίδευση περιλαμβάνει θεωρητικά και πρακτικά μαθήματα και πρέπει να γίνεται σε αναγνωρισμένες σχολές με αξιολόγηση από το Υπουργείο Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής. Σε ορισμένες περιπτώσεις μπορείτε να αιτηθείτε για άδεια ναυαγοσώστη χωρίς εξετάσεις εφόσον καλύπτονται κάποια κριτήρια.
Ποιος είναι ο ρόλος του ναυαγοσώστη σε μια πισίνα;
Ο ναυαγοσώστης εποπτεύει την πισίνα, παρέχει βοήθεια σε περίπτωση κινδύνου και εφαρμόζει τους κανόνες ασφαλείας, με στόχο την πρόληψη ατυχημάτων.
Ποια είναι η διαφορά μεταξύ ναυαγοσώστη πισίνας και ναυαγοσώστη ακτής;
Ο ναυαγοσώστης πισίνας επικεντρώνεται στην παρακολούθηση περιορισμένης περιοχής νερού, ενώ ο ναυαγοσώστης ακτής αντιμετωπίζει ευρύτερες περιοχές και διαφορετικές συνθήκες.
Ποια είναι η σημασία της σωστής εκπαίδευσης και πιστοποίησης των ναυαγοσωστών;
Η σωστή εκπαίδευση και πιστοποίηση εξασφαλίζουν ότι οι ναυαγοσώστες είναι εξειδικευμένοι στην αντιμετώπιση καταστάσεων κινδύνου και ενημερωμένοι για τις πιο πρόσφατες τεχνικές και κανονισμούς ασφαλείας.
Έχοντας υπόψη:
1. Τις διατάξεις:
α. Της παρ. 5 του άρθρου 46 του ν. 4688/2020 «Ειδικές μορφές τουρισμού, διατάξεις για την τουριστική ανάπτυξη και άλλες διατάξεις» (Α’ 101),
β. του άρθρου 116 του ν. 4926/2022 «Εκσυγχρονισμός του θεσμικού πλαισίου για τη δραστηριοποίηση των πλοίων αναψυχής και των τουριστικών ημερόπλοιων, την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας του κλάδου των επαγγελματικών πλοίων αναψυχής και άλλες διατάξεις» (Α’ 82),
γ. του άρθρου 269 του ν. 5037/2023 «Μετονομασία της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας σε Ρυθμιστική Αρχή Αποβλήτων, Ενέργειας και Υδάτων και διεύρυνση του αντικειμένου της με αρμοδιότητες επί των υπηρεσιών ύδατος και της διαχείρισης αστικών αποβλήτων, ενίσχυση της υδατικής πολιτικής – Εκσυγχρονισμός της νομοθεσίας για τη χρήση και παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές μέσω της ενσωμάτωσης των οδηγιών ΕΕ 2018/2001 και 2019/944 – Ειδικότερες διατάξεις για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και την προστασία του περιβάλλοντος» (Α’ 78).
δ. του ν. 4727/2020 «Ψηφιακή Διακυβέρνηση [Ενσωμάτωση στην Ελληνική Νομοθεσία της Οδηγίας (ΕΕ) 2016/2102 και της Οδηγίας (ΕΕ) 2019/1024] – Ηλεκτρονικές Επικοινωνίες [Ενσωμάτωση στο Ελληνικό Δίκαιο της Οδηγίας (ΕΕ) 2018/1972] και άλλες διατάξεις» (Α’ 184),
ε. του άρθρου 90 του Κώδικα Νομοθεσίας για την Κυβέρνηση και τα κυβερνητικά όργανα (π.δ. 63/2005, Α’ 98), το οποίο διατηρήθηκε σε ισχύ με την περ. 22 του άρθρου 119 του ν. 4622/2019 (Α’ 133),
στ. του π.δ. 121/2017 «Οργανισμός του Υπουργείου Υγείας» (Α’ 148),
ζ. του π.δ. 127/2017 «Οργανισμός του Υπουργείου Τουρισμού» (Α’ 157),
η. του π.δ. 77/2023 «Σύσταση Υπουργείου και μετονομασία Υπουργείων – Σύσταση, κατάργηση και μετονομασία Γενικών και Ειδικών Γραμματειών – Μεταφορά αρμοδιοτήτων, υπηρεσιακών μονάδων, θέσεων προσωπικού και εποπτευόμενων φορέων» (Α’ 130),
θ. του π.δ. 79/2023 «Διορισμός Υπουργών, Αναπληρωτών Υπουργών και Υφυπουργών» (Α’ 131),
ι. του π.δ. 2/2024 «Διορισμός Υπουργών και Υφυπουργών» (Α’ 2),
ια. του π.δ. 71/2020 «Σχολές ναυαγοσωστικής εκπαίδευσης, χορήγηση άδειας ναυαγοσώστη, υποχρεωτική πρόσληψη ναυαγοσώστη σε οργανωμένες ή μη παραλίες» (Α’ 166),
ιβ. της υπ’ αρ. 7888/08.05.2017 κοινής απόφασης των Υπουργών Οικονομίας και Ανάπτυξης, Οικονομικών και Τουρισμού «Απλούστευση πλαισίου λειτουργίας και χρήσης κολυμβητικών δεξαμενών» (Β’ 1654),
ιγ. της υπό στοιχεία Γ1/443/15.01.1973 απόφασης του Υπουργού Κοινωνικών Υπηρεσιών «Περί κολυμβητικών δεξαμενών μετά οδηγιών κατασκευής και λειτουργίας αυτών» (Β’ 87) και
ιδ. της υπ’ αρ. 10399/24.05.2022 κοινής απόφασης των Υπουργών Υγείας και Τουρισμού «Αντικατάσταση της υπ’ αρ. 10586/15.06.2021 κοινής απόφασης των Υπουργών Τουρισμού και Υγείας με τίτλο «Όροι και προϋποθέσεις εκπαίδευσης ναυαγοσώστη κολυμβητικής δεξαμενής, διαδικασία εξέτασης υποψηφίων ναυαγοσωστών κολυμβητικής δεξαμενής, συγκρότηση επιτροπής εξετάσεων, υποχρεώσεις φορέων διαχείρισης τουριστικών καταλυμάτων (Β’ 2654)» (Β’ 2621 και διόρθωση σφάλματος Β’2832).
2. Την ανάγκη επικαιροποίησης του θεσμικού πλαισίου για την υποχρέωση απασχόλησης ναυαγοσώστη εκ μέρους των τουριστικών καταλυμάτων.
3. Το γεγονός ότι οι διατάξεις της παρούσας δεν επιφέρουν δημοσιονομική επιβάρυνση στον Προϋπολογισμό του Υπουργείου Τουρισμού, σύμφωνα με την υπ’ αρ. 4604/13.03.2024 εισήγηση της Προϊσταμένης της Γενικής Διεύθυνσης Οικονομικών και Διοικητικών Υπηρεσιών του Υπουργείου Τουρισμού, αποφασίζουμε:
Αποφασίζουμε:
1. Την τροποποίηση της υπ’ αρ. 10399/24.05.2022 (Β’ 2621 και διόρθωση σφάλματος Β’ 2832) κοινής απόφασης των Υπουργών Υγείας και Τουρισμού ως εξής:
Στην παρ. 1 του άρθρου 5 της υπ’ αρ. 10399/24.05.2022 (Β’ 2621 και διόρθωση σφάλματος Β’ 2832) κοινής απόφασης των Υπουργών Υγείας και Τουρισμού, τροποποιείται η περ. α.1) και προστίθεται περ. α.3) μετά την περ. α.2) ως εξής:
«α.1) Εφόσον διαθέτουν περισσότερα από πενήντα (50) δωμάτια και μία τουλάχιστον κολυμβητική δεξαμενή με βάθος μεγαλύτερο από ενάμισι (1,5) μέτρο, να προσλαμβάνουν το αναγκαίο προσωπικό σύμφωνα με τις κείμενες υγειονομικές διατάξεις εκ του οποίου έναν τουλάχιστον απόφοιτο Σχολής Ναυαγοσωστικής Εκπαίδευσης, εφοδιασμένο με βεβαίωση, σε ισχύ, επιτυχούς συμμετοχής στις εξετάσεις ναυαγοσώστη κολυμβητικής δεξαμενής με τη διαδικασία που ορίζεται στο άρθρο 3 της παρούσας ή άδεια ναυαγοσώστη από λιμενική Αρχή.
Ο ναυαγοσώστης κατά τις ώρες λειτουργίας της κολυμβητικής δεξαμενής οφείλει να βρίσκεται σε ετοιμότητα, με ένδυμα κολύμβησης, καθ’ όλη τη διάρκεια της υπηρεσίας του, καθήμενος εντός του χώρου της κολυμβητικής δεξαμενής ή να περιπολεί πεζός στον χώρο ευθύνης του και να μην εκτελεί άλλη υπηρεσία,
α.2) Ειδικά για περιπτώσεις κολυμβητικών δεξαμενών που προορίζονται για αποκλειστική χρήση παιδιών και εφόσον δεν γειτνιάζουν με άλλες κολυμβητικές δεξαμενές στις οποίες έχει ορισθεί υπεύθυνος ναυαγοσώστης από την επιχείρηση, ο ναυαγοσώστης οφείλει να βρίσκεται σε ετοιμότητα, με ένδυμα κολύμβησης, καθ’ όλη τη διάρκεια της υπηρεσίας του, στον χώρο της παιδικής κολυμβητικής δεξαμενής και να μην εκτελεί άλλη υπηρεσία.
α.3) Εφόσον διαθέτουν λιγότερα από πενήντα (50) δωμάτια ή με βάθος κολυμβητικής δεξαμενής μικρότερο από ενάμισι (1,5) μέτρο, καθώς και για κολυμβητικές δεξαμενές που βρίσκονται σε κήπους ταράτσας (roof garden) τουριστικών καταλυμάτων, για εσωτερικές κολυμβητικές δεξαμενές και για παιδικές κολυμβητικές δεξαμενές, να προσλαμβάνουν το αναγκαίο προσωπικό σύμφωνα με τις κείμενες υγειονομικές διατάξεις εκ του οποίου έναν τουλάχιστον απόφοιτο Σχολής Ναυαγοσωστικής Εκπαίδευσης, εφοδιασμένο με βεβαίωση, σε ισχύ, επιτυχούς συμμετοχής στις εξετάσεις ναυαγοσώστη κολυμβητικής δεξαμενής με τη διαδικασία που ορίζεται στο άρθρο 3 της παρούσας ή άδεια ναυαγοσώστη από λιμενική Αρχή και ο οποίος δύναται να βρίσκεται σε ετοιμότητα εντός του τουριστικού καταλύματος, με δυνατότητα άμεσης επέμβασης, κατά τις ώρες λειτουργίας της κολυμβητικής δεξαμενής και καθ’ όλη τη διάρκεια της υπηρεσίας του.»
2. Κατά τα λοιπά ισχύει η υπ’ αρ. 10399/24.05.2022 κοινή απόφαση των Υπουργών Υγείας και Τουρισμού «Αντικατάσταση της υπ’ αρ. 10586/15.06.2021 κοινής απόφασης των Υπουργών Τουρισμού και Υγείας με τίτλο «Όροι και προϋποθέσεις εκπαίδευσης ναυαγοσώστη κολυμβητικής δεξαμενής, διαδικασία εξέτασης υποψηφίων ναυαγοσωστών κολυμβητικής δεξαμενής, συγκρότηση επιτροπής εξετάσεων, υποχρεώσεις φορέων διαχείρισης τουριστικών καταλυμάτων (Β’ 2654)» (Β’ 2621 και διόρθωση σφάλματος Β’2832).
Η απόφαση ισχύει από τη δημοσίευσή της στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.
Η απόφαση αυτή να δημοσιευθεί στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.
Αθήνα, 9 Απριλίου 2024
Οι Υπουργοί
Υγείας ΣΠΥΡΙΔΩΝ-ΑΔΩΝΙΣ ΓΕΩΡΓΙΑΔΗΣ |
Τουρισμού ΟΛΓΑ ΚΕΦΑΛΟΓΙΑΝΝΗ |
Πηγές:
https://www.elinyae.gr/ethniki-nomothesia/ya-65842024-fek-2213b-1142024