Πόσο διαρκεί η εγκεφαλική δραστηριότητα μετά την καρδιακή ανακοπή;

Η καρδιακή ανακοπή (όταν η καρδιά σταματά να χτυπάει) διακόπτει την κυκλοφορία του αίματος, με αποτέλεσμα τα εγκεφαλικά κύτταρα να αρχίσουν να πεθαίνουν σε λιγότερο από πέντε λεπτά από τη στιγμή που ο εγκέφαλος θα μείνει χωρίς το απαραίτητο οξυγόνο στο αίμα. Οι καταστροφικές συνέπειες της εγκεφαλικής βλάβης μπορεί να αποβούν μοιραίες σε σύντομο χρονικό διάστημα.1

Η Αμερικανική Καρδιολογική Εταιρεία αναφέρει ότι στις Ηνωμένες Πολιτείες συμβαίνουν κάθε χρόνο περισσότερες από 356.000 καρδιακές ανακοπές εκτός νοσοκομείου. Σχεδόν το 90% από αυτές είναι θανατηφόρες.2

Αυτό το άρθρο διερευνά τι συμβαίνει όταν η καρδιακή ανακοπή προκαλεί εγκεφαλική βλάβη λόγω έλλειψης οξυγόνου και τα συνήθη συμπτώματα που παρατηρούνται όταν ένα άτομο αναζωογονείται.

Εξετάζει επίσης τα προβλήματα που προκύπτουν όταν αρχίζει και πάλι η ροή του αίματος στους ιστούς που έχουν υποστεί βλάβη.

Επιπτώσεις της καρδιακής ανακοπής στον εγκέφαλο

Το άτομο χάνει γρήγορα τις αισθήσεις του κατά τη διάρκεια της καρδιακής ανακοπής. Αυτό συμβαίνει συνήθως εντός 20 δευτερολέπτων από τη στιγμή που η καρδιά σταματά να χτυπάει. Χωρίς το οξυγόνο και τα σάκχαρα που χρειάζεται για να λειτουργήσει, ο εγκέφαλος αδυνατεί να μεταδώσει τα ηλεκτρικά σήματα που απαιτούνται για τη διατήρηση της αναπνοής και της λειτουργίας των οργάνων.

Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε υποξικο-ανοξική βλάβη (HAI). Η “υποξία” αναφέρεται σε μερική έλλειψη οξυγόνου, ενώ η “ανοξία” σημαίνει ολική έλλειψη οξυγόνου. Σε γενικές γραμμές, όσο πιο πλήρης είναι η απώλεια οξυγόνου, τόσο πιο σοβαρή είναι η βλάβη στον εγκέφαλο.3

Με την καρδιακή ανακοπή, όλα τα μέρη του εγκεφάλου που εξαρτώνται από τη ροή του αίματος επηρεάζονται από την ανεπάρκειά της. Η βλάβη που προκαλείται από ανοξία ονομάζεται ανοξική εγκεφαλική βλάβη. Μεταξύ των τμημάτων του εγκεφάλου που είναι πιο ευάλωτα στον τραυματισμό είναι ο κροταφικός λοβός, όπου αποθηκεύονται οι αναμνήσεις.

Χρονική Αλληλουχία

Όταν επέλθει καρδιακή ανακοπή, η καρδιοπνευμονική αναζωογόνηση (ΚΑΡΠΑ) πρέπει να ξεκινήσει εντός δύο λεπτών. Η αποτελεσματική ΚΑΡΠΑ, εάν ξεκινήσει αμέσως μετά από ανακοπή με παρευρισκόμενο μπορεί να έχει θετικά αποτελέσματα.

Εάν η ΚΑΡΠΑ καθυστερήσει περισσότερο από τρία λεπτά, η σφαιρική εγκεφαλική ισχαιμία – η έλλειψη ροής αίματος σε ολόκληρο τον εγκέφαλο – μπορεί να οδηγήσει σε εγκεφαλική βλάβη που επιδεινώνεται προοδευτικά.1

Με εννέα λεπτά καθυστέρησης, είναι πιθανή η πρόκληση σοβαρής και μόνιμης εγκεφαλικής βλάβης. Μετά από 10 λεπτά, οι πιθανότητες επιβίωσης είναι χαμηλές.

Ακόμη και αν ένα άτομο αναζωογονηθεί, οκτώ στους 10 θα βρεθούν σε κώμα και θα υποστούν κάποιο επίπεδο εγκεφαλικής βλάβης. Με απλά λόγια, όσο περισσότερο χρόνο ο εγκέφαλος στερείται οξυγόνου, τόσο χειρότερη θα είναι η βλάβη.4

Είναι σπάνιο να παραμείνει κάποιος σε κώμα για περισσότερο από δύο έως τέσσερις εβδομάδες. Ωστόσο, έχουν υπάρξει πολύ σπάνιες περιπτώσεις ανθρώπων που παρέμειναν σε κώμα για χρόνια ή και δεκαετίες. Η εγκεφαλική βλάβη γίνεται πιο πιθανή όσο περισσότερο παραμένει ένα άτομο σε κώμα.5

Συμπτώματα εγκεφαλικής βλάβης μετά την αναζωογόνηση

Οι άνθρωποι είναι πιο πιθανό να αναζωογονηθούν επιτυχώς σε νοσοκομείο ή σε άλλο χώρο με γρήγορη πρόσβαση σε απινιδωτές. Πρόκειται για συσκευές που στέλνουν ηλεκτρικά ερεθίσματα στο στήθος για την επανεκκίνηση της καρδιάς. Αυτές οι συσκευές βρίσκονται σε πολλούς χώρους εργασίας, αθλητικούς χώρους και άλλους δημόσιους χώρους.

Όταν μια καρδιακή ανακοπή αντιμετωπίζεται πολύ γρήγορα, ένα άτομο μπορεί να ανακάμψει χωρίς σημάδια τραυματισμού. Άλλοι μπορεί να έχουν ήπια έως σοβαρή βλάβη.3

Η μνήμη επηρεάζεται βαθύτερα από την υποξία, οπότε η απώλεια μνήμης θα είναι συχνά το πρώτο σημάδι της βλάβης.

Άλλα συμπτώματα, τόσο σωματικά όσο και ψυχιατρικά, μπορεί να είναι εμφανή, ενώ ορισμένα μπορεί να γίνουν αντιληπτά μόνο μήνες ή χρόνια αργότερα.

Για όσους έχουν αναζωογονηθεί και δεν βρίσκονται σε κώμα, η υποξία μπορεί να προκαλέσει:1

• Σοβαρή απώλεια μνήμης (αμνησία)
• Ακούσιες μυϊκές συσπάσεις (σπαστικότητα)
• Απώλεια του μυϊκού ελέγχου
• Απώλεια κινητικότητας και λεπτού κινητικού ελέγχου
• Ακράτεια
• Μειωμένη ομιλία
• Αλλαγές στην προσωπικότητα
• Αποπροσανατολισμός ως προς τον τόπο, το πρόσωπο ή τον χρόνο

Ορισμένα συμπτώματα μπορεί να βελτιωθούν με την πάροδο του χρόνου. Άλλα, ωστόσο, μπορεί να είναι μόνιμα και να απαιτούν δια βίου υποστηριζόμενη φροντίδα.3

Περίπου το 90% των ατόμων που παθαίνουν καρδιακή ανακοπή εκτός νοσοκομείου – δηλαδή στο σπίτι, στη δουλειά ή όπου αλλού συμβαίνει – θα πεθάνουν.6

Τα καλά αποτελέσματα βασίζονται στην ανακοπή που υπάρχει παρευρισκόμενος και στην έγκαιρη αποτελεσματική καρδιοαναπνευστική αναζωογόνηση. Ποτέ μην καθυστερείτε να ξεκινήσετε την ΚΑΡΠΑ με ποιοτικές συμπιέσεις και να καλέσετε βοήθεια, η οποία περιλαμβάνει απινιδωτή και επείγουσα προνοσοκομειακή φροντίδα.

Εγκεφαλική δραστηριότητα με κώμα

Οι άνθρωποι που βρίσκονται σε κώμα μετά από καρδιακή ανακοπή συχνά έχουν βλάβες σε διάφορα μέρη του εγκεφάλου, όπως

• Εγκεφαλικό φλοιό
• Ιππόκαμπο
• Παρεγκεφαλίδα
• Βασικά γάγγλια

Ακόμα και ο νωτιαίος μυελός μπορεί μερικές φορές να υποστεί βλάβη.7

Οι άνθρωποι που βρίσκονται σε κώμα για 12 ώρες ή περισσότερο συνήθως έχουν μόνιμα προβλήματα με τη σκέψη, την κίνηση και την αίσθηση.

Η ανάρρωση θα είναι συχνά ατελής και αργή, με διάρκεια εβδομάδων ή μηνών.

Τα πιο σοβαρά προσβεβλημένα άτομα μπορεί να καταλήξουν σε φυτική κατάσταση, πιο σωστά γνωστή ως σύνδρομο μη ανταποκρινόμενης εγρήγορσης (UWS). Τα μάτια μπορεί να ανοίξουν στα άτομα με UWS και να εμφανιστούν εκούσιες κινήσεις, αλλά το άτομο δεν ανταποκρίνεται και δεν αντιλαμβάνεται το περιβάλλον του.1

Περίπου το 60% έως 90% των ατόμων με UWS που προκαλούνται από τραυματική εγκεφαλική βλάβη θα ανακτήσουν τις αισθήσεις τους εντός ενός έτους. Δυστυχώς, τα άτομα με UWS λόγω έλλειψης οξυγόνου συχνότερα δεν το καταφέρνουν.8

Τραυματισμός επαναιμάτωσης

Η αποκατάσταση της ροής του αίματος στο σώμα ονομάζεται επαναιμάτωση. Είναι το κλειδί για την αναζωογόνηση του ατόμου και την πρόληψη ή τον περιορισμό της εγκεφαλικής βλάβης.

Η επαναιμάτωση είναι απαραίτητη, αλλά πρέπει να γίνεται μεθοδικά και με ιδιαίτερα ελεγχόμενο τρόπο. Αυτό συμβαίνει επειδή η ξαφνική ορμή του αίματος σε περιοχές κατεστραμμένων ιστών μπορεί να προκαλέσει τραυματισμό.

Μπορεί να φαίνεται αντιφατικό, επειδή η επανεκκίνηση της ροής του αίματος είναι ο κρίσιμος στόχος. Αλλά η έλλειψη οξυγόνου και θρεπτικών συστατικών κατά τη διάρκεια της καρδιακής ανακοπής σημαίνει ότι όταν η ροή του αίματος αποκατασταθεί, προκαλεί οξειδωτικό στρες στον εγκέφαλο, καθώς οι τοξίνες κατακλύζουν τους ήδη κατεστραμμένους ιστούς.3

Η φλεγμονή και ο νευρικός τραυματισμός που προκαλεί αυτό μπορεί να πυροδοτήσει έναν καταρράκτη συμπτωμάτων, όπως:

• Έντονοι πονοκέφαλοι ή ημικρανίες
• Επιληπτικές κρίσεις
• Αδυναμία ή παράλυση στη μία πλευρά του σώματος
• Απώλεια όρασης ή τύφλωση στο ένα μάτι
• Δυσκολία στην κατανόηση όσων ακούγονται ή λέγονται
• Απώλεια συντονισμού του ενός ημισφαιρίου στο οποίο παρατηρείται έλλειμμα προσοχής και επίγνωσης προς την πλευρά του χώρου που βρίσκεται απέναντι από την εγκεφαλική βλάβη (αντίθετος χώρος)
• Θολή ή συγκεχυμένη ομιλία
• Ζάλη ή ίλιγγος
• Διπλή όραση

Η σοβαρότητα αυτών των συμπτωμάτων συνδέεται στενά με το πόσο καιρό το άτομο έμεινε χωρίς οξυγόνο. Άλλοι παράγοντες περιλαμβάνουν τυχόν προϋπάρχουσες παθήσεις που επηρεάζουν τον εγκέφαλο και το καρδιαγγειακό σύστημα.

Περίληψη

Όταν σταματά η καρδιά, σταματά και η ροή του αίματος που διοχετεύεται σε όλο το σώμα. Η εγκεφαλική βλάβη θα αρχίσει μέσα σε λίγα λεπτά λόγω της έλλειψης οξυγόνου.

Η καρδιακή ανακοπή είναι συνήθως θανατηφόρα εκτός νοσοκομειακού περιβάλλοντος, αλλά ακόμη και εκείνοι που αναζωογονούνται μπορεί να έχουν σοβαρές και διαρκείς επιπτώσεις. Είναι σημαντικό να ενεργήσετε γρήγορα για να επανεκκινήσετε την καρδιά και να περιορίσετε αυτές τις καταστροφικές συνέπειες.

Κάθε δευτερόλεπτο μετράει αν κάποιος καταρρεύσει ξαφνικά μπροστά σας και σταματήσει να αναπνέει. Αντί να χάνετε χρόνο βάζοντας το θύμα στο αυτοκίνητο και σπεύδοντας στο νοσοκομείο, καλέστε την υπηρεσία ασθενοφόρων και ξεκινήστε αμέσως την καρδιοαναπνευστική αναζωογόνηση με τα χέρια. Μπορεί να κερδίσετε αρκετό χρόνο μέχρι να φτάσουν οι τραυματιοφορείς για να επανεκκινήσουν την καρδιά.

Βιβλιογραφικές Αναφορές

Πρόσθετη βιβλιογραφία

 

Συγγραφέας: Rod Brouhard, EMT-P

Παραϊατρικός ιατρικός τεχνικός έκτακτης ανάγκης (EMT-P), δημοσιογράφος, εκπαιδευτικός και συνήγορος των παρόχων ιατρικών υπηρεσιών έκτακτης ανάγκης και των ασθενών.

Πηγή: https://www.verywellhealth.com/brain-activity-after-cardiac-arrest-1298429

Παναγιώτης Σπανός

Προνοσοκομειακός Διασώστης

ΔΙΑΣΩΣΤΕΣ ΡΟΔΟΥ