Το κάταγμα κλείδας είναι ένας συνηθισμένος τραυματισμός, που συνήθως προκύπτει από χτύπημα ή πτώση στον ώμο ή από πτώση στο τεντωμένο χέρι.
Οι κλείδες ενώνουν τις ωμοπλάτες με το στέρνο, βοηθώντας στη στήριξη των χεριών.
Τα περισσότερα θύματα από κάταγμα είναι παιδιά και νέοι – το κάταγμα κλείδας είναι συχνά τραυματισμός κατά την άθληση ή την ιππασία.
Σημεία και συμπτώματα
Τα σημάδια και τα συμπτώματα μίας σπασμένης κλείδας περιλαμβάνουν:
- πόνο και πρήξιμο της περιοχής
- πόνος που αυξάνεται με οποιαδήποτε κίνηση του χεριού στην πληγείσα πλευρά
- ο ασθενής μπορεί να στηρίξει το χέρι του στον αγκώνα για να ανακουφιστεί από τον πόνο ή να γείρει το κεφάλι του προς την πλευρά αυτή
- ο πληγωμένος ώμος πέφτει, ώστε να φαίνεται χαμηλότερα από τη φυσιολογική πλευρά
απροθυμία κίνησης του πάσχοντος μέλους - εμφανής παραμόρφωση εάν τα σπασμένα άκρα των οστών έχουν μετατοπιστεί
ναυτία ή εμετός
Πρώτες βοήθειες
Βοηθήστε το θύμα να καθίσει και ζητήστε του να στηρίξει τον αγκώνα του στην πληγείσα πλευρά με το άλλο χέρι.
Χαλαρώστε τυχόν ρούχα που μπορεί να επιτείνουν την ενόχληση.
Τοποθετήστε απαλά το προσβεβλημένο χέρι διαγώνια στο στήθος, με τις άκρες των δακτύλων στον αντίθετο ώμο.
Ζητήστε από τον ασθενή να μετακινήσει ελαφρώς τον αγκώνα προς τα έξω, ώστε να μπορέσετε να περάσετε κάποιο μαλακό μαξιλάρι – όπως μια διπλωμένη πετσέτα ή ένα ρούχο – μεταξύ του βραχίονα και του θωρακικού τοιχώματος.
Υποστηρίξτε το προσβεβλημένο χέρι με έναν φάκελο ανάρτησης. Εάν δεν υπάρχει διαθέσιμος, αυτοσχεδιάστε με ένα μαντήλι ή άλλο κομμάτι ύφασμα.
Ασφαλίστε τον φάκελο ανάρτησης στη θέση του με έναν φαρδύ επίδεσμο γύρω από το προσβεβλημένο χέρι και τον κορμό – δέστε τον κόμπο πάνω από το χέρι στην πλευρά που δεν έχει τραυματιστεί.
Κανονίστε τη μεταφορά σε νοσοκομείο ή κέντρο επείγουσας περίθαλψης.
Τι είναι ο φάκελος στήριξης – ανάρτησης;
Αυτός ο τύπος φακέλου υποστηρίζει το αντιβράχιο και το χέρι σε ανυψωμένη θέση, με τα ακροδάχτυλα να ακουμπούν στον ώμο του τραυματία.
Μπορεί να βοηθήσει στον έλεγχο της αιμορραγίας και στην ελαχιστοποίηση του πρηξίματος στο αντιβράχιο ή το χέρι.
Πώς να φτιάξετε έναν φάκελο στήριξης – ανάρτησης
Ζητήστε από τον ασθενή να στηρίξει τον τραυματισμένο βραχίονα στον αγκώνα με τα ακροδάχτυλα να ακουμπούν στον αντίθετο ώμο.
Τυλίξτε έναν τριγωνικό επίδεσμο κατά μήκος του σώματος και πάνω από το χέρι, με τη μακριά πλευρά του να βρίσκεται στην ανεπηρέαστη πλευρά του σώματος, την κορυφή γύρω από τον λαιμό και το σημείο στο ίδιο επίπεδο με τον αγκώνα στην πληγείσα πλευρά.
Βάλτε το κάτω μέρος του επιδέσμου κάτω από τον τραυματισμένο βραχίονα. Φέρτε τον διαγώνια κατά μήκος της πλάτης τους για να συναντήσει το άλλο άκρο του επιδέσμου στον ώμο τους.
Ζητήστε από τον ασθενή να απομακρύνει το μη προσβεβλημένο χέρι και να βάλει τη βάση του επιδέσμου κάτω από το προσβεβλημένο χέρι, με το πάνω άκρο τυλιγμένο γύρω από το χέρι.
Πάρτε το κάτω άκρο του επιδέσμου πάνω από την πλάτη και δέστε τον με ασφάλεια πάνω από τον ώμο με τον κόμπο να ακουμπά στην κοιλότητα πάνω από την κλείδα.
Δέστε τα δύο άκρα του επιδέσμου σε έναν κόμπο πάνω από το κόκαλο της κλείδας και βάλτε τα ελεύθερα άκρα.
Βεβαιωθείτε ότι η άκρη του επιδέσμου δίπλα στον αγκώνα είναι στερεωμένη στρίβοντας το ύφασμα και βάζοντάς το μέσα, ή χρησιμοποιώντας μια παραμάνα ή ιατρική ταινία για να το στερεώσετε.
Ελέγχετε την κυκλοφορία στον αντίχειρά του κάθε 10 λεπτά. Εάν είναι πολύ σφιχτός, τότε χαλαρώστε τον επίδεσμο και ρυθμίστε τον εκ νέου.
Αναφορές:
https://www.sja.org.uk/get-advice/first-aid-advice/how-to/how-to-make-an-elevation-sling/
Παναγιώτης Σπανός
Προνοσοκομειακός Διασώστης
ΔΙΑΣΩΣΤΕΣ ΡΟΔΟΥ
