Ωστόσο οι φοβίες αποβάλλονται, και ο πανικός αντιμετωπίζεται δίχως ψυχοφάρμακα.
Συμπτώματα: Τί ορίζεται ως Κρίση Πανικού ?!
Αγαπημένοι μου αναγνώστες φίλοι και φίλες μου.
Όλοι οι άνθρωποι παθαίνουμε κρίσεις άγχους, άλλοι συχνότερα και άλλοι σπανιότερα, ανάλογα με τον βαθμό ψυχραιμίας του κάθε ατόμου. Ωστόσο, οι «κρίσεις άγχους» δεν συγκρίνονται με τις «κρίσεις πανικού».
Ο πανικός προκαλείται από κάποιον ισχυρό φόβο ή από την αίσθηση κάποιου άγνωστου κινδύνου, που οδηγεί σε λανθασμένο σκεπτικό, το οποίο τότε δημιουργεί τρομακτικές ψευδαισθήσεις έως και παραισθήσεις. Αυτό προκαλεί τον πανικό ~ και ο πανικός τα σοβαρά οργανικά προβλήματα, τα οποία ονομάζονται «Ψυχοσωματικά» !!
Όλα τα συναισθήματα είναι προϊόν της ψυχής:
Γι’ αυτό όταν λέμε ως παράδειγμα ότι, «απόλαυσα ένα γεύμα !!».. δεν σημαίνει ότι είχε απλά καλή γεύση και εμφάνιση, αλλά ταυτόχρονα βρισκόμουν και σε ευχάριστη ψυχολογική κατάσταση, με αποτέλεσμα, όποτε θυμηθώ αυτό το γεύμα, να με πλημμυρίζει ένα ευχάριστο νοσταλγικό συναίσθημα, ικανό να επαναφέρει εκείνη την αλησμόνητη γεύση στο στόμα μου.
Βέβαια το ίδιο συμβαίνει και με τις μνήμες που μας προκάλεσαν άσχημα συναισθήματα. Δυστυχώς όμως δεν είναι δυνατόν να επιλέξουμε ποιες αναμνήσεις θέλουμε να κρατήσουμε. Το μυστικό επομένως είναι, να βρούμε πίσω απ’ τον κάθε μας εφιάλτη, την θετική του πλευρά !!.
* * Αισθητήρια Μνήμη:
Είναι γεγονός ότι μας ακολουθούν τα βιώματα μας, παρότι με την πάροδο του χρόνου βλέπουμε με διαφορετικό μάτι τις παρελθοντικές καταστάσεις. Αυτό συμβαίνει διότι (όπως προαναφέρω), η κάθε ανάμνηση συνοδεύεται από συναισθήματα που έχουν αποτυπωθεί – φωλιάσει στο υποσυνείδητο μας. Μέσα σε αυτά η αβεβαιότητα – η ανασφάλεια – ο φόβος κ.ά… που σε νεαρή ηλικία, επειδή το μυαλό δεν είχε την ωριμότητα να μας οδηγήσει σε λογικές εξηγήσεις, τα συναισθήματα δημιούργησαν τρισδιάστατες εξωπραγματικές εικόνες μέσα στις μνήμες του μυαλού. Αυτό οφείλεται σε ένα από τα επίπεδα της μνήμης μας, που ονομάζεται Αισθητήρια Μνήμη !!.
Αυτή η περιοχή συνδέει τις αναμνήσεις με διάφορα συναισθήματα. Έτσι, εάν βρεθούμε σε μια κατάσταση η οποία μας δημιουργεί έντονα συναισθήματα (θετικά ή αρνητικά) τα οποία έχουμε ξαναβιώσει στο παρελθόν, ανασύρεται αυτή τη μνήμη, στο συνειδητό επίπεδο.
~ Παιδικές – Εφηβικές Εμπειρίες:
Ασφαλώς παίζει σημαντικό ρόλο η καλή ψυχολογική κατάσταση της γυναίκας κατά την διάρκεια της εγκυμοσύνης της, καθώς τα συναισθήματα της μεταδίδονται στο έμβρυο. Επίσης είναι απαραίτητο να κάνουμε διάλογο με το παιδί λύνοντας του την κάθε απορία του (όσο κουραστικό και να είναι αυτό), και μάλιστα παρουσιάζοντας του τις καταστάσεις με την πραγματική τους μορφή.
** Οι υπερβολές, όπως, «φάε το φαγητό σου για να γίνεις σαν τον σούπερμαν»..
** Οι μυθοπλασίες, όπως, «όταν μεγαλώσεις θα έρθει ένας ωραίος πρίγκιπας με άσπρο άλογο να σε πάει νυφούλα στην εκκλησία»..
** Οι ψεύτικες υποσχέσεις, όπως «εάν είσαι καλό παιδί, θα σου φέρνει ότι δώρα θέλεις ο Άγιος Βασίλης»..
** όπως όμως και οι εκφοβισμοί, «μην βγείς έξω, γιατί θα σε φάει ο Μπαμπούλας» κ.λ.π – κ.λ.π… που μέσα στην ήδη αχαλίνωτη φαντασία ενός παιδιού γεννούν ανύπαρκτα τρομακτικά πλάσματα, αλλά και απατηλά όνειρα !!.
Εννοείται πως όταν ωριμάσει το μυαλό μας, συνειδητοποιούμε πως όλα ήταν παραμύθια και μάλιστα για το καλό μας ή για την προστασία μας. Ωστόσο τα συναισθήματα που συνόδευαν τα παραμύθια, μας ακολουθούν αθέατα, μέχρι που κάποια κρίσιμη στιγμή της ζωής μας επανέρχεται η συναισθηματική διάσταση που τους είχαμε δώσει κάποτε.. και τότε πιθανόν, αυτό να μας οδηγεί στην ανάγκη να εκπληρώσουμε το ανικανοποίητο, και σε άλλη περίπτωση μας προκαλεί αδικαιολόγητο τρόμο.
Όπως π.χ.. μας γίνεται εμμονή να αποκτήσουμε το τέλειο σώμα και δύναμη, έστω και με τεχνητά μέσα – οι γυναίκες σε κάθε τους σχέση βλέπουν τον πρίγκιπα στο άσπρο άλογο – κι όταν δεν έχουμε την δυνατότητα να ανταλλάξουμε δώρα στις γιορτές των Χριστουγέννων και του Νέου Έτους, νιώθουμε τότε μια βαθιά θλίψη. Και το χειρότερο όλων είναι, να πανικοβαλλόμαστε εάν βρεθούμε ξαφνικά στο σκοτάδι.. καθότι ο Μπαμπούλας συνεχίζει να ζεί μέσα μας !!.
Τα ελάχιστα παραπάνω παραδείγματα, μας αποδεικνύουν ότι στην παιδική μας ηλικία, τα φανταστικά σενάρια που πλάθει το μυαλό μας, οφείλονται “στην τροφή” που μας δίνεται απ’ το γύρω περιβάλλον μας.
~ Το Άγνωστο φέρνει Πανικό.. και ο Πανικός τα Σωματικά Προβλήματα:
Ως παράδειγμα, ο άγνωστος κίνδυνος πανικοβάλει την ψυχή, όταν το μυαλό δεν μπορεί να της δώσει λογικές εξηγήσεις. Οι ανασφάλειες μέσα στο άγνωστο πλήθος, δίνουν την αίσθηση ότι χάνεται η Γή κάτω από τα πόδια. Ο τρόμος της ψυχής όταν καταρρέει το κορμί που την φιλοξενεί, υπερτερεί της λογικής, η οποία τότε αδυνατεί να την καθησυχάσει.
Όλα λοιπόν ξεκινούν απ’ τις φοβίες της ψυχής, οι οποίες παίρνουν διαστάσεις πανικού, καθώς δημιουργούν στο μυαλό τρομακτικές ψευδαισθήσεις. Ωστόσο χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή, διότι σε πολλές περιπτώσεις ο πανικός επιδρά πραγματικά στις λειτουργίες του οργανισμού, που συνήθως εκδηλώνονται με τα παρακάτω σωματικά συμπτώματα:
Ταχυπαλμία, τρεμούλα, εφίδρωση, αίσθημα λαχανιάσματος ή ασφυξίας, δυσφορία έως και πόνο στο στήθος ή στην κοιλιακή χώρα, αίσθημα ζάλης ή ναυτίας (τάση για εμετό), έως και τάση για λιποθυμία κ.α.
~ Τι είναι Κρίση Πανικού – Διαταραχή Πανικού .. και πώς αντιμετωπίζονται:
Πριν όλων, θα πρέπει να προσθέσω ότι 0 πανικός εκτός των άλλων, μεταδίδεται ραγδαία στο γύρω περιβάλλον, αρκεί ένα έντρομο άτομο μέσα στο πλήθος, για να δώσει την αίσθηση ότι κάτι τρομακτικό ή επικίνδυνο συμβαίνει. Έχουμε πολλά παραδείγματα όπου σπάρθηκε πανικός με τρομακτικές διαστάσεις, όπου μάλιστα ποδοπατήθηκαν άνθρωποι μέχρι θανάτου.
Κρίση πανικού είναι φυσιολογικό να πάθουμε όλοι μας, έστω μία φορά στην ζωή μας. Να συμπληρώσω ότι οι 5 στις 10 γυναίκες, λίγο πριν τον πρώτο τους τοκετό, κυριεύονται απ’ τον πανικό. Ο κάθε άνθρωπος λοιπόν βιώνει άγχος σε κάποιες φάσεις της ζωής του, με όσα καθημερινά αντιμετωπίζει.
Οι σωματικές αλλαγές που νιώθουμε από το άγχος, είναι μια φυσιολογική αντίδραση του οργανισμού όταν βρίσκεται σε κίνδυνο ή αγχώδη κατάσταση (όπως προαναφέρω), ώστε να μας βάλει στην διαδικασία να αντιδράσουμε στο πρόβλημα μας γρήγορα και αποτελεσματικά. Βέβαια δεν είναι απαραίτητο το συχνό και καθημερινό άγχος να εξελίσσεται σε κρίσεις πανικού.
Η Κρίση Πανικού ωστόσο διαφέρει από το έντονο άγχος που μπορεί να μας καταβάλλει κάποιες εποχές, ή σε κάποιες περιπτώσεις.
Παρουσιάζεται ξαφνικά μετά από κάποιες/κάποια δυσάρεστη ανάμνηση ή έντονα αρνητικές σκέψεις. Αρχικά εκδηλώνεται με επεισόδιο έντονου φόβου και ανεξέλεγκτου άγχους. Την στιγμή της κρίσης, το άτομο νιώθει ότι το αίσθημα του φόβου μαζί με τα έντονα σωματικά συμπτώματα, μπήκαν αιφνίδια στο σώμα του σαν διαρρήκτες, και τότε ο τρόμος δημιουργεί την σκέψη επερχόμενου θανάτου.
Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να αυξάνονται οι παλμοί της καρδιάς. Νιώθει ότι από στιγμή σε στιγμή θα πάθει καρδιακή προσβολή, και έχει την αίσθηση πνιγμού (ότι δεν φτάνει ο αέρας να πάρεις ανάσα). Όλα τα παραπάνω του προκαλούν εφίδρωση με τρέμουλο στα πόδια, νιώθει πως θα χάσει τις αισθήσεις του, και ολοκληρώνεται όλη αυτή η τρομακτική εμπειρία με έντονο ρίγος, να διαπερνά όλο το σώμα. Το άτομο που έχει πάθει κρίση πανικού αισθάνεται ανήμπορο, διότι η κρίση ήρθε ξαφνικά σε κάποια ανύποπτη στιγμή της μέρας (χωρίς προειδοποίηση) και χωρίς φαινομενικά κάποιο λόγο.
Στην πραγματικότητα βεβαίως, κάτι προηγουμένως προκάλεσε την κρίση. Τότε οι σκέψεις (ασυνάρτητες) καλπάζουν ασταμάτητα και νιώθει ότι δεν μπορεί να τις ελέγξει. Φοβάται ότι τα χάνει, ότι δεν σκέφτεται λογικά, ότι θα τρελαθεί.
Μέσα σε αυτόν τον στρόβιλο συναισθημάτων, κυριαρχεί η επίμονη σκέψη ότι θα πάθει η υγεία του, ότι το σώμα του δεν θα αντέξει την πίεση, ότι απειλείται η ζωή του. Ο τρόμος λοιπόν για την ζωή του, αφενός δεν του επιτρέπουν να διακρίνει τους πραγματικούς λόγους που προκάλεσαν την κρίση, και αφετέρου οδηγεί τον εαυτό του στο να συμβεί αυτό που φοβάται περισσότερο. Δηλαδή σε μια επόμενη κρίση !!.
Αυτή η εμπειρία που βιώνει το άτομο είναι τόσο τρομακτική, που στην συνέχεια ο φόβος κάνει τα απλά πράγματα να φαίνονται Γολγοθάς, και αδυνατεί να τα φέρει εις πέρας. Αυτό οδηγεί στο να συνδυάζει τα συμπτώματα από τις κρίσεις με όλο και περισσότερα μέρη και πράγματα που έκανε καθημερινά, συνήθειες που μοιράζονταν με ανθρώπους, διάφορες κοινωνικές επαφές ή υποχρεώσεις.. και φτάνει στο σημείο να αρχίζει να τα αποφεύγει όλα συστηματικά.
Και έτσι ξαφνικά, χωρίς να το αντιληφθεί, ανακαλύπτει πως ο φόβος έχει εξαπλωθεί σταδιακά σε πολλά κομμάτια της ζωής του, διαταράσσοντας την ποιότητα ζωής του και δημιουργώντας άλλα ψυχολογικά προβλήματα. Όπως:
Αγοραφοβία, κλειστοφοβία, κατάθλιψη, κ.ά. Τότε πλέον έχουμε να κάνουμε με Διαταραχή Πανικού.
ΣΗΜΕΙΩΣΤΕ:
Σε όλες τις περιπτώσεις, το ζητούμενο είναι να διαπιστωθεί τί προξένησε την πρώτη κρίση. Σε δύσκολες περιπτώσεις διαταραχής πανικού, που ο ασθενής δεν θυμάται την πρώτη τραυματική εμπειρία, φτάνουμε έως και στην ύπνωση. Σε κάθε περίπτωση ο ασθενής πρέπει να ανακαλύψει αυτό που φοβάται να μην επαναληφθεί. Όπως:
_ Οδηγώντας την νύχτα σε σκοτεινή περιοχή, πετάχτηκε ξαφνικά μπροστά του ένα αντικείμενο, ή ένα ζώο, ή άνθρωπος και κινδύνευσε να σκοτωθεί. Έκτοτε τον κυρίευε πανικός όταν οδηγούσε στο σκοτάδι, με αποτέλεσμα σταδιακά να παύσει να οδηγεί τελείως, έως και να φοβάται να μπεί σε αυτοκίνητο. Στην σκέψη και μόνο να πρέπει να μετακινηθεί με αυτοκίνητο, τον πιάνει πανικός.
_ Τρώγοντας ψάρι, στάθηκε αγκάθι στο λαιμό του και κόντεψε να πνιγεί. Έκτοτε δεν τρώει ψάρι και σταδιακά οποιοδήποτε άλλο είδος θαλασσινού. Αν βρεθεί σε τραπέζι με ψαρικά, έστω και στην θέα τους ακόμη, νιώθει την αίσθηση πνιγμού όπως σε εκείνη την άτυχη στιγμή. Δηλαδή νιώθει να πνίγεται.
ΔΗΛΑΔΗ: Τα παραπάνω είναι δύο απ’ τα αναρίθμητα παραδείγματα, που ενώ συμβαίνουν τακτικά σε πολλούς ανθρώπους, ωστόσο έτσι ξαφνικά, γίνονται οι εφιάλτες του παθόντα. Η σκέψη και μόνο να μην ξανασυμβεί, δημιουργεί άγχος. Άγχος που προκαλεί φόβο να μην ξαναβιώσει την εμπειρία του πανικού, και έτσι παγιδεύεται σε έναν φαύλο κύκλο σκέψεων και συναισθημάτων, που φέρνουν τα προαναφερόμενα σωματικά συμπτώματα.
ΘΕΡΑΠΕΙΑ:
Ως πρώτο στάδιο της θεραπευτικής αντιμετώπισης, σκοπός είναι να μειωθούν τα συμπτώματα της διαταραχής πανικού. Ο παθών (ο ασθενής) θα πρέπει να πειστεί ότι ο πανικός δεν έρχεται ξαφνικά, αλλά τον προκαλούν συγκεκριμένες σκέψεις του με τα αντίστοιχα συναισθήματα που τις συνοδεύουν, και τότε η συμπεριφορά του συνδέεται με παρελθοντικά γεγονότα. Μέσω της ψυχανάλυσης θα μάθει πώς μπορεί να αλλάξει τον τρόπο που σκέφτεται και νιώθει, ώστε να αλλάξει και την ερμηνεία που δίνει στον εαυτό του για τις κρίσεις πανικού.
Και επιπλέον, θα βοηθηθεί να καταλάβει ότι:
1_ Η συχνότητα, η ένταση και η διάρκεια των κρίσεων πανικού, θα μειωθούν μόνο εάν μειωθεί και ο φόβος του ατόμου για μια επερχόμενη κρίση πανικού.
2_ Θα πρέπει να αλλάξει τον τρόπο σκέψης της ανάμνησης που του προκάλεσε τον πρώτο πανικό, και να αποδεχτεί την εμπειρία του ως ένα άτυχο γεγονός, που δεν έπεται ότι θα επαναληφθεί.
3_ Το επεισόδιο του πανικού δεν θα επαναληφθεί εάν επανακτήσει την δυνατότητα να διαχειρίζεται τις σκέψεις του.
4_ Θα πρέπει να πιεστεί ότι οφείλει να επιστρέψει σε όσα έκανε στην καθημερινότητα του, κυρίως διότι.. «Υπάρχουν άτομα στην ζωή του που τον Αγαπούν και τον Χρειάζονται» !!.
ΙΠΠΟΚΡΑΤΗΣ: «Ο νους είναι αυτός που αρρωσταίνει το σώμα. Επομένως, πριν σκεφτείτε πώς θα θεραπεύσετε τον ασθενή, ρωτήστε τον πρώτα αν θέλει» !!
Ο “Μπαμπούλας” των παιδικών μας χρόνων, όταν συνεχίζει να μάς ακολουθεί:
Αγαπημένοι μου αναγνώστες, πρόκειται για τον τίτλο ενός συναφούς άρθρου μου, που έχει ως σκοπό να καταπολεμήσουμε τους παρελθοντικούς μας – παιδικούς μας φόβους, και ειδικότερα, για να συνειδητοποιήσουμε τα λάθη που έγιναν στην διαπαιδαγώγηση μας, ώστε να μην τα επαναλαμβάνουμε στα παιδιά μας.
ΜΑΡΙΑΝΝΑ
*Σύμβουλος σχέσεων – Ψυχαναλύτρια, Ψυχοερευνήτρια*
ΠΗΓΗ: mariannafordouni
ΔΙΑΣΩΣΤΕΣ ΡΟΔΟΥ
