Το να βγαίνετε από τη ζώνη άνεσής σας βελτιώνει σοβαρά τη ζωή σας.
Οι άνθρωποι έχουν μια εξελικτική ανάγκη να δοκιμάζονται – να ταλαιπωρούνται.
Αυτή είναι η κύρια αποκάλυψη του βιβλίου του δημοσιογράφου Michael Easter «The Comfort Crisis», ένα βιβλίο για την αποδοχή της κακουχίας για να «διεκδικήσετε τον άγριο, ευτυχισμένο και υγιή εαυτό σας».
Μέσα από την έρευνά του, ο Easter ανακάλυψε ότι το να ζούμε έξω από τη ζώνη άνεσής μας κάνει καλό σε εμάς, βελτιώνοντας δραματικά τόσο την υγεία όσο και την ευτυχία μας.
Μπορεί να μην απολαμβάνουμε την όποια κακουχία στην οποία εκθέτουμε τον εαυτό μας αυτή τη στιγμή -είτε πρόκειται για σωματική, διανοητική ή πνευματική δυσκολία- αλλά το να το κάνουμε αυτό είναι το κλειδί για την προσωπική ανάπτυξη και ακόμη και την απλή ικανοποίηση.
Ωστόσο, αν θέλουμε να κάνουμε το πρώτο βήμα έξω από τη ζώνη άνεσής μας, πρέπει να νιώσουμε άνετα με το να νιώθουμε άβολα. Και δεν μπορούμε να το κάνουμε αυτό αν δεν κατακτήσουμε τα εσωτερικά ερεθίσματα που τείνουν να μας κάνουν να τρέχουμε πίσω στην ασφάλεια της άνεσης.
Η υπερβολική άνεση κάνει κακό σε σας
Σε σύγκριση με τις προηγούμενες εποχές, ο σημερινός κόσμος είναι μια πραγματική ουτοπία για τους περισσότερους ανθρώπους που ζουν στον βιομηχανικό κόσμο. Όλα όσα χρειαζόμαστε, και πολλά από αυτά που δεν χρειαζόμαστε, βρίσκονται στα χέρια μας: φαγητό, μαλακά κρεβάτια, καταφύγιο με ελεγχόμενη θερμοκρασία. Ζούμε σε πλήρη αντίθεση με το πώς ζούσαν οι πρόγονοί μας για χιλιάδες χρόνια, υπομένοντας σε ακραίες συνθήκες και κυνηγώντας και μαζεύοντας τόση τροφή όση για να επιβιώσουν.
Αυτά τα χιλιάδες χρόνια αγώνων μάς εμφύσησαν εξελικτικά χαρακτηριστικά που μας βοήθησαν να επιβιώσουμε τότε – αλλά, όπως υποστηρίζει ο Easter, μας κάνουν ακατάλληλους για τον κόσμο της άνεσης που δημιουργήθηκε τα τελευταία 100 χρόνια.
Όπως γράφω στο βιβλίο μου Indistractable, οι άνθρωποι είναι προγραμματισμένοι να ξεφεύγουν από τον πόνο και έτσι αναζητούν την άνεση. Κατά τη διάρκεια της ανθρώπινης ιστορίας, αυτό το χαρακτηριστικό μάς βοήθησε να επιβιώσουμε, ωθώντας μας να ξεφύγουμε από το κρύο, το άγχος και την πείνα επιδιώκοντας συνεχώς τη ζεστασιά, την ασφάλεια και την τροφή.
Ωστόσο, το ένστικτό μας να προεπιλέγουμε την άνεση λειτουργεί εναντίον μας σε έναν σε μεγάλο βαθμό άνετο κόσμο, επισημαίνει ο Easter. Μας κάνει να χάνουμε βαθιές ανθρώπινες εμπειρίες.
Πρέπει τώρα να αναζητήσουμε την κακουχία για να βρούμε τη σωστή ισορροπία.
Όταν ξεκίνησε η γονεικότητα ελικοπτέρου τη δεκαετία του 1990, σηματοδότησε την αρχή του να μην αφήνουμε τα παιδιά έξω να παίζουν χωρίς επίβλεψη. Θα μπορούσαν να τραυματιστούν! Ή να τα απαγάγουν!
Αλλά οι μελέτες δείχνουν ότι η γονεικότητα ελικοπτέρου προκαλεί άγχος στα παιδιά και τα κάνει πιο επιρρεπή στο άγχος και την κατάθλιψη ως ενήλικες. Τα παιδιά χρειάζονται το βασικό ψυχολογικό θρεπτικό συστατικό της αυτονομίας -να μάθουν πώς να παίζουν με τους άλλους χωρίς έναν ενήλικα να επιτηρεί, για παράδειγμα- για να εγκλιματιστούν στο να λειτουργούν έξω από τη ζώνη άνεσης του άγρυπνου βλέμματος των γονιών τους.
Ένας άλλος λόγος που οι άνθρωποι δεν είναι κατάλληλοι για την άνεση της ρουτίνας: Βαριόμαστε. Ένα εξελικτικό χαρακτηριστικό που ονομάζεται ηδονική προσαρμογή κάνει τους ανθρώπους να προσαρμόζονται και να προσαρμόζονται σε κάθε κατάσταση, οπότε πρέπει πάντα να αναζητούμε νέα πράγματα για να είμαστε ικανοποιημένοι. Γινόμαστε δυσαρεστημένοι με τα ίδια και τα ίδια.
Το The Comfort Crisis σημειώνει μια παρόμοια ανθρώπινη τάση που ονομάζεται, «επικρατούσα αλλαγή έννοιας», όρος που επινοήθηκε από τον David Levari, ψυχολόγο στο Πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ. Διεξάγοντας μια σειρά μελετών, ο Levari διαπίστωσε ότι αντί να γινόμαστε πιο ικανοποιημένοι καθώς αντιμετωπίζουμε λιγότερα προβλήματα, μειώνουμε τα όριά μας για το τι θεωρούμε πρόβλημα.
Καταλήγουμε να έχουμε τον ίδιο αριθμό προβλημάτων. Βασικά, αναζητούμε και βλέπουμε προβλήματα ακόμη και όταν δεν υπάρχουν.
Λίγη κακουχία μάς φτάνει πολύ μακριά
Η Κρίση Άνεσης έχει να κάνει με το να πιέσετε τον εαυτό σας να φτάσει στο μέγιστο των δυνατοτήτων του, να γίνει το άτομο που θέλετε να γίνετε. Ο καθορισμός στόχων και προκλήσεων για τον εαυτό σας είναι μια μορφή έλξης, μια ενέργεια που μας κινεί προς αυτό που θέλουμε.
Η κακουχία, λοιπόν, σας κάνει καλό -αλλά όχι πάρα πολύ.
Ο Easter μίλησε με τον Mark Seery, PhD, ψυχολόγο στο Πανεπιστήμιο του Μπάφαλο, ο οποίος διεξήγαγε μια μελέτη 2.500 ατόμων για να διερευνήσει τη «σκληραγώγηση», τη θεωρία ότι το πολύ άγχος και η αρνητικότητα είναι επιβλαβή, αλλά λίγο είναι ευεργετικό. Και ο Seery διαπίστωσε ότι η αντιμετώπιση των αντιξοοτήτων όχι μόνο αυξάνει την ανοχή μας αλλά και βελτιώνει την προοπτική μας σε αυτές.
Οι συμμετέχοντες στη μελέτη που είχαν αντιμετωπίσει αντιξοότητες ανέφεραν μεγαλύτερη ικανοποίηση από τη ζωή και λιγότερα ψυχολογικά και σωματικά συμπτώματα σε σύγκριση με εκείνους που είχαν περάσει τη ζωή τους προστατευμένοι. Είχαν επίσης μια πιο αισιόδοξη οπτική για τα εμπόδια, τα έβλεπαν ως «μια συναρπαστική ευκαιρία» αντί για φόβο.
Με την εμπειρία του ως κορυφαίος επιστήμονας άσκησης του NBA, ο Dr. Marcus Elliott έχει επίσης διαπιστώσει ότι η πρόκληση του εαυτού μας βελτιώνει την προοπτική μας απέναντι στην αποτυχία. «Η ενασχόληση με ένα περιβάλλον όπου υπάρχει μεγάλη πιθανότητα αποτυχίας, ακόμη και αν εκτελέσεις τέλεια, έχει τεράστιες προεκτάσεις στο να σε βοηθήσει να χάσεις το φόβο της αποτυχίας… και να σου δείξει ποιες είναι οι δυνατότητές σου», είπε στο Easter.
Και οι μελέτες δείχνουν ότι το να παίρνεις ρίσκα είναι υγιές για σένα.
Η εφημερίδα Comfort Crisis που επικαλείται, αναφέρει ότι ορισμένες δυσχέρειες μας προστατεύουν όχι μόνο από σωματικά και ψυχολογικά προβλήματα -παχυσαρκία, καρδιακές παθήσεις, κατάθλιψη- αλλά και από θεμελιώδη ζητήματα όπως η έλλειψη νοήματος και σκοπού.
Μην αφήνετε τα εσωτερικά ερεθίσματα να σας περιορίζουν
Αν το να νιώθουμε άβολα είναι τόσο καλό για εμάς, γιατί μας είναι τόσο δύσκολο να εγκαταλείψουμε τη ζώνη άνεσής μας;
Τι μας κρατάει δεμένους στο γνωστό και δεν τολμάμε να βγούμε στο άγνωστο;
Οι εσωτερικοί πυροκροτητές, αυτό είναι.
Οι εσωτερικοί πυροκροτητές είναι αρνητικά συναισθήματα όπως η πλήξη, η θλίψη, το άγχος και η αυτοαμφισβήτηση. Εμφανίζονται και μπορούν να προκαλέσουν την απόσπαση της προσοχής μας από αυτό που υποτίθεται ότι πρέπει να κάνουμε.
Αν επιχειρείτε μια νέα πρόκληση – να τρέξετε έναν μαραθώνιο, να ξεκινήσετε μια δουλειά για την οποία δεν αισθάνεστε ότι έχετε τα προσόντα, να ταξιδέψετε μόνοι σας – αυτά τα τρομακτικά εσωτερικά εναύσματα είναι πιθανό να οργιάζουν.
Αντί να τα αφήσετε να εκτροχιάσουν το μεγάλο σας σχέδιο να ζήσετε τις αξίες σας και να γίνετε το άτομο που θέλετε να γίνετε, πρέπει να τα κυριαρχήσετε.
Ο τρόπος που αντιμετωπίζουμε τα δυσάρεστα εσωτερικά ερεθίσματα καθορίζει αν θα επιδιώξουμε υγιείς πράξεις έλξης ή αυτοκαταστροφικό αντιπερισπασμό. Η κατάκτηση των εσωτερικών πυροκροτητών είναι το πρώτο βήμα για να μάθετε πώς να βγαίνετε από τη ζώνη άνεσής σας προκειμένου να πετύχετε τους στόχους σας.
Ορίστε, λοιπόν, τέσσερα βήματα που μπορείτε να κάνετε για να αφοπλίσετε τους εσωτερικούς πυροκροτητές καθώς προσπαθείτε να ξεπεράσετε την επόμενη πρόκλησή σας:
Βήμα 1: Αναζητήστε τη δυσφορία που προηγείται της απόσπασης της προσοχής, εντοπίζοντας τον εσωτερικό πυροκροτητή.
Βήμα 2: Καταγράψτε το εσωτερικό έναυσμα.
Βήμα 3: Εξερευνήστε την αρνητική αίσθηση με περιέργεια αντί για περιφρόνηση.
Βήμα 4: Προσοχή στις οριακές στιγμές.
Ανοίγοντας τους εαυτούς μας στη δυσφορία -και εξουδετερώνοντας τα εσωτερικά εναύσματα που μας κρατούν πίσω – μπορούμε να εξελιχθούμε στον ιδανικό εαυτό μας.
Πηγή: https://www.linkedin.com/pulse/get-comfortable-being-uncomfortable-nir-eyal/
Παναγιώτης Σπανός
ΔΙΑΣΩΣΤΕΣ ΡΟΔΟΥ
