Η American Heart Association (AHA) δημοσίευσε στις 22 Οκτωβρίου 2025 την πρώτη μεγάλη επικαιροποίηση των οδηγιών ΚΑΡΠΑ και Επείγουσας Καρδιοαγγειακής Φροντίδας (ECC) μετά το 2020.
Οι νέες οδηγίες, που δημοσιεύθηκαν στο περιοδικό Circulation, περιλαμβάνουν νέους αλγορίθμους, σαφέστερα πρωτόκολλα και πρακτικές οδηγίες για επαγγελματίες υγείας και διασώστες, αλλά και για πολίτες που παρευρίσκονται σε περιστατικά καρδιακής ανακοπής.
Νέες οδηγίες για την αντιμετώπιση πνιγμονής (choking)
Για πρώτη φορά, η AHA ενσωματώνει σαφείς οδηγίες για την αντιμετώπιση πνιγμονής σε συνειδητούς ενήλικες:
👉 Οι διασώστες καλούνται να εναλλάσσουν 5 χτυπήματα στην πλάτη με 5 κοιλιακές ωθήσεις (abdominal thrusts), έως ότου αποβληθεί το ξένο σώμα ή το άτομο χάσει τις αισθήσεις του.
Για τα βρέφη, διευκρινίζεται ότι πρέπει να εφαρμόζονται 5 χτυπήματα στην πλάτη και 5 θωρακικές ωθήσεις με το μέρος της παλάμης (όχι κοιλιακές ωθήσεις), καθώς αυτές μπορεί να προκαλέσουν σοβαρούς τραυματισμούς.
“Οι οδηγίες του 2025 αντικατοπτρίζουν την πιο σύγχρονη, τεκμηριωμένη επιστημονική γνώση για τη φροντίδα κρίσιμα πασχόντων ασθενών,” δήλωσε ο Dr. Ashish Panchal, πρόεδρος της Επιτροπής Επιστήμης ECC της AHA και καθηγητής Επείγουσας Ιατρικής στο Ohio State University.
Μηχανική ΚΑΡΠΑ: Νέα δεδομένα και προειδοποιήσεις
Η AHA δεν συνιστά πλέον τη συστηματική χρήση μηχανικών συσκευών ΚΑΡΠΑ (mechanical CPR devices) σε περιπτώσεις καρδιακής ανακοπής ενηλίκων.
Ωστόσο, επιτρέπει τη χρήση τους σε ειδικές συνθήκες, όπως:
-
Κατά τη μεταφορά ασθενών (όταν είναι δύσκολη η παροχή ποιοτικής χειροκίνητης ΚΑΡΠΑ),
-
Σε επικίνδυνα ή ασταθή περιβάλλοντα για το προσωπικό.
Προϋπόθεση είναι να ελαχιστοποιούνται οι διακοπές στην ΚΑΡΠΑ κατά την τοποθέτηση ή αφαίρεση της συσκευής.
Η απόφαση αυτή βασίστηκε σε πολυάριθμες τυχαιοποιημένες μελέτες που δεν έδειξαν διαφορά στην επιβίωση μεταξύ χειροκίνητης και μηχανικής ΚΑΡΠΑ. Παρ’ όλα αυτά, η AHA αναγνωρίζει ότι υπάρχουν εξατομικευμένες περιπτώσεις όπου η μηχανική ΚΑΡΠΑ μπορεί να αποδειχθεί χρήσιμη.
💉 Νέος αλγόριθμος για επείγοντα περιστατικά που σχετίζονται με οπιοειδή
Με τα οπιοειδή να ευθύνονται για το 80% των θανάτων από υπερδοσολογία παγκοσμίως, η AHA ενσωματώνει νέο αλγόριθμο αναγνώρισης και αντιμετώπισης υπερδοσολογίας.
Ο αλγόριθμος περιλαμβάνει:
-
Δημόσια πρόσβαση στη ναλοξόνη (naloxone),
-
Εκπαίδευση για αναγνώριση των ενδείξεων υπερδοσολογίας, όπως:
-
βραδύ ή ρηχό αναπνευστικό πρότυπο,
-
“γουργουρητό” ή πνιχτός ήχος,
-
υπνηλία ή απώλεια συνείδησης,
-
μικρές, συσπασμένες κόρες (μύση),
-
μπλε ή γκρι χρώμα δέρματος, χειλιών ή νυχιών.
-
🔗 Μία ενιαία “Αλυσίδα Επιβίωσης”
Μία από τις σημαντικότερες αλλαγές των οδηγιών του 2025 είναι η ενοποίηση της “Αλυσίδας Επιβίωσης”:
Πλέον, υπάρχει μία κοινή αλυσίδα για όλα τα περιστατικά καρδιακής ανακοπής — ανεξάρτητα από ηλικία ή τόπο (ενδονοσοκομειακή ή εξωνοσοκομειακή).
Η νέα αλυσίδα περιλαμβάνει πέντε βασικούς κρίκους:
-
Έγκαιρη αναγνώριση και κλήση βοήθειας,
-
Υψηλής ποιότητας ΚΑΡΠΑ,
-
Άμεση απινίδωση,
-
Προχωρημένη υποστήριξη ζωής,
-
Μετα-ανανηπτική φροντίδα.
🧠 Έμφαση στην εκπαίδευση και την παρέμβαση πολιτών
Η AHA τονίζει ότι μόνο το 41% των ενηλίκων που παθαίνουν καρδιακή ανακοπή εκτός νοσοκομείου λαμβάνουν ΚΑΡΠΑ από παρευρισκόμενους πριν την άφιξη του ΕΚΑΒ.
Η έγκαιρη ΚΑΡΠΑ μπορεί να διπλασιάσει ή και να τριπλασιάσει τις πιθανότητες επιβίωσης.
Για αυτόν τον λόγο, οι οδηγίες προτείνουν:
-
Εθνικές και τοπικές καμπάνιες ευαισθητοποίησης,
-
Προγράμματα εκπαίδευσης πολιτών,
-
Συμμετοχή παιδιών άνω των 12 ετών στην εκπαίδευση ΚΑΡΠΑ και απινίδωσης, αφού μελέτες δείχνουν ότι μπορούν να εκτελέσουν αποτελεσματικά τις βασικές δεξιότητες.
👶 Νεογνικές και παιδιατρικές ενημερώσεις
Σε συνεργασία με την Αμερικανική Ακαδημία Παιδιατρικής (AAP), η AHA επικαιροποίησε τις οδηγίες για νεογνική και παιδιατρική ανάνηψη.
Κύρια σημεία:
-
Η καθυστέρηση της απολίνωσης του ομφάλιου λώρου επεκτείνεται πλέον από 30 σε τουλάχιστον 60 δευτερόλεπτα, για βελτίωση της αιματολογικής και σιδηρικής κατάστασης των νεογνών.
-
Ενημερωμένες κατευθυντήριες οδηγίες για διαχείριση αεραγωγού και χρονισμό ανάνηψης στα παιδιά.
“Οι οδηγίες αυτές υπογραμμίζουν τη δέσμευσή μας να προστατεύσουμε τις πιο ευάλωτες ζωές,” δήλωσε ο Dr. Javier Lasa, συν-πρόεδρος της Ομάδας Σύνταξης των οδηγιών PALS 2025.
📘 Εκπαίδευση, υλοποίηση και παγκόσμια διάδοση
Η AHA και η AAP κυκλοφορούν παράλληλα ανανεωμένα εκπαιδευτικά υλικά ΚΑΡΠΑ και ECC, τα οποία θα μεταφραστούν σε πολλές γλώσσες για ευρύτερη παγκόσμια εφαρμογή.
Η AHA, που δημοσιεύει οδηγίες ΚΑΡΠΑ από το 1966, συνεχίζει να ηγείται διεθνώς στις πολιτικές εκπαίδευσης και βελτίωσης της αναζωογόνησης.
“Η υψηλής ποιότητας ΚΑΡΠΑ σώζει ζωές — και αυτό ξεκινά με το να τη μάθουμε όλοι,” τόνισε ο Dr. Panchal.
“Κάθε πολίτης και κάθε επαγγελματίας έχει ρόλο στην αλυσίδα επιβίωσης.”
✅ Συμπέρασμα
Οι οδηγίες AHA 2025 δεν φέρνουν μόνο τεχνικές αλλαγές, αλλά και φιλοσοφική μεταστροφή προς την ενότητα, την απλότητα και τη συμμετοχή της κοινότητας.
Αποτελούν εργαλείο ζωής για κάθε διασώστη, επαγγελματία υγείας και πολίτη που επιθυμεί να είναι έτοιμος την κρίσιμη στιγμή.
Πηγή: 2025 AHA CPR guidelines: Changes to mechanical CPR, choking, single chain of survival
Παναγιώτης Σπανός
ΔΙΑΣΩΣΤΕΣ ΡΟΔΟΥ