Το περιστατικό
Ένα χιονισμένο βράδυ, το ελικόπτερο διακομιδής σας είναι ακινητοποιημένο. Σας καλούν για περιστατικό τροχαίου: ένας οδηγός χτύπησε με μεγάλη ταχύτητα σε κολόνα γέφυρας. Είναι σε επαφή, αλλά η αξονική έδειξε ενδοκρανιακή αιμορραγία.
Στο μικρό επαρχιακό νοσοκομείο φτάνετε στην αίθουσα ανάνηψης: ο ασθενής έχει ήδη διασωληνωθεί με 100 mg κεταμίνης και 100 mg σουκινυλοχολίνης. Ενώ σταθεροποιήθηκε αρχικά, «έπεσε» σε GCS 5, εμφάνισε ανισοκορία και του χορηγήθηκε μαννιτόλη (δεν υπήρχε υπέρτονο διάλυμα NaCl 3%).
Η ταχεία εκτίμηση δείχνει σταθερό θώρακα/κοιλιά/πύελο. Αποφασίζετε άμεση διακομιδή προς το νευροχειρουργικό κέντρο. Όμως, κατά τη διάρκεια της διακομιδής, ο ασθενής εμφανίζει υψηλό πυρετό (40,4°C), ταχυκαρδία 135/min, υπέρταση 160/110, και μυϊκή δυσκαμψία.
Γρήγορα αντιλαμβάνεστε πως δεν πρόκειται απλώς για μετατραυματικό πυρετό: τα σημεία δείχνουν κακοήθη υπερθερμία.
Φάρμακα που προκαλούν ανησυχητικό πυρετό
Πολλά φάρμακα μπορούν να προκαλέσουν πυρετό, αλλά τα περισσότερα δεν είναι απειλητικά για τη ζωή. Εξαιρέσεις:
-
Σύνδρομο σεροτονίνης (από σεροτονινεργικά φάρμακα)
-
Κακόηθες νευροληπτικό σύνδρομο (από αντιψυχωσικά)
-
Κακοήθης υπερθερμία (σχετιζόμενη με αναισθητικά, ιδιαίτερα τη σουκινυλοχολίνη και τα πτητικά αναισθητικά)
Η κακοήθης υπερθερμία είναι κληρονομική διαταραχή των σκελετικών μυών, που οφείλεται σε μετάλλαξη του διαύλου ασβεστίου RYR1. Η έκθεση στο φάρμακο πυροδοτεί ανεξέλεγκτη απελευθέρωση ασβεστίου → συνεχείς συσπάσεις → υπερμεταβολισμό → υπερπυρεξία, οξέωση και ραβδομυόλυση. Χωρίς άμεση θεραπεία, η θνητότητα είναι πολύ υψηλή.
Επιστροφή στο περιστατικό
Σταματάτε την πορεία προς το κέντρο και κατευθύνεστε στο πλησιέστερο νοσοκομείο. Στο μεταξύ:
-
Αυξάνετε το προποφόλη-ντριπ και προσθέτετε μιδαζολάμη
-
Διακόπτετε τη θέρμανση, αφαιρείτε κουβέρτες, ανοίγετε παράθυρα
-
Χρησιμοποιείτε πάγο και ψύξη για να μειώσετε τη θερμοκρασία
Όταν φτάνετε, η αναισθησιολόγος της εφημερίας είναι ήδη έτοιμη με δαντρολένη, το ειδικό αντίδοτο. Μετά από χορήγηση, ο ασθενής βελτιώνεται και συνεχίζεται η διακομιδή στο τριτοβάθμιο κέντρο.
Συμπέρασμα
Η κακοήθης υπερθερμία είναι σπάνια αλλά θανατηφόρα επιπλοκή της αναισθησίας. Η αναγνώριση και η άμεση αντιμετώπιση με δαντρολένη είναι σωτήρια.
Στην προνοσοκομειακή φροντίδα, η ευαισθητοποίηση των πληρωμάτων είναι κρίσιμη: ένας τραυματίας με αιφνίδια υπερθερμία, ταχυκαρδία, υπέρταση και μυϊκή δυσκαμψία μετά από σουκινυλοχολίνη πρέπει να θεωρείται ύποπτος για κακοήθη υπερθερμία.
Όπως πάντα στην Επείγουσα Ιατρική: τίποτα δεν είναι «τυπικό».
Πηγή: The Fever Files: Knock ‘Em Down, Burn ‘Em Up
Παναγιώτης Σπανός
ΔΙΑΣΩΣΤΕΣ ΡΟΔΟΥ
