Μεταπηδήστε στο περιεχόμενο
Αρχική » Αρθρογραφία και Δράσεις » Προνοσοκομειακή Φροντίδα » ΕΡΓΑΣΙΑΚΗ ΕΞΟΥΘΕΝΩΣΗ ΣΤΗΝ ΕΠΕΙΓΟΥΣΑ ΠΡΟΝΟΣΟΚΟΜΕΙΑΚΗ ΦΡΟΝΤΙΔΑ ΥΓΕΙΑΣ (Μέρος Όγδοο)

ΕΡΓΑΣΙΑΚΗ ΕΞΟΥΘΕΝΩΣΗ ΣΤΗΝ ΕΠΕΙΓΟΥΣΑ ΠΡΟΝΟΣΟΚΟΜΕΙΑΚΗ ΦΡΟΝΤΙΔΑ ΥΓΕΙΑΣ (Μέρος Όγδοο)

5.4.7 Μελέτη Νο7

Η επόμενη μελέτη είναι μια συστηματική ανασκόπηση που επικεντρώνεται κυρίως στην συσχέτιση μεταξύ της εξουθένωσης των επαγγελματιών υγείας με την ασφάλεια των ασθενών μέσα από τις υπηρεσίες που δέχονται από τους λειτουργούς υγείας. Δηλαδή είναι ή νιώθει ασφαλής ένας ασθενής όταν δέχεται υγειονομική φροντίδα από έναν ΕΥ που έχει «καεί»;

Η έρευνα έχει γίνει στην Αγγλία από τους Louise H. Hall , Judith Johnson , Ian Watt , Αναστασία Τσίπα , Daryl B. O’Connor και την Fiona Harris που είναι η συντάκτρια. Δημοσιεύθηκε στο διαδίκτυο 8 Ιουλίου 2016.

Πηγές δεδομένων ήταν οι βάσεις PsychInfo, το Medline, το Embase και το Scopus. Τα κριτήρια επιλεξιμότητας για την συμμετοχή των εμπειρικών ποσοτικών ερευνών ήταν, να εμπεριέχουν ένα μέτρο ευεξίας ή εξουθένωσης και την ασφάλεια των ασθενών σε χώρους υγειονομικής περίθαλψης.

Επίσης οι λέξεις κλειδιά ήταν: υγειονομικό προσωπικό, ευεξία ,επαγγελματικό άγχος, εξάντληση , ψυχική υγεία , ποιότητα ζωής ,ιατρικό σφάλμα, ασφάλεια ασθενούς και η ποιότητα φροντίδας.

Τα αρχικά άρθρα ήταν αρκετά, φτάνοντας τα 12031 από τον πρώτο μελετητή. Υστέρα από αφαιρέσεις διπλότυπων καθώς και εάν πληρούν τα κριτήρια ένταξης οι υπόλοιποι συγγραφείς καταλήξανε στο να συμμετέχουν στην έρευνα τα 46.

Αλλά κριτήρια ένταξης ήταν ότι η γλώσσα γραφής, έπρεπε να είναι η αγγλική ή να υπάρχει μετάφραση σε αυτή. Άρθρα περιλήψεων από συνέδρια ή από βιβλία ή διατριβές αποκλείστηκαν.

Ένα εργαλείο αξιολόγησης ποιότητας αναπτύχθηκε για αυτήν την ανασκόπηση, με βάση τα κριτήρια που μπορούσαν να μεταφερθούν σε δοκιμές από το εργαλείο COCHRANE (του κινδύνου μεροληψίας).

Δεκαεννέα μελέτες μέτρησαν την επαγγελματική εξουθένωση, δεκαέξι μέτρησαν την ευημερία και οι υπόλοιπες έντεκα περιλάμβαναν και ένα μέτρο της επαγγελματικής εξουθένωσης και της ευεξίας μαζί.

Από τις μελέτες εξουθένωσης, η συντριπτική πλειονότητα των μελετών ( n = 24) χρησιμοποίησε κάποια παραλλαγή του Maslach Burnout Inventory (MBI), όπως το MBI-Human Services Survey, η κλίμακα EE του MBI ή μια διεθνής παραλλαγή του MBI.

Τα μέτρα ευημερίας ήταν πολύ πιο ποικίλα και περιλάμβαναν, Ερωτηματολόγιο Γενικής Υγείας (GHQ), Εθνική Κλίμακα Κατάθλιψης του Χάρβαρντ (HANDS), γραμμικές κλίμακες άγχους, κλίμακες ποιότητας ζωής και συναισθηματική δυσφορία. Τα περισσότερα από τα εργαλεία που χρησιμοποιήθηκαν ήταν επικυρωμένα και αξιόπιστα μέτρα.

Ενώ για την ασφάλεια των ασθενών η μέτρηση έγινε με την χρήση μιας ερώτησης σχετικά με τη συχνότητα των σφαλμάτων που αντιλαμβάνονται οι ίδιοι οι ΕΥ σε ένα συγκεκριμένο χρονικό πλαίσιο, που κυμαίνονταν από τις προηγούμενες τέσσερις εβδομάδες έως το προηγούμενο έτος.

Άλλα υποκειμενικά και αυτοαναφερόμενα μέτρα περιλάμβαναν τη δήλωση της τάσης ατυχήματος του επαγγελματία υγείας (από «καθόλου» σε «πολύ πιθανό») και την αντιληπτή πιθανότητα να κάνουν λάθη.

Οι εργαζόμενοι που δεν ερχότανε σε επαφή με ασθενείς για την παροχή φροντίδας δεν συμμετείχαν στην έρευνα. Οι μελέτες διεξήχθησαν σε 16 διαφορετικές χώρες και έξι ηπείρους, με ένα μεγάλο ποσοστό να βασίζεται στην Αμερική.

Οι έρευνες απαρτίζονταν από διάφορες ειδικότητες ΕΥ και διαχωρίζονται ως: νοσηλευτές ( n = 24 ), τους γιατρούς ( n = 7), τους φαρμακοποιούς ( n = 2), διάφοροι βοηθητικοί νοσοκομειακού προσωπικού ( n = 2), παραϊατρικούς ( n = 1), χειρουργούς ( n = 2), αναισθησιολόγους ( n = 1), ειδικευομένους ιατρούς ( n= 8), γιατρούς πρωτοβάθμιας περίθαλψης (n=1 ).

Από τα άρθρα που μετρούν την ευημερία, πάνω από τα μισά (16/27, 59,3%) διαπίστωσαν ότι η κακή ευημερία, όπως μετρήθηκε χρησιμοποιώντας διάφορους ορισμούς (κατάθλιψη, άγχος, εργασιακό στρες, ψυχική υγεία, αγωνία), συσχετίστηκε με φτωχότερη ασφάλεια των ασθενών, ενώ επιπλέον έξι μελέτες βρήκαν κάποιο είδος της σχέσης μεταξύ ευημερίας και της ασφάλειας των ασθενών, αλλά με μόνο μερικές υποκλίμακες των μέτρων της ευεξίας ή μέτρων ασφαλείας να συσχετίζονται.

Πέντε μελέτες δεν βρήκαν καμία συσχέτιση μεταξύ ευεξία και την ασφάλεια των ασθενών. Επικεντρώνοντας στην μελέτη των παραϊατρικών στις Ηνωμένες Πολιτείες τα αποτελέσματα έδειξαν συσχέτιση μεταξύ χαμηλής πίεσης και αυξημένων λαθών. Ανέφεραν ότι όσοι είχαν λιγότερη σωματική δυσφορία και χαμηλότερο συνολικό σκορ στρες (στο MPSS-R) έκαναν σημαντικά περισσότερα λάθη. Αυτό θα μπορούσε ίσως να οφείλεται στα μέτρα που χρησιμοποιήθηκαν, τα οποία διαφέρουν από όλες τις άλλες μελέτες.

Η μέτρηση άγχους αφορούσε το οργανωτικό άγχος και δεν μέτρησε τα επίπεδα άγχους των συμμετεχόντων. Το μέτρο δυσφορίας είναι επίσης αμφισβητήσιμο, καθώς παρόλο που χρησιμοποιεί ορισμένες έννοιες που σχετίζονται με την κακή ευημερία, όπως «ξυπνάω νιώθοντας κουρασμένος», άλλες ερωτήσεις αφορούν συμπεριφορές που δεν είναι απαραίτητα ενδεικτικές κακής ψυχικής υγείας, π.χ. «το Σαββατοκύριακο εάν δεν εργάζεστε χαλαρώνεται και ξεκουράζεστε; ».( Hammer JS et al., 1986)

Αρκετές μελέτες (21) που μέτρησαν την εξουθένωση διαπίστωσαν ότι περισσότερα σφάλματα συσχετίστηκαν σημαντικά με την επαγγελματική εξουθένωση των επαγγελματιών υγείας ενώ μόλις πέντε μελέτες δεν βρέθηκε καμία σημαντική συσχέτιση μεταξύ της επαγγελματικής εξουθένωσης των λαθών.

Από αυτές τις μελέτες όμως, μόνο μία χρησιμοποίησε ένα πλήρες σύνολο ερωτήσεων του MBI, και (αυτή ήταν μεταφρασμένη έκδοση) Έντεκα μελέτες μέτρησαν τόσο την εξουθένωση όσο και την ευημερία σε σχέση με τα αποτελέσματα ασφάλειας των ασθενών.

Αν και η πλειονότητα (7/11) διαπίστωσε ότι τόσο η κακή ευημερία όσο και ο κίνδυνος επαγγελματικής εξουθένωσης συσχετίστηκαν σημαντικά με σφάλματα. Ενώ μόνο μια δεν βρήκε καμία απολύτως συσχέτιση μεταξύ ευεξίας ή επαγγελματικής εξουθένωσης με την ασφάλεια.

Η κακή ευημερία και τα μέτρια έως υψηλά επίπεδα επαγγελματικής εξουθένωσης συνδέονται, στην πλειονότητα των μελετών που εξετάστηκαν, με τα κακά αποτελέσματα της ασφάλειας των ασθενών, όπως πχ ιατρικά λάθη…

Η ασφάλεια των ασθενών έχει σημαντικές επιπτώσεις για τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής και τις ομάδες διαχείρισης εντός των πλαισίων υγειονομικής περίθαλψης.

Για να παρέχεται ποιοτική φροντίδα ασθενών, η φροντίδα πρέπει πρώτα και κύρια να είναι ασφαλής και τα ευρήματα από αυτήν την ανασκόπηση υποδηλώνουν ότι η ευημερία του προσωπικού μπορεί να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στην ασφάλεια των ασθενών.

Φαίνεται συνετό οι οργανισμοί υγειονομικής περίθαλψης να παρέχουν ένα εργασιακό περιβάλλον που προάγει την ευημερία του προσωπικού και προστατεύει από την εξουθένωση, για να παρέχουν στη συνέχεια ασφαλείς υπηρεσίες στους ασθενείς τους. Αυτή η ανασκόπηση είναι περιορισμένη στην ικανότητά της να προσδιορίζει τη φύση των συσχετισμών μεταξύ ευεξίας, επαγγελματικής εξουθένωσης και ασφάλειας των ασθενών, λόγω των περιορισμών που περιλαμβάνονται στις μελέτες.

Ο πρωταρχικός περιορισμός ήταν το μέτρο της ασφάλειας, το οποίο είναι ένα γενικό πρόβλημα στην έρευνα για την ασφάλεια των ασθενών. Τα μέτρα που χρησιμοποιήθηκαν βασίζονταν συχνά σε λάθη που αναφέρθηκαν από τον ίδιο τον επαγγελματία σε βάθος χρόνου έως και πριν από ένα χρόνο, καθιστώντας τα αποτελέσματα ευάλωτα σε μια ποικιλία προκαταλήψεων μνήμης και γνωστικές αποτυχίες.

Ωστόσο, παρά τους περιορισμούς αυτούς, τα αυτοαναφερόμενα μέτρα παρέχουν ορισμένα πλεονεκτήματα έναντι των υποκειμενικών μέτρων. Είναι πιο ευαίσθητα, μπορούν να παρέχουν πληροφορίες για όλους τους τύπους σφαλμάτων και μπορούν να μετρηθούν σε ατομικό επίπεδο πιο εύκολα από ότι τα αντικειμενικά μέτρα. Οι επιλεγμένες μελέτες προέρχονταν από ένα ευρύ φάσμα τοποθεσιών ανά τον κόσμο και περιλάμβαναν μια ποικιλία ρόλων εργασίας (νοσηλευτές, χειρουργοί κ.λπ.).

Απαιτείται μια μελλοντική έρευνα για την αντιμετώπιση αυτών των ζητημάτων και οι παρεμβάσεις πρέπει να δοκιμαστούν σε διάφορα σημεία του οργανωτικού επιπέδου, του προσωπικού και του ασθενούς για να καθοριστεί πού ταιριάζει η πιο αποτελεσματική παρέμβαση για την ευημερία του προσωπικού και την ασφάλεια των ασθενών και σαφέστερος ορισμός της ευημερίας του προσωπικού υγειονομικής περίθαλψης. Επίσης πρέπει να γίνουν μελέτες και στην πρωτοβάθμια φροντίδα ασθενών.

5.4.8 Μελέτη Νο8

Η επομένη συστηματική μελέτη έρχεται από τους Αμερικανούς μελετητές Regan M. Murray, Andrea L. Davis, Lauren J. Shepler, Lori Moore-Merrell, William J. Troup, Joseph A. Allen & Jennifer A. Taylor και δημοσιεύτηκε το Δεκέμβριο του 2019.

Η ανασκόπηση εάν και δεν απευθύνεται αποκλειστικά στην Εργασιακή Εξουθένωση συμπεριλήφθηκε στην εργασία διότι αναδεικνύει την βία που αντιμετωπίζουν οι πρώτοι ανταποκριτές σε ένα συμβάν. Το ερώτημα εάν η βία θα οδηγούσε τελικά σε εξουθένωση τέθηκε για πρώτη φορά στις αρχές της δεκαετίας του 1990, (Nordberg M 1992).

Ωστόσο υπάρχουν ελάχιστα γνωστές για το θέμα βιβλιογραφίες και οι μελέτες για την επαγγελματική εξουθένωση στο EMS έχουν περιγραφεί ως ελλιπείς. Η επαγγελματική εξουθένωση έχει αναγνωριστεί ως ένας πιθανός παράγοντας που σχετίζεται με μειωμένα επίπεδα ποιοτικής φροντίδας ασθενών(Erdur, B, et al.,2015).

Επιπλέον, μελέτες μικτών μεθόδων που διεξήχθησαν στη Σουηδία και τις Ηνωμένες Πολιτείες διαπίστωσαν ότι οι βίαιες συναντήσεις και διαπληκτισμοί αλλάζουν τη σχέση ασθενή με ΕΥ. Οι εργαζόμενοι αποτραβιούνται και δεν συμμετέχουν στην διαδικασία διάσωσης όταν απειλούνται (Taylor J. et al 2015).

Τα αισθήματα εξουθένωσης, σε συνδυασμό με την έκθεση σε βίαια περιστατικά, μπορεί να έχουν μόνιμες επιπτώσεις στους EMS και σχετικά με τη βία που βιώνεται στον εργασιακό χώρο γεννιέται ένα νέο φαινόμενο όπου οι ems να αντεπιτίθενται αντί να βοηθούν «η επιθετικότητα γεννά την επιθετικότητα» (Lewis E, 1978).

Μια μελέτη του 1998 διαπίστωσε ότι το 7% των ερωτηθέντων σε ένα πυροσβεστικό τμήμα σε αστικό περιβάλλον, σκέφτηκε να εγκαταλείψουν το EMS ως άμεσο αποτέλεσμα της βίας που βίωσαν στη δουλειά και το 42 τοις εκατό δήλωσε ότι η βία είχε μια συνολική επίδραση στη στάση τους για τη δουλειά τους, γεγονός που υποδηλώνει ότι υπάρχει μια ανησυχητική σχέση μεταξύ της επαγγελματικής εξουθένωσης, της βίας και της ποιότητας της φροντίδας των ασθενών (Pozzi C., 1998).

Τα αρχικά άρθρα που αναζητήθηκαν ήταν 387 και κατόπιν ελέγχου επιλέχθηκαν 104 που πληρούν τις προϋποθέσεις με την μέθοδο του prisma και του διαγράμματος ροής. Οι Λέξεις-κλειδιά περιλάμβαναν την συστηματική βιβλιογραφική ανασκόπηση , βία στο χώρο εργασίας , ιατρικές υπηρεσίες έκτακτης ανάγκης , πρώτοι ανταποκριτές.

Η αναζήτηση έγινε σε τρεις βάσεις δεδομένων (PubMed, CINHAL και Web of Science) χρησιμοποιήθηκαν συστηματικά, χρησιμοποιώντας ειδική ορολογία για το EMS. Οι επικεφαλίδες ιατρικών θεμάτων MeSH (έκτακτη ανάγκη) έθεσαν σε λειτουργία την αναζήτηση παρέχοντας οριοθετημένα σύνολα όρων που επιτρέπουν διάφορα επίπεδα ειδικότητας και συμβάλλοντας στη συλλογή της σχετικής βιβλιογραφίας, λόγω ότι η ονομασία ΕΜS δίνεται σε διαφορετικά επάγγελμα όπως οι πυροσβέστες και πρώτοι ανταποκριτές.

Η ανασκόπηση της βιβλιογραφίας διεξήχθη σε τρεις φάσεις:

Η Φάση 1 περιλάμβανε την αξιολόγηση κάθε άρθρου με βάση τον τίτλο, την περίληψη και τις λέξεις κλειδιά.

Η Φάση 2 περιλάμβανε ανασκόπηση, αξιολόγηση και τεκμηρίωση τίτλων και περιλήψεων με χρονολογική σειρά.

Η Φάση 3 περιλάμβανε την ανασκόπηση, την αξιολόγηση και την τεκμηρίωση των άρθρων όσων κρίθηκαν σχετικά με βάση τις δύο πρώτες φάσεις.

Τα κριτήρια που έπρεπε να πληρούν τα άρθρα ήταν: (i) να είναι σε αγγλική γλώσσα και (ii) να ήταν δημοσιευμένα ολόκληρα και όχι μόνο η περίληψη , (iii) να βρίσκονται οι εργαζόμενοι σε προνοσοκομειακό χώρο και να περιέχει γεγονότα με βία στην εργασία τους.

Το Endnote, ένα εργαλείο λογισμικού αναφοράς, χρησιμοποιήθηκε για να βοηθήσει με την αφαίρεση των αντιγράφων.

Οι ορισμοί του WPV στο EMS έχουν εξελιχθεί σταδιακά για να περιλαμβάνουν πιο ολοκληρωμένες ταξινομήσεις όπως έχει αναπτυχθεί το σύστημα EMS.

Για παράδειγμα, ένας από τους πρώτους ορισμούς του κλάδου του WPV το όρισε ως «βίαιη συμπεριφορά πελατών καταστροφική για τον εαυτό, τους άλλους, τους εργαζομένους ή την ιδιοκτησία». (Infantino, JA,1984)

Όπως αναφέρθηκε προηγουμένως, η αξιολόγηση του ορισμού συμπεριέλαβε τις ψυχολογικές επιπτώσεις, συμπεριλαμβανομένου του συσωρευτικού στρες και της εξουθένωσης( ΠΟΥ,2016).

Τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων και το Εθνικό Ινστιτούτο Επαγγελματικής Ασφάλειας και Υγείας (NIOSH) ορίζουν τη βία στο χώρο εργασίας (WPV) ως «βίαιες πράξεις, συμπεριλαμβανομένων σωματικών επιθέσεων και απειλών για επιθέσεις, που απευθύνονται σε άτομα στην εργασία ή εκτελώντας υπηρεσία»

Η βία έχει πολλές μορφές και εκδηλώνεται ποικιλότροπος σύμφωνα με τους Koritsas, S, Boyle, και M, Coles, J έχουμε:

Λεκτική κακοποίηση: ένας ασθενής/πελάτης, οι φίλοι τους, μέλη της οικογένειάς τους, άλλοι επαγγελματίες ή συνάδελφοι που χρησιμοποιούν προσβλητική γλώσσα, φωνάζοντας ή ουρλιάζοντας με σκοπό να σας προσβάλουν ή να σας τρομάξουν. Μπορεί να περιλαμβάνει απειλές για κακοποίηση μέσω τηλεφώνου, αλλά αποκλείει τη σεξουαλική παρενόχληση και τη σεξουαλική επίθεση.

Ζημιά ή κλοπή περιουσίας: ένας ασθενής/πελάτης, οι φίλοι τους, μέλη της οικογένειάς τους, άλλοι επαγγελματίες ή συνάδελφοι που προκαλούν ζημιά ή κλέβουν περιουσιακά στοιχεία που ανήκουν σε εσάς, την οικογένειά σας ή του χώρου εργασίας σας. Περιλαμβάνει ζημιά ή κλοπή οχήματος, προσωπικά είδη, οικιακά περιεχόμενα, εξοπλισμό και προμήθειες γραφείου ή έπιπλα γραφείου ή ιατρονοσηλευτικά- νοσοκομειακά υλικά Περιλαμβάνεται και η απόπειρα κλοπής των παραπάνω αντικειμένων.

Εκφοβισμός: ένας ασθενής/πελάτης, φίλος του, μέλος της οικογένειάς του, άλλος επαγγελματίας ή συνάδελφος που σας απειλεί, σας ακολουθεί ή χρησιμοποιεί χειρονομίες για να σας προσβάλει ή να σας φοβίσει σκόπιμα.

Σωματική κακοποίηση: ένας ασθενής/πελάτης, οι φίλοι τους, μέλη της οικογένειάς τους, άλλοι επαγγελματίες ή συνάδελφοι που σας επιτίθενται σωματικά ή επιχειρούν να σας επιτεθούν. Περιλαμβάνει συμπεριφορές όπως γροθιές, χαστούκια, κλωτσιές ή χρήση όπλου ή άλλου αντικειμένου με σκοπό την πρόκληση σωματικής βλάβης.

Σεξουαλική παρενόχληση: οποιαδήποτε μορφή σεξουαλικής πρότασης ή ανεπιθύμητης σεξουαλικής προσοχής από έναν ασθενή/πελάτη, τους φίλους του, μέλη της οικογένειάς του, άλλους επαγγελματίες ή συναδέλφους. Περιλαμβάνει συμπεριφορές όπως ταπεινωτικά ή προσβλητικά αστεία και παρατηρήσεις με σεξουαλικές προεκτάσεις, υποβλητικά βλέμματα ή σωματικές χειρονομίες, ακατάλληλα δώρα ή αιτήματα για ακατάλληλες σωματικές εξετάσεις, το άγγιγμα ή το πιάσιμο με εξαίρεση το σεξουαλικό άγγιγμα (π.χ. στην περιοχή των γεννητικών οργάνων ή του μαστού).

Σεξουαλική επίθεση: οποιαδήποτε αναγκαστική σεξουαλική πράξη, βιασμός ή άσεμνη επίθεση που διαπράττεται από ασθενή/πελάτη, φίλο, μέλος της οικογένειάς του, άλλον επαγγελματία ή συνάδελφο. Περιλαμβάνει άγγιγμα ή πιάσιμο των γεννητικών οργάνων ή του στήθους. Περιλαμβάνει επίσης απόπειρα σεξουαλικής επίθεσης. (Koritsas S., Boyle M. & Coles J., 2009)

Οι βασικές μέθοδοι που χρησιμοποιήθηκαν για την μέτρηση του ποσοστού του προβλήματος της βίας κατά των ατόμων που ανταποκρίνονται στο EMS ήταν έρευνες, άμεσες παρατηρήσεις και αναφορές τραυματισμών. Αυτές οι μεθοδολογικές παραλλαγές δεν επιτρέπουν διασταυρούμενες συγκρίσεις μεταξύ των μελετών επειδή δεν περιέχουν τον ίδιο πληθυσμιακό παρονομαστή και τα διαστήματα μέτρησης της βίας ποικίλλουν, έτσι μπορούν να περιγράφουν μόνο εκτιμήσεις της βίας σε σύγκριση με τον πληθυσμό από τον οποίο συλλέχθηκε.

Σε μελέτες που μέτρησαν την εξέλιξη της σταδιοδρομίας, έδειξε ότι 57% έως και 93% των ατόμων που ανταποκρίθηκαν στην έρευνα δουλεύοντας ως EMS ανέφεραν ότι είχαν βιώσει τουλάχιστον μία πράξη λεκτικής ή σωματικής βίας κατά τη διάρκεια της καριέρας τους.

Μια ανασκόπηση του 2013 διαπίστωσε ότι μεταξύ των 1789 ερωτηθέντων των εθνικά εγγεγραμμένων ΕΜΤ στις Ηνωμένες Πολιτείες, το 69% βίωσαν τουλάχιστον μία μορφή σωματικής ή και λεκτικής βίας τους τελευταίους δώδεκα μήνες.( Gormley Μ. et al., 2016)

Μια μελέτη της Νέας Αγγλίας βρήκε ότι το ποσοστό επικράτησης της βίας ήταν 20, ανά 100 εργαζόμενους πλήρους απασχόλησης, μέσα σε ένα έτος στα άτομα που ήταν απασχολούμενοι στις υπηρεσίες ΕΜΤ.

Το 38% των ερωτηθέντων ανέφερε πολλαπλές επιθέσεις μέσα στους τελευταίους έξι μήνες και ένας paramedic ανέφερε ότι δέχθηκε επίθεση εννέα φορές κατά τη διάρκεια του ίδιου εξαμήνου (Schwartz RJ. ,1993).

Σε μια μελέτη μικτών μεθόδων της βίας σε άτομα που ανταποκρίθηκαν στο EMS σε αγροτικές και αστικές περιοχές στη Σουηδία, τα ποσοστά λεκτικής βίας ήταν 67% και της σωματικής βίας 78% τους τελευταίους δώδεκα μήνες. Στην ίδια μελέτη, ένα επιπλέον 35% ανέφερε ότι πέφτει θύματα τουλάχιστον κάθε τρεις μήνες (Suserud BO., 2002).

Όλη αυτή η βία έχει και ψυχοκοινωνικό αντίκτυπο και αυτό διαπιστώνεται από ορισμένες έρευνες που συμμετείχαν στην ανασκόπηση διαπιστώνοντας ότι η βία είναι η κύρια αιτία στρες, έκθεση στη βία έχει επίσης συσχετιστεί με αυξημένα επίπεδα φόβου και άγχους σε άτομα που ανταποκρίνονται σε περιστατικά για να παράσχουν πρώτες βοήθειες.

Στη Φιλαδέλφεια, μια μελέτη ανέλυσε όλους τους τραυματισμούς που αναφέρθηκαν μεταξύ Ιανουαρίου 1996 και Δεκεμβρίου 1998.

Από τις 1.100 αναφορές τραυματισμών που σχετίζονται με βίαια περιστατικά, το 93,2% των τεκμηριωμένων επιθέσεων σημειώθηκαν κατά τη διάρκεια δραστηριοτήτων φροντίδας ασθενών, υποδηλώνοντας ότι οι κλήσεις για ιατρική βοήθεια ενέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο σε σύγκριση με τις κλήσεις πυρκαγιάς.

Όλες οι άλλες επιλεγμένες έρευνες απέδωσαν αποτελέσματα που δείχνουν ότι το επίπεδο φορέα ανταπόκρισης σχετίζεται σημαντικά με αυξημένο κίνδυνο βίαιων αλληλεπιδράσεων. Ισχυρά στοιχεία δείχνουν ότι οι παραϊατρικοί διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο βίας σε σύγκριση με τους πυροσβέστες.

Σε πολλά κράτη οι παραϊατρικοί και οι πυροσβέστες συστεγάζονται, λαμβάνουν κλήσεις στο ίδιο αριθμό έκτακτης ανάγκης και υπάγονται στην ίδια διοίκηση. Αυτές οι μικτές υπηρεσίες πυροσβεστικής και ασθενοφόρων είναι αυτές που περιγράφονται κυρίως σαν ΕΜS.

Οι ασθενείς δεν είναι οι μόνοι δράστες βίας, η βία προκαλείται επίσης από μέλη της οικογένειας ασθενών και παρευρισκόμενων σε ένα συμβάν. Επίσης παράγοντες που κάνουν τους ασθενείς να είναι βίαιοι είναι να έχουν κάνει χρήση ναρκωτικών ουσιών καθώς και μεγάλες ποσότητες αλκοόλ. Ακόμη άτομα με ψυχιατρικές διαταραχές ή με αλλοιωμένη νοητική ικανότητα γίνονται βίαιοι διότι νομίζουν ότι θα περιοριστούν και θα αλλάξουν περιβάλλον, όταν οι παραϊατρικοί καλούνται να τους μεταφέρουν. Επιπλέον παθολογικές καταστάσεις μπορεί να βλάψουν το νοητικό επίπεδο των ασθενών και να κινηθούν απειλητικά προς τους παρόχους φροντίδας υγείας. Για παράδειγμα, σε μια έρευνα οι ινσουλινοεξαρτώμενοι διαβητικοί που παρουσίασαν υπογλυκαιμικά επεισόδια ήταν η αιτία του 9% των βίαιων περιστατικών σε μια αναδρομική ανασκόπηση που περιλάμβανε μια χρονική περιόδου μελέτης έξι μηνών (Tintinalli, JE & McCoy, M., 1993).

Οι τηλεφωνικές κλήσεις δεν μπορούν να εντοπίσουν εάν ένα συμβάν εξελιχθεί σε βίαιο. Μια μελέτη που περιλαμβάνετε στην ανασκόπηση διαπίστωσε ότι ενώ μόνο το 5% των κλήσεων αφορούσε τελικώς σε βίαιο περιστατικό ενώ ένα 14% δήλωσε ότι σε αυτό το περιβάλλον που θα πήγαινε το ασθενοφόρα είχε βίαιες πράξεις πριν την άφιξη ή τραυματισμού για τους όποιους κλήθηκε η υπηρεσία επειγόντων σχετίζονται με βία (Mock EF. et al.,1993).

Άλλοι πιθανοί παράγοντες που συμβάλλουν στη βίαιη συμπεριφορά των ασθενών περιλαμβάνουν τη δυσαρέσκεια με τον χρόνο απόκρισης καθώς και η έλλειψη κατανόησης των αναγκών για θεραπεία και φροντίδα (Bernaldo-deQuiros, et al.,2014) τα αισθήματα αδυναμίας, απογοήτευσης και θυμού μπροστά σε μια έκτακτη ανάγκη, είναι συχνά και αλλάζουν την συμπεριφορά των ανθρώπων ειδικά σε μια απότομη απώλειά ζωής ενός αγαπημένου ανθρώπου.

Στις μέρες μας με την συχνή μετακίνηση πληθυσμών υπάρχουν συγκρούσεις πολιτισμικές και επικοινωνιακές που οφείλονται σε κάποιες περιπτώσεις στην γλωσσική ανεπάρκεια και τι μη κατανόηση της εκάστοτέ εθνικής κουλτούρας .

Συμπερασματικά επί του παρόντος, η εκπαίδευση για την πρόληψη της βίας που υπάρχει, αποτελείται από γενικά προγράμματα που δεν είναι προσαρμοσμένα στον προνοσοκομειακό διασώστη. Οι διαθέσιμες εκπαιδεύσεις τείνουν να επικεντρώνονται κυρίως σε τεχνικές αυτοάμυνας παρά στην πρόληψη.

Η χάραξη μιας πολιτικής πρόληψης της βίας θα μπορούσε να επικεντρωθεί στην αύξηση των δεξιοτήτων επικοινωνίας των παραϊατρικών μέσω εκπαίδευσης με ασθενείς ή συγγενείς και παρευρισκόμενους, την ικανότητα εντοπισμού καταστάσεων υψηλού κινδύνου, την ικανότητα αποτελεσματικής εφαρμογής μέτρων ασφαλείας, και τέλος με εκπαίδευση στην προσέγγιση ατόμων που έχουν προβλήματα ψυχικής υγείας.

Η βία είναι ένα ανησυχητικό και περίπλοκο ζήτημα που αντιμετωπίζει μεγάλο μέρος του κλάδου της υγειονομικής περίθαλψης, συμπεριλαμβανομένου και της προνοσοκομειακής φροντίδας. Οι περισσότερες βιβλιογραφικές αναφορές για το θέμα του WPV στην υγειονομική περίθαλψη προέρχονται από τις ψυχιατρικές δομές. Πολλά ερευνητικά ευρήματα για το WPV έχουν βρεθεί στο ευρύτερο πλαίσιο της υγειονομικής περίθαλψης μέσα από γενικές έρευνες στο χώρο της υγείας και όχι στην ομάδων των εργαζόμενων στα ασθενοφόρα.

Η έρευνα για την βία στους παραϊατρικούς επειγόντων εξακολουθεί να λείπει με αποτέλεσμα να λείπουν και προγράμματα πρόληψης αυτής.

Επίσης απουσιάζει η πολιτική χάραξης για την αντιμετώπιση των μετατραυματικών ψυχοσωματικών καταστάσεων που έρχονται τα πληρώματα.

Συνεπώς προτείνεται μια επιστημονική έρευνα για τον καλύτερο εντοπισμό παραγόντων κινδύνου που παράγουν βία, περιστάσεων που περιβάλλουν βία και μεθόδους για τον καλύτερο μετριασμό της βίας, έτσι ώστε οι πόροι να μπορούν να κατανεμηθούν σωστά για την προστασία της υγείας, της ασφάλειας και της ευημερίας των ατόμων που ανταποκρίνονται πρώτοι στα συμβάντα με προβλήματα υγείας ή τραυματισμών , καθώς και την αφύπνιση των υπευθύνων για να εφαρμόσουν αποτελεσματικές παρεμβάσεις για την αντιμετώπιση του WPV στην υγειονομική περίθαλψη.

5.4.9 Μελέτη Νο9

Η προτελευταία συστηματική ανασκόπηση έχει να κάνει με την πανδημία και την επαγγελματική εξουθένωση των εργαζομένων στην υγειά. Την δεδομένη χρονική στιγμή δεν υπάρχει βιβλιογραφία που να αφορά κάθε αυτού τους εργαζομένους στην 111 προνοσοκομειακή φροντίδα σε συσχετισμό με το κορονοϊό και την ΕΕ.

Για αυτό προσεγγίζεται στο ευρύ φάσμα του υγειονομικού εργατικού δυναμικού. Οι Ιρανοί ερευνητές Mehrdad Sharifi , Ali Akbar Asadi-Pooya , και Razieh Sadat Mousavi-Roknabadi δημοσίευσαν την συστηματική ανασκόπηση στις 10 Δεκέμβριου 2020.

Οι ηλεκτρονικές βάσεις δεδομένων που χρησιμοποιήθηκαν ήταν το MEDLINE (πρόσβαση από το PubMed), Science Direct και Scopus, αναζητήθηκαν στην αγγλική γλώσσα μελέτες από την 1η Δεκεμβρίου 2019 έως τις 15 Αυγούστου 2020.

Οι λέξεις κλειδιά ήταν: Burnout, Επαγγελματίας, COVID-19, Coronavirus, πολιτική για την υγεία, εργατικό δυναμικό.

Είναι μια σχετικά πρόσφατη ανασκόπηση που ο χρονικός ορίζοντας αναζήτησης είναι αρκετά μικρός ,αυτό συμβαίνει επειδή ακολουθεί τις ημερομηνίες εξάπλωσης της πανδημίας.

Τα αρχικά άρθρα ήταν και μετά από έλεγχο διπλοτύπων και κριτήριων επιλεξιμότητας όπως πχ εξαιρέθηκαν άρθρα που δεν ήταν σχετικά με την επιδημιολογία του covid και της επαγγελματικής εξουθένωσης. Δυο ερευνητές υστέρα από συζητήσεις και με ενδελεχή διάβασμα των άρθρων εάν πληρούν τα κριτήρια κατέληξαν να συμπεριλάβουν 12 μελέτες. Η ποιότητα των μελετών καθορίστηκε σύμφωνα με τα κριτήρια της Αμερικανικής Ακαδημίας Νευρολογίας (Gronseth G. et al., 2011).

Έντεκα μελέτες ήταν πρωτότυπα άρθρα και μια μελέτη παρείχε ένα εννοιολογικό παράδειγμα για να δείξει τη σχέση μεταξύ της οξείας διαταραχής στρες, της διαταραχής μετατραυματικού στρες και της εξουθένωσης.

Πέντε μελέτες διερεύνησαν τους παράγοντες κινδύνου που σχετίζονται με την επαγγελματική εξουθένωση όμως κανένας δεν μπορούσε να δημιουργήσει μια αιτιώδη σχέση λόγω της μεθοδολογίας που ακολουθήθηκε.

Η αξιολόγηση της επαγγελματικής εξουθένωσης στους ΕΥ που εργάζονται στις πτέρυγες πρώτης γραμμής πραγματοποιήθηκε σε τέσσερις μελέτες. Οι περισσότερες από τις μελέτες χρησιμοποίησαν το εργαλείο MBI για την αξιολόγηση της επαγγελματικής εξουθένωσης. Αρκετές μελέτες επικεντρώθηκαν στις συνθήκες εργασίας και την οργανωτική συμπεριφορά καθώς και στην κατάσταση της ψυχικής υγείας.

Από την έναρξη της πανδημίας, οι Επαγγελματίες Υγείας(ΕΥ), ειδικά εκείνοι που εργάζονται σε τμήματα επειγόντων περιστατικών και τμήματα που ήταν ειδικά αφιερωμένα στη θεραπεία ασθενών με COVID-19, έχουν αντιμετωπίσει ένα ευρύ φάσμα επαγγελματικών στρεσογόνων παραγόντων και μεγαλύτερο φόρτο εργασίας από το συνηθισμένο.

Η παρατεταμένη χρήση ατομικού προστατευτικού εξοπλισμού με την υπερβολική ζέστη που προκαλείται από επιπλέον ρούχα, η αφυδάτωση, η κακή διατροφή, η έλλειψη επαρκούς ύπνου και η κόπωση έχουν προδιαθέσει τους ΕΥ σε εξουθένωση ( Dimitriu MCT et al., 2020).

Από την άλλη πλευρά, η συνεχής έκθεση στην ταλαιπωρία και το θάνατο των ασθενών και η συνεχής ανάγκη για συμπόνοια με τους ασθενείς και τα μέλη των οικογενειών τους, έχουν προκαλέσει επιπλέον προβλήματα ψυχικής υγείας στους εργαζομένους (Fessell D et al.,2020).

Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι η επαγγελματική εξουθένωση μεταξύ των EY που εργάζονται στους θαλάμους πρώτης γραμμής αξιολογήθηκε σε τέσσερις μελέτες. Άλλοι αξιολόγησαν την επαγγελματική εξουθένωση σε όλους τους εργαζομένους υγείας που εργάζονται στους θαλάμους τακτικής και πρώτης γραμμής.

Υπάρχουν αντικρουόμενα ευρήματα σχετικά με το ποσοστό και την επιδημιολογία της επαγγελματικής εξουθένωσης μεταξύ των υγειονομικών που εργάζονται σε θαλάμους COVID-19.

Μια μελέτη σε 1.153 Ιταλούς επαγγελματίες υγείας διαπίστωσε ότι όσοι εμπλέκονταν άμεσα με ασθενείς με COVID-19 παρουσίασαν υψηλότερα επίπεδα εργασιακού στρες, σωματικά συμπτώματα και εξάντληση. Η εξουθένωση, ιδιαίτερα η συναισθηματική κόπωση και η αποπροσωποποίηση, συνδέθηκε άμεσα με την εμπειρία τουλάχιστον ενός σωματικού συμπτώματος (όπως αλλαγές στις διατροφικές συνήθειες, δυσκολία στον ύπνο και μυϊκή ένταση) κατά τις τελευταίες 4 εβδομάδες ( Barello S et al., 2020).

Σε μια άλλη μελέτη οι νοσηλευτές και οι γιατροί των θαλάμων COVID-19 παρουσίασαν επαγγελματική εξουθένωση σε ποσοστό 45% και 31% αντίστοιχα ( Sung C-W, et al.,2020 ).

Μια μελέτη από την Τουρκία διαπίστωσε ότι το ποσοστό εξουθένωσης ήταν υψηλότερο μεταξύ του προσωπικού των τμημάτων επειγόντων περιστατικών, των ασθενοφόρων και των μονάδων εντατικής θεραπείας (ΜΕΘ), που ήταν στην πρώτη γραμμή μάχης κατά του COVID-19 ( Sahin T et al., 2020 ).

Μια μελέτη ανέφερε ότι οι εκπαιδευόμενοι που εκτέθηκαν σε ασθενείς με COVID-19 είχαν υψηλότερα ποσοστά επαγγελματικής εξουθένωσης σε σύγκριση με εκείνους της ομάδας που δεν εκτέθηκαν (Kannampallil TG et al., 2020). Μια άλλη έρευνα διαπίστωσε ότι οι νοσηλευτές είχαν βιώσει τα εξής: 60,5% συναισθηματική κόπωση, 42,3% αποπροσωποποίηση και 60,6% μειωμένη αυτοεπάρκεια ( Hu D. et al. ,2020).

Σε αντίθεση με τις προαναφερθείσες μελέτες, μια μόνο μελέτη ανέφερε ότι όσοι εργάζονταν σε θαλάμους COVID-19 είχαν σημαντικά χαμηλότερα επίπεδα επαγγελματικής εξουθένωσης σε σύγκριση με τους γιατρούς και τους νοσηλευτές που εργάζονταν σε άλλους θαλάμους. Επιπλέον, το προσωπικό που εργάζεται στους θαλάμους COVID-19 αισθάνθηκε μεγαλύτερη αξία μέσω της προσφοράς ( Wu Y. et al., 113 2020).

Μια άλλη μελέτη σε προσωπικό πρώτης γραμμής (π.χ. επείγουσα ιατρική, ακτινολογία και ΜΕΘ), έδειξε ότι το 76% από αυτούς είχαν επαγγελματική εξουθένωση, το οποίο ήταν χαμηλότερο σε σύγκριση με αυτό μεταξύ των ΕΥ σε άλλους θαλάμους (ποσοστό 86%) ( Dimitriu MCT et al., 2020).

Απαιτούνται περαιτέρω μελέτες για να διευκρινιστεί η συχνότητα της επαγγελματικής εξουθένωσης μεταξύ των υγειονομικών που εργάζονται υπό διαφορετικές συνθήκες κατά τη διάρκεια της πανδημίας COVID-19. Διάφορες μελέτες έχουν αναφέρει αρκετούς σχετικούς παράγοντες για την επαγγελματική εξουθένωση.

Οι ΕΥ μπορεί να αντιμετωπίζουν υψηλότερα επίπεδα φόρτου εργασίας, να εμπλέκονται με αυστηρούς οργανωτικούς κανονισμούς, να έχουν λιγότερο χρόνο για να αντιμετωπίσουν τις εργασιακές προκλήσεις και η γνώση στον τομέα εξελίσσεται συνεχώς( De Simone S, et al.,2019).

Επιπλέον, κατά τη διάρκεια της πανδημίας COVID-19, η αβέβαιη πρόγνωση των ασθενών, η έλλειψη επαρκών ιατρικών πόρων για διάγνωση, θεραπεία και πρόληψη, τα προβλήματα που σχετίζονται με την προστασία των παρόχων υγειονομικής περίθαλψης από τη μόλυνση λόγω ανεπάρκειας ΜΑΠ, την ταχεία αλλαγή των πολιτικών γραμμών που σχετίζονται με τη δημόσια υγεία, το μειωμένο εισόδημα και οικονομική ύφεση και οι αντικρουόμενες πληροφορίες που ανακοινώθηκαν από αξιωματούχους ήταν σημαντικοί παράγοντες άγχους που σίγουρα μπορεί να αυξήσουν τον κίνδυνο επαγγελματικής εξουθένωσης ( Pfefferbaum B et al.,2020 ).

Ορισμένες μελέτες ανέφεραν ότι οι γυναίκες έχουν υψηλότερα επίπεδα συναισθηματικής κόπωσης από τους άνδρες. Η διατήρηση της σωματικής και συναισθηματικής υγιεινής είναι μια αποτελεσματική στρατηγική για τη μείωση της εξουθένωσης.

Η ευτυχία, η τακτική άσκηση, το πόσιμο νερό και η καλή ανάπαυση μπορεί να αυξήσουν την ανοσία και να κρατήσουν το άτομο μακριά από την ΕΕ.

Η βελτίωση των προγραμμάτων εργασίας, η προώθηση της αυτοδιαχείρισης, η διδασκαλία της σωματικής, διανοητικής και συναισθηματικής αυτοφροντίδας και η έναρξη δραστηριοτήτων ελέγχου του άγχους που βασίζονται στη συνείδηση είναι μεταξύ των αποτελεσματικών τεχνικών για την πρόληψη ή τη μείωση της εξουθένωσης ως προς την ψυχική υγειά.

Καμία μελέτη δεν διερεύνησε καμία παρέμβαση για την πρόληψη ή τη μείωση της εξουθένωσης και οι παρεχόμενες συστάσεις βασίστηκαν στις εμπειρίες και τις απόψεις των συγγραφέων. Καμία από τις μελέτες δεν παρακολούθησε τους συμμετέχοντες και όλες οι αξιολογήσεις έγιναν σύμφωνα με την αυτοαναφορά και τη δήλωση των συμμετεχόντων.

Καμία μελέτη δεν απέδειξε αιτιώδη σχέση λόγω της μεθοδολογίας τους. Τα μη διαθέσιμα στοιχεία του πρώιμου σταδίου δεν μπορούν να παράσχουν πειστική υποστήριξη υπέρ ή κατά μιας συγκεκριμένης σύστασης για την πρόληψη ή τη μείωση της επαγγελματικής εξουθένωσης σε νοσοκομειακούς εργαζομένους των θαλάμων COVID19.

Αυτό οφείλεται κυρίως στην ετερογένεια ως προς τους συμμετέχοντες και τα εφαρμοσμένα εργαλεία, τις διαφορετικές προτάσεις, την απουσία οποιασδήποτε παρέμβασης και τη μη παρακολούθηση των συμμετεχόντων.

Ωστόσο, τα αποτελέσματα αυτής της μελέτης έδειξαν ότι οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής μπορούν να λάβουν μέτρα για την πρόληψη ή τη μείωση της επαγγελματικής εξουθένωσης την δεδομένη στιγμή. Ωστόσο, συνιστώνται πιο μεγάλες και επεμβατικές μελέτες για τον εντοπισμό αποτελεσματικών λύσεων και τη μέτρηση της αποτελεσματικότητάς τους.

5.4.10 Μελέτη Νο10

Η τελευταία ερευνά έρχεται από τους ευρωπαίους ερευνητές Anaelle Kleina, Olivier Taieb, Salome Xavier, Thierry Baubetab και Aymeric Reyre. Δημοσιεύθηκε στις 3 Οκτωβρίου 2019 και η αναζήτηση των μελετών έγινε στις βάσεις δεδομένων PubMed, Psychinfo, Web of Science και Science Direct οπου εξετάστηκαν πρωτότυπα άρθρα στα αγγλικά γραμμένα με την μέθοδο του prisma.

Οι λέξεις κλειδιά είναι: Ενσυνειδητότητα Επαγγελματική εξουθένωση, Υγειονομικό προσωπικό, Συστηματική ανασκόπηση.

Η εν λόγω συστηματική ανασκόπηση διαπραγματεύεται με τα οφέλη των παρεμβάσεων που βασίζονται στην ενσυνειδητότητα (Mindfulness-based Interventions -MI) για την μείωση του κίνδυνου από την επαγγελματική εξουθένωση μεταξύ επαγγελματιών υγείας.

Η ενσυνειδητότητα έχει τις ρίζες της στον Βουδισμό και ορίστηκε από τους Williams και Kabat-Zinn ως ποιότητα επίγνωσης που επιτρέπει σε ένα άτομο την πρόθεση παρατήρησης της εμπειρίας του χωρίς κριτική.

Επιδιώκει μια κατάσταση του νου απαλλαγμένη από συναισθήματα αυτοκριτικής και τάσεις αυτοελέγχου που μπορούν να νοθεύσουν την εμπειρία της παρούσας στιγμής, αντί να την αναλύσουν ή να την εκφράσουν με λέξεις.

Δίνει έτσι τη δυνατότητα στο άτομο να εκτιμήσει την εμπειρία της παρούσας στιγμής μέσω πολλών τεχνικών, όπως η εστίαση της προσοχής σε συγκεκριμένα ερεθίσματα όπως η αναπνοή, ο ήχος και οι αισθήσεις του σώματος. Το πρωτόκολλο μείωσης του άγχους με βάση την ενσυνειδητότητα (MBSR) είναι ένα κλασικό και συχνά χρησιμοποιούμενο όφελος από τους MI.

Κατά τη διάρκεια του προγράμματος, οι συμμετέχοντες μαθαίνουν διάφορες τεχνικές διαλογισμού, τις οποίες μπορούν να εφαρμόσουν ατομικά ή σε ομαδικές συνεδρίες. Πρέπει να σημειωθεί ότι το MBSR είναι απαιτητικό όσον αφορά την ατομική δέσμευση και τους οργανωτικούς πόρους. Για αυτό συχνά τροποποιείται και προσαρμόζεται ώστε να εφαρμόζεται πιο εύκολα. Αυτές οι «ελαφριές» εκδόσεις παίρνουν μερικές φορές νέα ονόματα όπως η παρέμβαση Mindful Self-Care and Resiliency (MSCR) ή το Πρόγραμμα Μείωσης του Στρες.

Προκειμένου να αποφευχθεί η εξουθένωση, η εφαρμογή MI είναι ολοένα και πιο συχνή. Χρησιμοποιούνται εδώ και πολλά χρόνια στις ΗΠΑ και πλέον αναπτύσσονται παγκοσμίως. Προγράμματα αυτού του τύπου απαιτούν σημαντικό χρόνο και οικονομικούς πόρους και απαιτούνται στοιχεία για να καθοδηγήσουν τις μελλοντικές οργανωτικές επιλογές. Από όσο γνωρίζουμε, καμία συστηματική ανασκόπηση δεν έχει επικεντρωθεί στα στοιχεία για την αποτελεσματικότητα των παρεμβάσεων της ενσυνειδητότητας στην επαγγελματική εξουθένωση των επαγγελματιών υγείας.

Οι στόχοι αυτής της συστηματικής ανασκόπησης ήταν να συνοψίσει τα στοιχεία για τα οφέλη των MI στην επαγγελματική εξουθένωση.

Τα επιλέξιμα άρθρα είναι 34 από το σύνολο των αρχικών 562. Οι τρεις από τους μελετητές αφαίρεσαν τα διπλότυπα και τις περιλήψεις και βάσει των κριτηρίων επιλεξιμότητας καταλήξανε στα 34.

Η ποιότητα της μελέτης των τυχαιοποιημένων ελεγχόμενων δοκιμών αξιολογήθηκε χρησιμοποιώντας το εργαλείο NIH Quality Assessment of Controlled Intervention Studies. Οι ασθενείς ή το κοινό δεν συμμετείχαν σε αυτή τη συστηματική ανασκόπηση. Μόνο 13 από τα 34 άρθρα ανέφεραν ελεγχόμενες μελέτες (38,2%) και εννέα αφορούσαν τυχαιοποιημένες μελέτες (26,5%). Έξι ήταν πολυδιάστατες (17,7%), αλλά πέντε ήταν μόνο διπολικές (14,7%).

Οι στόχοι των μελετών ήταν να αξιολογήσουν τα αποτελέσματα των τεχνικών διαλογισμού στην επαγγελματική εξουθένωση των επαγγελματιών υγείας και επίσης στο στρες, την ενσυνειδητότητα , την κατάθλιψη και άλλες μεταβλητές όπως η συμπόνια, η ενσυναίσθηση, η ποιότητα ζωής, η διάθεση, η ικανοποίηση από τη ζωή, η ικανοποίηση των ασθενών, η εργασία και ανθεκτικότητα.

Οι 34 μελέτες που εξετάστηκαν περιλάμβαναν 1439 άτομα συνολικά. Δεκαέξι μελέτες επικεντρώθηκαν σε ένα μόνο επάγγελμα: εννέα σε γιατρούς και επτά σε νοσηλευτές. Οι υπόλοιπες 18 μελέτες περιλάμβαναν όλα τα επαγγέλματα υγειάς. Το 67% των συνολικών συμμετεχόντων ήταν γυναίκες.

Έντεκα από τις 34 μελέτες (32,4%) εφάρμοσαν το πλήρες πρωτόκολλο MBSR. Είκοσι πέντε μελέτες χρησιμοποίησαν το Maslach Burnout Inventory (MBI) για να μετρήσουν τα ποσοστά εξουθένωσης. Τέσσερα άρθρα χρησιμοποίησαν την κλίμακα «επαγγελματικής ποιότητας ζωής» (ProQOL), η οποία περιλαμβάνει τρεις υποκλίμακες: επαγγελματική εξουθένωση, κόπωση συμπόνιας/δευτερεύον τραύμα και ικανοποίηση από συμπόνια.

Τρία άρθρα χρησιμοποίησαν το Κοπεγχάγη Burnout Inventory (CBI), ένα εργαλείο που μετρά την επαγγελματική εξουθένωση σε τρεις τομείς: προσωπικές, εργασιακές και πελατειακές σχέσεις (Kristensen T.S et al.,, 2011.

Το Oldenburg Burnout Inventory (OLBI) χρησιμοποιήθηκε σε δύο άρθρα. Αυτή η μέτρηση της επαγγελματικής εξουθένωσης εστιάζει στη σωματική, συναισθηματική και γνωστική εξάντληση και στην απεμπλοκή, αλλά αποκλείει την προσωπική επίτευξη ως διάσταση της επαγγελματικής εξουθένωσης (Reis D. et al., 2011).

Τα αποτελέσματα μέσω τεχνικών που βασίζονται στον διαλογισμό έδειξαν ότι 23 από τις 34 μελέτες (67,6%) ανέφεραν βελτίωση στη μετρημένη εξουθένωση. Ωστόσο, ο γενικός σχεδιασμός της μελέτης εμποδίζει την επίδειξη οποιονδήποτε πιθανών πλεονεκτημάτων των MI στην επαγγελματική εξουθένωση των επαγγελματιών υγείας. Μεταξύ των θετικών μελετών, μόνο τέσσερις (11,8%) χρησιμοποίησαν τυχαιοποιημένη ελεγχόμενη δοκιμή. Στις υπόλοιπες πέντε τυχαιοποιημένες ελεγχόμενες δοκιμές, τα αποτελέσματα δεν είχαν στατιστική σημασία (14,7%).

Είκοσι μία μελέτες δεν ανέφεραν σχεδιασμό τυχαιοποιημένης ελεγχόμενης δοκιμής (61,8%). Ως εκ τούτου, τονίζουμε το γενικό ανεπαρκές επίπεδο στοιχείων που προσφέρει η βιβλιογραφία για την αξιολόγηση των επιπτώσεων των MI στην επαγγελματική εξουθένωση πληθυσμού των επαγγελματιών υγείας.

Πέντε από τις εννέα τυχαιοποιημένες ελεγχόμενες δοκιμές που περιλαμβάνονται σε αυτήν την ανασκόπηση ανέφεραν αρνητικά ή μη στατιστικά σημαντικά αποτελέσματα.

Τέσσερις μελέτες ήταν μη τυχαιοποιημένες και 21 μελέτες δεν ανέφεραν σχεδιασμό ελεγχόμενης δοκιμής. Λαμβάνοντας υπόψη την μη συνέπεια των αποτελεσμάτων της μελέτης, η συζήτησή θα επικεντρώνεται στους περιορισμούς που θα πρέπει να ληφθούν υπόψη και να ξεπεραστούν προκειμένου να παραχθούν πιο πειστικά αποτελέσματα.

Επιπλέον, η συνολική αποτελεσματικότητα των MI εξαρτάται από τις δεξιότητες των εκπαιδευτών. Οι μελέτες που εξετάζονται παρουσιάζουν πολλά μειονεκτήματα όπως αρκετές μελέτες είχαν μικρά δείγματα με κίνδυνο την εμφάνιση στατιστικά σημαντικών λανθασμένων αποτελεσμάτων και μειωμένη σύγκριση με τις ομάδες ελέγχου.

Οι πληθυσμοί που μελετήθηκαν ήταν συνολικά ετερογενείς σε διάφορους τομείς: επάγγελμα, ειδικότητα, φύλο, χώρα προέλευσης πχ σε 17 μελέτες συμπεριλήφθηκαν διαφορετικοί τύποι επαγγελματιών υγείας (ιατροί, νοσηλευτές, ψυχολόγοι κ.λπ.) χωρίς αιτιολόγηση αντιπροσωπευτικότητας. Αυτό εμποδίζει τις συγκρίσεις μεταξύ των μελετών ενώ πέντε άρθρα απέτυχαν να αναφέρουν τον αριθμό των συμμετεχόντων για κάθε επάγγελμα.

Το πρόγραμμα ΜΙ είναι απαιτητικό και πολλοί το εγκαταλείπουν, αρκετές έρευνες δεν αποτυπώνουν τα ποσοστά εγκατάλειψης του. Η ενσυνειδητότητα είναι ένα δημοφιλές θέμα και η προβολή της γκρίζας βιβλιογραφίας έδωσε πολλά έγγραφα κακής επιστημονικής συνάφειας ενώ υπήρχε μεγάλος αριθμός περιλήψεων και αδημοσίευτων δεδομένων.

Αυτό δείχνει μια πιθανή μεροληψία δημοσίευσης. Εν κατακλείδι η ανασκόπηση ανέδειξε στην δημοσιότητα ενημερωμένες γνώσεις σχετικά με τα πιθανά οφέλη των ΜΙ στην επαγγελματική εξουθένωση των επαγγελματιών υγείας και να υπογραμμίσουμε τα πολυάριθμα ζητήματα που εμποδίζουν την εξαγωγή συμπερασμάτων από τα άρθρα που εξετάζονται. Και εάν υπήρχε ένα πιο ομογενές δείγμα θα μπορούσε να πραγματοποιηθεί μια μετα-ανάλυση που θα παρείχε μια συνολική αξιολόγηση των επιπτώσεων των MI στην επαγγελματική εξουθένωση των επαγγελματιών υγείας.

Η παρούσα ανασκόπηση διαπίστωσε ότι τα αποτελέσματα ήταν συνολικά αντίθετα και έχει επιστήσει την προσοχή σε σημαντικά μεθοδολογικά ζητήματα. Προτείνεται από τους ερευνητές μια μελλοντική έρευνα που θα πρέπει να αντιμετωπίσει μεθοδολογικά ζητήματα και να καθορίσει πιο ακριβή πλαίσια παρεμβάσεων και πληθυσμούς-στόχους που θα μπορούσαν να ωφεληθούν από αυτού του είδους την παρέμβαση.

Συνεχίζεται…

ΕΡΓΑΣΙΑΚΗ ΕΞΟΥΘΕΝΩΣΗ ΣΤΗΝ ΕΠΕΙΓΟΥΣΑ ΠΡΟΝΟΣΟΚΟΜΕΙΑΚΗ ΦΡΟΝΤΙΔΑ ΥΓΕΙΑΣ (Μέρος Πρώτο)

ΕΡΓΑΣΙΑΚΗ ΕΞΟΥΘΕΝΩΣΗ ΣΤΗΝ ΕΠΕΙΓΟΥΣΑ ΠΡΟΝΟΣΟΚΟΜΕΙΑΚΗ ΦΡΟΝΤΙΔΑ ΥΓΕΙΑΣ (Μέρος Δεύτερο)

ΕΡΓΑΣΙΑΚΗ ΕΞΟΥΘΕΝΩΣΗ ΣΤΗΝ ΕΠΕΙΓΟΥΣΑ ΠΡΟΝΟΣΟΚΟΜΕΙΑΚΗ ΦΡΟΝΤΙΔΑ ΥΓΕΙΑΣ (Μέρος Τρίτο)

ΕΡΓΑΣΙΑΚΗ ΕΞΟΥΘΕΝΩΣΗ ΣΤΗΝ ΕΠΕΙΓΟΥΣΑ ΠΡΟΝΟΣΟΚΟΜΕΙΑΚΗ ΦΡΟΝΤΙΔΑ ΥΓΕΙΑΣ (Μέρος Τέταρτο)

ΕΡΓΑΣΙΑΚΗ ΕΞΟΥΘΕΝΩΣΗ ΣΤΗΝ ΕΠΕΙΓΟΥΣΑ ΠΡΟΝΟΣΟΚΟΜΕΙΑΚΗ ΦΡΟΝΤΙΔΑ ΥΓΕΙΑΣ (Μέρος Πέμπτο)

ΕΡΓΑΣΙΑΚΗ ΕΞΟΥΘΕΝΩΣΗ ΣΤΗΝ ΕΠΕΙΓΟΥΣΑ ΠΡΟΝΟΣΟΚΟΜΕΙΑΚΗ ΦΡΟΝΤΙΔΑ ΥΓΕΙΑΣ (Μέρος Έκτο)

ΕΡΓΑΣΙΑΚΗ ΕΞΟΥΘΕΝΩΣΗ ΣΤΗΝ ΕΠΕΙΓΟΥΣΑ ΠΡΟΝΟΣΟΚΟΜΕΙΑΚΗ ΦΡΟΝΤΙΔΑ ΥΓΕΙΑΣ (Μέρος Έβδομο)

ΕΡΓΑΣΙΑΚΗ ΕΞΟΥΘΕΝΩΣΗ ΣΤΗΝ ΕΠΕΙΓΟΥΣΑ ΠΡΟΝΟΣΟΚΟΜΕΙΑΚΗ ΦΡΟΝΤΙΔΑ ΥΓΕΙΑΣ (Μέρος Όγδοο)

ΕΡΓΑΣΙΑΚΗ ΕΞΟΥΘΕΝΩΣΗ ΣΤΗΝ ΕΠΕΙΓΟΥΣΑ ΠΡΟΝΟΣΟΚΟΜΕΙΑΚΗ ΦΡΟΝΤΙΔΑ ΥΓΕΙΑΣ
ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΗ ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ
ΖΥΓΟΥΡΗΣ Κ. ΓΕΩΡΓΙΟΣ

ΑΘΗΝΑ 2022

ΔΙΑΣΩΣΤΕΣ ΡΟΔΟΥ