Μεταπηδήστε στο περιεχόμενο
Αρχική » Αρθρογραφία και Δράσεις » Προνοσοκομειακή Φροντίδα » Διαχείριση του Φυσιολογικά Δύσκολου Αεραγωγού στην Προνοσοκομειακή Φροντίδα

Διαχείριση του Φυσιολογικά Δύσκολου Αεραγωγού στην Προνοσοκομειακή Φροντίδα

Γιατί η φυσιολογία μετράει στην αεραγωγική υποστήριξη

Η διαχείριση του αεραγωγού αποτελεί βασική δεξιότητα για τους επαγγελματίες προνοσοκομειακής φροντίδας. Ωστόσο, η εκπαίδευση και η πρακτική εμπειρία τείνουν να επικεντρώνονται αποκλειστικά στη διαχείριση του ανατομικά δύσκολου αεραγωγού, παραβλέποντας έναν εξίσου κρίσιμο παράγοντα: τον φυσιολογικά δύσκολο αεραγωγό.

Ο όρος “φυσιολογικά δύσκολος αεραγωγός” περιγράφει περιπτώσεις όπου ο ασθενής διατρέχει αυξημένο κίνδυνο αιμοδυναμικής κατάρρευσης κατά τη διάρκεια της διασωλήνωσης, λόγω προϋπαρχόντων φυσιολογικών εκτροπών. Τέτοιες καταστάσεις περιλαμβάνουν:

  • Υποξαιμία

  • Υπόταση

  • Σοβαρή μεταβολική οξέωση

  • Δεξιά καρδιακή ανεπάρκεια

Ας δούμε πώς μπορείτε να αναγνωρίσετε και να προσεγγίσετε με ασφάλεια αυτούς τους ασθενείς.


HEAVEN Criteria – Ένα νέο εργαλείο αξιολόγησης

Το εργαλείο HEAVEN δημιουργήθηκε για να εντοπίζει ασθενείς που διατρέχουν υψηλό κίνδυνο επιδείνωσης κατά την RSI (ταχεία ακολουθιακή διασωλήνωση):

  • Hypoxemia (υποξαιμία)

  • Extremes of size (άκρες σώματος – πολύ παχύσαρκοι ή λιπόσαρκοι)

  • Anatomic challenge (ανατομικά εμπόδια)

  • Vomit/blood/fluid (εκκρίσεις στον αεραγωγό)

  • Exsanguination (αιμορραγία)

  • Neck mobility (περιορισμένη κινητικότητα αυχένα)

Η έγκαιρη προετοιμασία και διόρθωση αυτών των παραμέτρων πριν τη διασωλήνωση οδηγεί σε μειωμένο ποσοστό επιπλοκών και βελτιωμένη σταθερότητα του ασθενούς.


Προοξυγόνωση: Η βάση της επιτυχίας

Η προοξυγόνωση δεν είναι προαιρετική – είναι απαραίτητη. Παρέχοντας 100% Ο₂ πριν την αποπνοή, “ξεπλένετε” το άζωτο από τις κυψελίδες, προσφέροντας ένα “αποθεματικό” οξυγόνου κατά την άπνοια.

  • Στόχος: SpO₂ > 94%

  • Μέθοδοι:

    • Μάσκα μη επαναεισπνοής (NRB)

    • Μάσκα με Ambu + παροχή O₂

    • Ρινική κάνουλα σε high-flow για απονευρωτική οξυγόνωση

Μελέτες δείχνουν ότι σωστά προοξυγονωμένοι ασθενείς έχουν έως και 10 λεπτά ασφαλούς άπνοιας. Επιπλέον, προληπτικά μέτρα, όπως κατάλληλη θέση ασθενούς, βελτιώνουν σημαντικά την πρόγνωση.


Αιμοδυναμική σταθερότητα: «Ανάνηψη πριν τη διασωλήνωση»

Η υπόταση πριν ή κατά τη διάρκεια της RSI σχετίζεται με αυξημένη θνησιμότητα – ιδίως σε ασθενείς με κρανιοεγκεφαλικές κακώσεις (TBI). Η έννοια του “Resuscitation Before Intubation” προτάσσει:

  • Χορήγηση υγρών (π.χ. NaCl 0,9%)

  • Χρήση αγγειοσυσπαστικών σε κατάλληλες δόσεις (Phenylephrine, Norepinephrine)

  • Σωστή επιλογή φαρμάκων για RSI (βλ. παρακάτω)


Επιλογή φαρμάκων RSI – Επαγωγή & Χημική παράλυση

Επαγωγή (Induction Agents)

  • Etomidate: Υπνωτικό βραχείας δράσης. Κίνδυνος υπότασης & ανεπάρκειας επινεφριδίων.

  • Ketamine: Διασυνδετικό αναισθητικό με βρογχοδιασταλτικές ιδιότητες. Ασφαλές σε TBI, αλλά προσέξτε σε οξύ έμφραγμα ή καρδιογενές σοκ.

Χημική παράλυση (Paralytics)

  • Succinylcholine: Ταχείας δράσης αποπολωτικό. Ανεπιθύμητα: υπερκαλιαιμία, κακόηθη υπερθερμία.

  • Rocuronium/Vecuronium: Μη-αποπολωτικά με μεγαλύτερη διάρκεια. Απαιτείται έγκαιρη αναλγησία & καταστολή post-intubation.


Μετά τη διασωλήνωση – Μην ξεχνάτε τη φροντίδα

Η τοποθέτηση του σωλήνα δεν είναι το τέλος – είναι η αρχή της επόμενης πρόκλησης:

Αντιμετώπιση υπότασης

  • Οφείλεται σε φάρμακα & αλλαγή ενδοθωρακικών πιέσεων

  • Αντιμετώπιση: υγρά, προσωρινά αγγειοσυσπαστικά

Καταστολή & αναλγησία

  • Midazolam + Οπιοειδή = αποτελεσματική αντιμετώπιση

  • Εναλλακτικά: χαμηλή δόση Ketamine σε υποτασικούς ασθενείς


Συμπεράσματα

Η κατανόηση και εφαρμογή στρατηγικών για τον φυσιολογικά δύσκολο αεραγωγό μπορεί να σώσει ζωές. Οι επαγγελματίες προνοσοκομειακής φροντίδας πρέπει να αποκτήσουν προσωποποιημένη προσέγγιση σε κάθε ασθενή, ενσωματώνοντας:

✅ Προοξυγόνωση
✅ Σταθεροποίηση ΑΠ
✅ Σωστή επιλογή φαρμάκων
✅ Μεταδιασωληνωτική φροντίδα

Βιβλιογραφικές αναφορές

  • Crewdson, K., Lockey, D. J., Røislien, J., Lossius, H. M., & Rehn, M. (2017). The success of pre-hospital tracheal intubation by different pre-hospital providers: a systematic literature review and meta-analysis. Critical care (London, England), 21(1), 31. DOI: 10.1186/s13054-017-1603-7
  • Mosier, J. M., Joshi, R., Hypes, C., Pacheco, G., Valenzuela, T., & Sakles, J. C. (2015). The Physiologically Difficult Airway. The western journal of emergency medicine, 16(7), 1109–1117. DOI: 10.5811/westjem.2015.8.27467
  • Kuzmack, E., et al. (2017). A NOVEL DIFFICULT-AIRWAY PREDICTION TOOL FOR EMERGENCY AIRWAYMANAGEMENT: VALIDATION OF THE HEAVEN CRITERIA IN A LARGE AIRMEDICAL COHORT. The Journal of Emergency Medicine. 54(4), 395-401.
  • Farmery, A. D., & Roe, P. G. (1996). A model to describe the rate of oxyhaemoglobin desaturation during apnoea. British journal of anaesthesia, 76(2), 284–291. DOI: 10.1093/bja/76.2.284
  • Jarvis, J. L., Gonzales, J., Johns, D., & Sager, L. (2018). Implementation of a Clinical Bundle to Reduce Out-of-Hospital Peri-intubation Hypoxia. Annals of emergency medicine, 72(3), 272–279.e1. DOI: 10.1016/j.annemergmed.2018.01.044
  • Yang, T. H., Chen, K. F., Gao, S. Y., & Lin, C. C. (2022). Risk factors associated with peri-intubation cardiac arrest in the emergency department. The American journal of emergency medicine, 58, 229–234. DOI: 10.1016/j.ajem.2022.06.013
  • Spaite, D. W., Hu, C., Bobrow, B. J., Chikani, V., Barnhart, B., Gaither, J. B., Denninghoff, K. R., Adelson, P. D., Keim, S. M., Viscusi, C., Mullins, T., & Sherrill, D. (2017). The Effect of Combined Out-of-Hospital Hypotension and Hypoxia on Mortality in Major Traumatic Brain Injury. Annals of emergency medicine, 69(1), 62–72. DOI: 10.1016/j.annemergmed.2016.08.007
  • Stollings, J. L., Diedrich, D. A., Oyen, L. J., & Brown, D. R. (2014). Rapid-sequence intubation: a review of the process and considerations when choosing medications. The Annals of pharmacotherapy, 48(1), 62–76. DOI: 10.1177/1060028013510488
  • Godoy, D. A., Badenes, R., Pelosi, P., & Robba, C. (2021). Ketamine in acute phase of severe traumatic brain injury “an old drug for new uses?”. Critical care (London, England), 25(1), 19. DOI: 10.1186/s13054-020-03452-x
  • Kim, J., Jung, K., Moon, J., et al. Ketamine versus etomidate for rapid sequence intubation in patients with trauma: a retrospective study in a level 1 trauma center in Korea. BMC Emerg Med 23, 57 (2023). DOI: 10.1186/s12873-023-00833-7
  • Krebs, W., Werman, H., Jackson, J., Swecker, K. A., Hutchison, H., Rodgers, M., et al. (2021). Prehospital Ketamine Use for Rapid Sequence Intubation: Are Higher Doses Associated With Adverse Events?. Air medical journal, 40(1), 36–40. DOI: 10.1016/j.amj.2020.11.007
  • Hamilton LA, Watts CS, Crain MR. (2013). Hyperkalemia and Rhabdomyolysis With Succinylcholine Used for Rapid Sequence Intubation: A Case Report. Journal of Pharmacy Technology, 29(6):247-249. DOI:10.1177/8755122513500907
  • Schmitt, C. J., Mattson, A. E., Brown, C. S., Mara, K. C., Cabrera, D., Sandefur, B. J., & Wieruszewski, E. D. (2023). The incidence of cardiovascular instability in patients receiving various vasopressor strategies for peri-intubation hypotension. The American journal of emergency medicine, 65, 104–108. DOI: 10.1016/j.ajem.2022.12.020

Μετάφραση και Προσαρμογή: Παναγιώτης Σπανός / Management of the Physiologically Difficult Airway for Out-Of-Hospital Care Providers

ΔΙΑΣΩΣΤΕΣ ΡΟΔΟΥ