Οι βασικές αρχές αντιμετώπισης του ακρωτηριασμού ενός μέλους έχουν ως εξής:
1. Το ακρωτηριασμένο μέλος πρέπει να καθαρίζεται με ήπια έκπλυση με διάλυμα Ringer’s Lactate (RL).
2. Το μέλος πρέπει να τυλίγεται με αποστειρωμένη γάζα εμποτισμένη με διάλυμα RLκαι να τοποθετείται σε μια πλαστική σακούλα ή δοχείο.
3. Αφού σημειωθούν τα στοιχεία του ασθενή στη σακούλα ή το δοχείο, αυτό θα πρέπει να τοποθετείται μέσα σε ένα εξωτερικό δοχείο γεμάτο με τριμμένο πάγο.
4. Το μέλος δεν θα πρέπει να καταψύχεται τοποθετούμενο απευθείας μέσα σε πάγο ή με προσθήκη άλλου ψυκτικού υλικού όπως ο ξηρός πάγος.
5. Το μέλος θα πρέπει να μεταφέρεται μαζί με τον ασθενή στην πλησιέστερη κατάλληλη μονάδα υγείας.
Για όσο μεγαλύτερο χρονικό διάστημα το ακρωτηριασμένο μέλος παραμένει χωρίς οξυγόνο, τόσο λιγότερο πιθανή είναι η επιτυχής επανασυγκόλλησή του.
Η ψύξη του ακρωτηριασμένου μέλους, χωρίς όμως να καταψύχεται, μειώνει το μεταβολικό ρυθμό και παρατείνει το χρόνο που το μέλος μπορεί να παραμείνει σε ισχαιμία.
Ωστόσο, η επανασυγκόλληση του μέλους δεν εγγυάται ότι το μέλος θα αιματωθεί ή θα ανακτήσει λειτουργικότητα.
Δεδομένου ότι τα προσθετικά κάτω άκρα επιτρέπουν συνήθως στο άτομο να ζήσει μια σχεδόν φυσιολογική ζωή, δεν επιχειρείται συνήθως επανασυγκόλληση των κάτω άκρων.
Επίσης, κατάλληλα για επανασυγκόλληση θεωρούνται συνήθως μόνο ακρωτηριασμένα άκρα με ομαλά όρια σε κατά τα άλλα υγιή, σχετικά νέα άτομα.
Η επιτυχής επανασυγκόλληση είναι λιγότερο πιθανή στους καπνιστές, επειδή η νικοτίνη που περιέχεται στον καπνό είναι ισχυρός αγγειοδιασπαστικός παράγοντας και μπορεί να περιορίσει τη ροή του αίματος προς το επανασυγκολληθέν μέλος.
Οι ασθενείς που θεωρούνται υποψήφιοι για επανασυγκόλληση δακτύλων (ιδίως του αντίχειρα) ή ενός χεριού/αντιβράχιου θα πρέπει να μεταφέρονται σε κέντρο τραύματος επιπέδου 1 , επειδή τα κέντρα επιπέδου ΙΙ και ΙΙΙ συχνά δεν διαθέτουν τη δυνατότητα χειρουργικής επανασυγκόλλησης άκρων.
Δεν θα πρέπει να καθυστερεί η διακομιδή ενός ασθενή προκειμένου να αναζητηθεί ένα απολεσθέν ακρωτηριασμένο μέλος.
Εάν το ακρωτηριασμένο μέλος δεν μπορεί να βρεθεί με ευκολία, θα πρέπει κάποιος αστυνομικός ή άλλο μέλος του προσωπικού επείγουσας απόκρισης να παραμείνει στον τόπο του συμβάντος και να το αναζητήσει.
Σε περίπτωση που το ακρωτηριασμένο μέλος μεταφερθεί με διαφορετικό όχημα από το ασθενή, ο διασώστης θα πρέπει να βεβαιωθεί ότι τα άτομα που θα μεταφέρουν το ακρωτηριασμένο μέλος έχουν καταλάβει που μεταφέρεται ο ασθενής και πως θα πρέπει να διαχειριστούν το μέλος μόλις αυτό βρεθεί.
Η μεταφορά του μέλους θα πρέπει να ξεκινά το συντομότερο δυνατόν.
PHTLS
Παναγιώτης Σπανός
Προνοσοκομειακός Διασώστης
ΔΙΑΣΩΣΤΕΣ ΡΟΔΟΥ
