Ένας οδηγός για επαγγελματίες προνοσοκομειακής φροντίδας
Εισαγωγή
Η ασφάλεια του διασώστη είναι πάντα η πρώτη προτεραιότητα.
Καμία ιατρική παρέμβαση δεν μπορεί να προσφερθεί αν ο ίδιος ο διασώστης βρίσκεται σε κίνδυνο.
Στα τροχαία, σε περιστατικά βίας ή σε μαζικές καταστροφές, το περιβάλλον μπορεί να αλλάξει δραματικά μέσα σε δευτερόλεπτα.
Επιπλέον, τα τελευταία χρόνια καταγράφεται αυξημένη λεκτική και σωματική βία απέναντι σε πληρώματα ΕΚΑΒ, πυροσβέστες και εθελοντές.
1. Εκτίμηση σκηνής – Πριν την προσέγγιση
Η αρχική εκτίμηση πρέπει να απαντά στις ερωτήσεις:
-
Είναι ασφαλές να πλησιάσω;
-
Υπάρχουν ορατοί ή κρυφοί κίνδυνοι (κυκλοφορία, φωτιά, ηλεκτρικό ρεύμα, όπλα);
-
Υπάρχει ένταση στο πλήθος ή άτομα με επιθετική συμπεριφορά;
-
Χρειάζεται πρώτα να κληθεί η αστυνομία ή επιπλέον δυνάμεις;
Πρακτικές συμβουλές:
-
Πλησίασε αργά και παρατήρησε πριν κατέβεις από το όχημα.
-
Κράτησε απόσταση ασφαλείας μέχρι να σιγουρευτείς για το περιβάλλον.
-
Χρησιμοποίησε τον ασύρματο για ενημέρωση και υποστήριξη.
2. Αντιμετώπιση βίας – Λεκτικής και σωματικής
Η βία κατά διασωστών μπορεί να προέρχεται από:
-
Ασθενείς σε σύγχυση (π.χ. υπογλυκαιμία, κρανιοεγκεφαλική κάκωση, ψύχωση).
-
Συγγενείς ή φίλους του τραυματία υπό συναισθηματική φόρτιση.
-
Εμπλεκόμενους σε επεισόδια ή παράνομες δραστηριότητες.
Στρατηγικές πρόληψης:
-
Διατήρησε ήρεμο και σταθερό τόνο φωνής.
-
Απόφυγε έντονες χειρονομίες και σωματική επαφή αν δεν είναι απαραίτητη.
-
Στάσου με τρόπο που να μπορείς να απομακρυνθείς γρήγορα.
-
Ποτέ μην απομονώνεσαι από τον/την συνάδελφό σου.
Σε περίπτωση κλιμάκωσης:
-
Σταμάτα την παρέμβαση αν η ασφάλεια απειλείται.
-
Ζήτησε άμεσα αστυνομική υποστήριξη.
-
Κατέγραψε το περιστατικό και ενημέρωσε τη διοίκηση.
3. Ο ρόλος της ομάδας
-
Συντονισμός: Όλοι οι παρόντες (διασώστες, αστυνομικοί, πυροσβέστες) πρέπει να γνωρίζουν ποιος κάνει τι.
-
Επικοινωνία: Συνεχής ενημέρωση μέσω ασυρμάτου για αλλαγές στην κατάσταση.
-
Συνεργασία: Σε σκηνές με πιθανή βία, η παρουσία της αστυνομίας πριν την προσέγγιση του ασθενούς είναι συχνά απαραίτητη.
4. Εξοπλισμός και μέσα προστασίας
-
Φωσφορίζον γιλέκο και κατάλληλα ΜΑΠ (π.χ. γάντια, γυαλιά, κράνος σε τροχαία).
-
Φακός για χαμηλό φωτισμό.
-
Προσωπικό σήμα/ταυτότητα για αναγνώριση από τις αρχές.
-
Σε περιοχές υψηλού κινδύνου, εκπαίδευση σε βασικές τεχνικές αυτοπροστασίας.
5. Ψυχολογική υποστήριξη μετά από περιστατικό βίας
Η βία αφήνει πίσω της όχι μόνο σωματικά, αλλά και ψυχολογικά τραύματα.
-
Αναγνώρισε τα σημάδια μετατραυματικού στρες.
-
Μίλα με συναδέλφους ή υπεύθυνο ψυχικής υγείας του φορέα.
-
Μην αφήνεις το περιστατικό να περάσει «στα ψιλά» — χρειάζεται καταγραφή και συζήτηση.
Συμπέρασμα
Η ασφάλεια σκηνής και η πρόληψη/αντιμετώπιση της βίας κατά διασώστη δεν είναι πολυτέλεια — είναι απαραίτητη προϋπόθεση για να σωθούν ζωές.
Η συνεχής εκπαίδευση, η εγρήγορση και η συνεργασία με άλλες υπηρεσίες αυξάνουν τις πιθανότητες να επιστρέψουμε όλοι με ασφάλεια στη βάση μας.
Παναγιώτης Σπανός
ΔΙΑΣΩΣΤΕΣ ΡΟΔΟΥ
