Στις συγκρούσεις μηχανοκίνητων οχημάτων όπου εμπλέκονται πεζοί διακρίνονται τρεις διαφορετικές φάσεις, η κάθε μια από τις οποίες συνοδεύεται από διαφορετικό τύπο κακώσεων, ως εξής:
1. Η αρχική πρόσκρουση αφορά τα πόδια και μερικές φορές τα ισχία.
2. Ο κορμός κυλάει πάνω στο καπό του οχήματος (και μπορεί να χτυπήσει στο παρμπρίζ).
3. Στη συνέχεια, πέφτει από το όχημα και χτυπάει στο έδαφος, συνήθως πρώτα με την κεφαλή, και μπορεί να υποστεί κάκωση της αυχενικής μοίρας της σπονδυλικής στήλης.
Οι κακώσεις που προκαλούνται από σύγκρουση οχήματος με πεζό ποικίλλουν ανάλογα με το ανάστημα του πεζού και το ύψος του οχήματος.
Τα ανατομικά σημεία σύγκρουσης με το όχημα είναι διαφορετικά στα παιδιά απ’ ότι στους ενήλικες.
Οι ενήλικες συνήθως πλήττονται αρχικά από τον προφυλακτήρα του οχήματος κάτω από τα γόνατα και υφίστανται κάταγμα στην κνήμη και την περόνη.
Αφού λοιπόν ο πεζός χτυπήσει στο μπροστινό τμήμα του καπό, ανάλογα με το ύψος του καπό, προσκρούει και στο πάνω μέρος του ή στο παρμπρίζ.
Αυτή η δεύτερη, ισχυρή και αυτή, πρόσκρουση μπορεί να προκαλέσει κατάγματα στο άνω τμήμα του μηριαίου, την πύελο, τις πλευρές και τη σπονδυλική στήλη, οδηγώντας σε σύνθλιψη και διάτμηση των ενδοκοιλιακών και ενδοθωρακικών οργάνων.
Αν η κεφαλή του θύματος χτυπήσει στο καπό ή αν το θύμα συνεχίσει να κινείται ανοδικά στο καπό και προσκρούσει στο καπό παρμπρίζ, μπορεί να σημειωθεί τραυματισμός του προσώπου, της κεφαλής και της αυχενικής μοίρας της σπονδυλικής στήλης.
Αν το όχημα διαθέτει μεγάλη μετωπική επιφάνεια (όπως τα φορτηγά και τα τζιπ), πλήττεται ολόκληρο το σώμα του πεζού ταυτόχρονα.
Η τρίτη πρόσκρουση συντελείται όταν το θύμα πέφτει από το όχημα και χτυπάει στο έδαφος. Το θύμα μπορεί να δεχτεί ένα σφοδρό πλήγμα στη μία πλευρά του σώματός του και να υποστεί κάκωση του ισχίου, του ώμου ή της κεφαλής. Η τελευταία σημειώνεται συνήθως όταν ο πεζός χτυπά στο όχημα ή το έδαφος.
Κατά παρόμοιο τρόπο, επειδή και οι τρεις προσκρούσεις προκαλούν αιφνίδια βίαιη μετατόπιση του κορμού, του τραχήλου και της κεφαλής, μπορεί να προκληθεί ασταθές κάταγμα της σπονδυλικής στήλης.
Μετά την πτώση στο έδαφος, το θύμα μπορεί να χτυπηθεί από δεύτερο όχημα που κινείται δίπλα ή πίσω από το πρώτο.
ΠΑΙΔΙΑ
Επειδή τα παιδιά έχουν βραχύτερο ανάστημα, αρχικά πλήττονται σε υψηλότερο σημείο του σώματος από ότι οι ενήλικες.
Η πρώτη σύγκρουση συντελείται όταν ο προφυλακτήρας χτυπά τα πόδια του παιδιού (πάνω από τα γόνατα) ή την πύελο, προκαλώντας κάκωση του μηριαίου οστού ή της πυελικής ζώνης.
Η δεύτερη σύγκρουση συντελείται σχεδόν αμέσως μετά, καθώς το μπροστινό τμήμα του οχήματος συνεχίζει να κινείται προς τα εμπρός και χτυπά το παιδί στο θώρακα.
Στη συνέχεια, η κεφαλή και το πρόσωπο χτυπούν στο μπροστινό τμήμα του καπό ή την άνω επιφάνειά του.
Επειδή το μέγεθος του σώματος και το βάρος του παιδιού είναι μικρότερα, το παιδί μπορεί τελικά να μην αποχωριστεί από το όχημα, όπως συμβαίνει συνήθως με τους ενήλικες, αλλά να παγιδευτεί εν μέρει κάτω από το μπροστινό τμήμα του οχήματος και να συρθεί στο έδαφος.
Αν το παιδί πέσει στο πλάι, τα κάτω άκρα του μπορεί να συνθλιβούν από τις μπροστινές ρόδες.
Αν το παιδί πέσει προς τα πίσω και καταλήξει να βρίσκεται εξ ολοκλήρου κάτω από το όχημα, μπορεί να προκληθεί οποιαδήποτε κάκωση (π.χ να συρθεί στο έδαφος, να χτυπηθεί από προεξοχές ή να συνθλιβεί από τις ρόδες).
Αν τη στιγμή της πρόσκρουσης ο άκρος πόδας παραμείνει σταθερός στο έδαφος, η ανταλλαγή ενέργειας θα αφορά το άνω τμήμα του κάτω άκρου του παιδιού, το ισχίο και την κοιλιά του.
Αυτό θα εξωθήσει τα ισχία και την κοιλιά μακριά από το σημείο της πρόσκρουσης. Το άνω τμήμα του κορμού θα ακολουθήσει αργότερα, όπως και ο ενσφηνωμένος πόδας.
Η ανταλλαγή ενέργειας που μετακινεί τον κορμό αλλά όχι τον άκρο πόδα θα προκαλέσει κάταγμα της πυέλου και διάτμηση του μηριαίου οστού, με σοβαρή γωνίωση στο σημείο όπου συνέβη η πρόσκρουση, καθώς και πιθανή κάκωση της σπονδυλικής στήλης.
Οι κακώσεις περιπλέκονται ακόμα περισσότερο όταν το παιδί στρέφεται προς το αυτοκίνητο, συνήθως από περιέργεια, εκθέτοντας έτσι το μπροστινό τμήμα του σώματός του και το πρόσωπό του σε τραυματισμό.
Αντίθετα, ένας ενήλικος θα προσπαθούσε να διαφύγει και θα δεχόταν το χτύπημα στο πίσω μέρος του σώματός του ή το πλάι.
Όπως και στους ενήλικες, κάθε παιδί που συγκρούεται με ένα όχημα μπορεί να υποστεί κάποιου είδους κάκωση στην κεφαλή.
Εξαιτίας των αιφνίδιων, βίαιων δυνάμεων που ασκούνται στην κεφαλή, τον αυχένα και τον κορμό, υπάρχει μεγάλος κίνδυνος για κακώσεις της αυχενικής μοίρας της σπονδυλικής στήλης.
Η γνώση της συγκεκριμένης αλληλουχίας των πολλαπλών προσκρούσεων σε μια σύγκρουση οχήματος-πεζού και η κατανόηση των πολλαπλών υποκείμενων κακώσεων που οι προσκρούσεις αυτές μπορούν να προκαλέσουν διαδραματίζουν αποφασιστικό ρόλο στη διενέργεια μιας πλήρους αρχικής εκτίμησης και την κατάρτιση ενός κατάλληλου σχεδίου αντιμετώπισης του τραυματία.
PHTLS
ΔΙΑΣΩΣΤΕΣ ΡΟΔΟΥ
