Οι πόνοι στην κοιλιά των βρεφών, νηπίων και μεγαλύτερων παιδιών είναι συχνοί. Αποτελούν μεγάλη πηγή ανησυχίας για τους γονείς και τους παιδίατρους. Η διάγνωση για το τι προκαλεί ακριβώς τους πόνους αυτούς δεν είναι εύκολη.
Οι γονείς πρέπει να γνωρίζουν τα βασικά στοιχειά σχετικά με τους πόνους στην κοιλιά, που δυνατόν να έχουν τα παιδιά σε διάφορα στάδια της ζωής τους. Έτσι μπορούν πιο εύκολα να αντιδρούν αποτελεσματικά, να απευθύνονται όταν χρειάζεται στον παιδίατρό τους, ενώ ταυτόχρονα θα μπορούν να τον βοηθούν καλύτερα στο να τοποθετήσει τη σωστή διάγνωση και κατά συνέπεια να χορηγήσει την κατάλληλη θεραπεία.
Οι κολικοί είναι από τις συχνότερες αιτίες πόνου στην κοιλιά. Προκύπτουν συνήθως από συσπάσεις του εντέρου του βρέφους. Εκδηλώνονται κυρίως στους πρώτους τρεις μήνες της ζωής του παιδιού.
Το απαρηγόρητο κλάμα και η ευερεθιστότητα του παιδιού, το τράβηγμα προς τα πάνω των ποδιών του και κάποτε η διέλευση αερίων είναι χαρακτηριστικά των απλών κολικών. Πολλοί γονείς παίρνουν πάνω τους το παιδί τους και κρατώντας το, περπατούν και το κουνούν. Αυτό μπορεί να βοηθά, όπως επίσης και η πιπίλα.
Στις πλείστες περιπτώσεις οι πόνοι κοιλιάς στην βρεφική, νηπιακή και παιδική ηλικία υποχωρούν χωρίς να υπάρχει μια σοβαρή πάθηση. Ωστόσο, είναι πάντοτε ανησυχητικοί και πρέπει να τους δίνεται η δέουσα σημασία.
Για τους λόγους αυτούς, πάντοτε είναι καλό στην αρχή να λαμβάνεται η άποψη του παιδίατρου. Υπάρχουν περιπτώσεις που είναι πιο σπάνιες, που ο πόνος στην κοιλιά οφείλεται σε σοβαρότερη αιτία, όπως οι ιογενείς ή οι βακτηριακές γαστρεντερίτιδες ή πολύ σπάνια σε εγκωλιασμό, που είναι επείγουσας φύσης πάθηση με ανάγκη αντιμετώπισης πάραυτα.
Για να κατανοήσουμε καλύτερα τους πόνους στην κοιλιά, χρειάζεται να έχουμε υπόψη μας, ότι μπορεί να οφείλονται σε παθολογικές καταστάσεις που λαμβάνουν χώρα στην κοιλιά ή εκτός της κοιλιάς. Ο τραυματισμός στην κοιλιά, οι στομαχικές διαταραχές, η δυσκοιλιότητα, η σκωληκοειδίτιδα, η λοίμωξη στο αυτί, η ουρολοίμωξη, η αμυγδαλίτιδα ή φαρυγγίτιδα μπορούν να εκδηλωθούν με μεταξύ άλλων και με κοιλιακά συμπτώματα, όπως ο πόνος.
Κάθε παιδί παραπονιέται κατά καιρούς για πόνο στην κοιλιά. Η δυσκολία είναι να αντιληφθούμε, πότε ο πόνος είναι σοβαρός ή όχι και σε τι οφείλεται.
Η ηλικία και οι δυνατότητες έκφρασης του παιδιού είναι καθοριστικές, για τον προσδιορισμό της σοβαρότητας και της αιτίας πρόκλησης του κοιλιακού πόνου.
Για τους γονείς και για το γιατρό δεν είναι εύκολο, να καταλάβουν, εάν ένα βρέφος ή νήπιο κλαίει για οργανικούς ή ψυχολογικούς λόγους. Ο πόνος που φαίνεται να έχει το βρέφος όταν κλαίει μπορεί να οφείλεται στην πείνα, στην κούραση, σε κάτι που το ενοχλεί ή ίσως σε μια πάθηση που χρειάζεται αντιμετώπιση.
Η δυσκολία της διάγνωσης του πόνου στην κοιλιά, γίνεται μεγαλύτερη σε παιδιά που λόγω ηλικίας δεν μπορούν να εκφραστούν για να εξηγήσουν, το τι τους συμβαίνει. Τα παιδιά κάτω των 5 ή 6 ετών, δεν μπορούν συνήθως να περιγράψουν ακριβώς, το τι νιώθουν.
Τα παιδιά σχολικής ηλικίας, μπορεί λόγω ανησυχίας ή κάποιας φοβίας, να ξυπνούν το πρωί και να παραπονιούνται για πόνο στην κοιλιά. Ωστόσο δεν είναι εύκολο για το γονιό να καταλάβει, εάν ο πόνος στην κοιλιά έχει σχέση με ψυχολογικό αίτιο ή εάν υπάρχει μια σοβαρή σωματική ασθένεια.
Είναι επίσης γνωστό, ότι στα παιδιά οι καταστάσεις υπερβολικής διέγερσης, αναμονής, άγχους λόγω διαγωνισμάτων ή συμμετοχής σε ανταγωνιστικά σπορ, είναι δυνατόν να προκαλούν πόνους στην κοιλιά.
Βλέπουμε λοιπόν, ότι οι προκλήσεις για τη σωστή διάγνωση του πόνου στην κοιλιά ενός παιδιού είναι πολλές.
Ποια στοιχεία πρέπει αρχικά να ελέγχουν οι γονείς και οι γιατροί, για να καταλαβαίνουν καλύτερα τη σοβαρότητα και την αιτιολογία των πόνων της κοιλιάς στα παιδιά;
1. Η ένταση του πόνου
Η ένταση του πόνου στην κοιλιά είναι σημαντικό στοιχείο, για τη διάγνωση. Ο πόνος μπορεί να είναι ήπιος, μέτριας έντασης ή σοβαρός.
2. Η διάρκεια
Η μικρή διάρκεια του πόνου στην κοιλιά, ιδιαίτερα όταν είναι λιγότερη από 5 λεπτά, συνηγορεί για κάτι που δεν είναι ανησυχητικό. Ένα τέτοιος πόνος, με μικρή διάρκεια, μπορεί να έρχεται και να φεύγει για πολλές μέρες χωρίς αλλοίωση.
3. Ο χρόνιος χαρακτήρας του πόνου
Οι χρόνιοι ή οι επαναλαμβανόμενοι πόνοι της κοιλιάς είναι συχνοί στα παιδιά. Οι περισσότεροι χρόνιοι πόνοι κοιλιάς στα παιδιά είναι λειτουργικοί.
Αυτό σημαίνει, ότι ο πόνος, οφείλεται περισσότερο στον τρόπο λειτουργίας κάποιων συστημάτων του σώματος παρά σε πραγματική οργανική βλάβη, φλεγμονή, δομική ανωμαλία, μόλυνση ή κάποια ασθένεια.
4. Η περιοχή στην οποία εντοπίζεται ο πόνος
Συνήθως, όσο πιο κοντά στον ομφαλό εντοπίζεται ο πόνος, τόσο πιο πιθανό είναι να πρόκειται για λειτουργικό πόνο. Ωστόσο αυτό δεν είναι απόλυτο. Χρειάζεται συνολική εκτίμηση της κατάστασης του παιδιού.
5. Πόσα συμπτώματα έχει το παιδί, ένα ή περισσότερα;
Εάν υπάρχει μόνο ένα σύμπτωμα, οι πιθανότητες είναι περισσότερες να πρόκειται για λειτουργικής προέλευσης, πόνο κοιλιάς.
6. Ο επηρεασμός των δραστηριοτήτων του παιδιού
Στις περιπτώσεις, που ο χρόνιος ή ο επαναλαμβανόμενος πόνος στην κοιλιά, εμποδίζει το παιδί να κάνει τις συνήθεις του δραστηριότητες, πιθανόν το πρόβλημα να είναι σοβαρό.
Για παράδειγμα, εάν ο πόνος στην κοιλιά του παιδιού, το εμποδίζει από του να τρώει κανονικά, να πηγαίνει στο σχολείο, να παίζει με τους φίλους του, ή να κοιμάται τη νύκτα, χρειάζεται οπωσδήποτε αξιολόγηση από το γιατρό. Ο πόνος στην κοιλιά, που ξυπνά το παιδί τη νύκτα, χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή.
Πρέπει να τονίσουμε το γεγονός, ότι τα πιο πάνω στοιχεία, αποτελούν μόνο ενδείξεις. Από μόνα τους, δεν είναι αρκετά για να προσδιορίσουν τη σοβαρότητα ή την αιτία, που προκαλεί πόνους στην κοιλιά του παιδιού.
Οι γονείς, αλλά ιδιαίτερα ο γιατρός, χρειάζεται να συνεκτιμούν το σύνολο των στοιχείων, που έχουν σχέση με την υγεία και το πρόβλημα των πόνων της κοιλιάς του παιδιού.
Το ιστορικό, η κλινική εξέταση, τα σημεία και συμπτώματα, οι συμπληρωματικές εξετάσεις που θα ζητήσει ο γιατρός, όπως επίσης και η προσεκτική παρακολούθηση, επιτρέπουν την ορθή διάγνωση κάθε φορά, που οι πόνοι της κοιλιάς σ’ ένα παιδί δημιουργούν ανησυχίες.
Στις περιπτώσεις, που οι πόνοι στην κοιλιά του παιδιού συνοδεύονται από τα ακόλουθα, επιβάλλεται αμέσως η εξέταση από γιατρό:
1. Πυρετός.
2. Απώλεια βάρους.
3. Εμετοί.
4. Αίμα στα κόπρανα.
5. Ξυπνήματα τη νύκτα, με πόνους κοιλιάς.
6. Δυσκολίες κατάποσης.
7. Πόνοι κατά την ούρηση.
Μια πολύ σπάνια αλλά σοβαρή πάθηση είναι ο εγκολεασμός. Προσβάλλει κυρίως βρέφη ηλικίας από οκτώ έως δεκατεσσάρων μηνών. Οφείλεται στην είσοδο ή στο «γλίστρημα» ενός μέρους του εντέρου μέσα σε επόμενο, συνεχόμενο τμήμα του εντέρου. Έτσι δημιουργείται απόφραξη με πολύ δυνατό πόνο. Οι περίοδοι κλάματος λόγω πόνου στην κοιλιά μεταλλάσσονται με περιόδους ηρεμίας, αλλά σταδιακά η κατάσταση επιδεινώνεται γρήγορα με μεγάλη ευαισθησία στην κοιλιά, πρήξιμο, εμετό και κόπρανα που είναι σκούρα, βλεννώδη και αιματηρά. Πρόκειται για επείγουσα κατάσταση, που χρειάζεται αμέσως αντιμετώπιση σε ιατρικό κέντρο.
Βιβλιογραφία
- National Parent Information Network
- American Academy of Pediatrics
- National Institute of Child Health and Human Development
- Archives of Disease in Childhood
- National Digestive Diseases Information Clearinghouse
Πηγή: medlook