Μεταπηδήστε στο περιεχόμενο
Αρχική » Αρθρογραφία και Δράσεις » Πολιτική Προστασία » ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΕΚΤΑΚΤΟΥ ΑΝΑΓΚΗΣ

ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΕΚΤΑΚΤΟΥ ΑΝΑΓΚΗΣ

του ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ Γ. ΓΕΡΑΣΙΜΑΤΟΥ 

Emergency, Crisis and Disaster Manager Member of International Crisis Management Association 

Μέρος ΠΡΩΤΟ 

Η ΑΣΦΑΛΕΙΑ στο ΣΠΙΤΙ μας, για το σπίτι μας, για τους ανθρώπους μας και για τα υπάρχοντά μας, είναι κύρια και σοβαρή ευθύνη για κάθε ιδιοκτήτη και κάθε ενήλικο άνθρωπο που διαμένει σε αυτό.

Η εγκληματική απειλή (κλοπή, διάρρηξη, δολοφονία, τρομοκρατική ενέργεια, κ.α.), η απειλή από φυσικές ή ανθρωπογενείς καταστροφές (σεισμοί, πυρκαγιές, πλημμύρες, κ.α.), η επικινδυνότητα των χώρων και των κατασκευών (σκάλες, πισίνα, ανελκυστήρας, κ.α.) και η πιθανότητα εκδήλωσης ατυχήματος (πτώση από απροσεξία, διαρροή φυσικού αερίου, κ.α.), ενυπάρχουν διαρκώς και δεν εξαλείφονται, αλλά προλαμβάνονται και ελαχιστοποιούνται τα αποτελέσματά τους εάν παρθούν έγκαιρα προληπτικά μέτρα και οι ένοικοι του σπιτιού έχουν εκπαιδευτεί σωστά, ώστε να είναι σε θέση να αντιμετωπίσουν αποτελεσματικά (στο μέτρο του δυνατού) κάθε εκδήλωση εγκληματικής απειλής, καταστροφής, επικινδυνότητας, ατυχήματος.

Με τον Οικογενειακό Σχεδιασμό Εκτάκτου Ανάγκης, θα έχουμε ασφάλεια στο σπίτι μας, για το σπίτι μας, για τους ανθρώπους μας, για τα υπάρχοντά μας. Γενικότερα, ο Οικογενειακός Σχεδιασμός Εκτάκτου Ανάγκης, είναι μια σειρά από πολύ απλές και χρηστικές πρακτικές που δεν κοστίζουν ή κοστίζουν ελάχιστα, πολύ καλή ενημέρωση και εκπαίδευση όλων των μελών της οικογένειάς, εκπόνηση ενός λειτουργικού Σχεδίου Εκτάκτου Ανάγκης και λήψη προληπτικών μέτρων, όπου όλα μαζί θα καταστήσουν πολύ πιο ασφαλές το περιβάλλον του σπιτιού μας, για όλους και για όλα τα υπάρχοντά μας.

Ειδικότερα, ο Οικογενειακός Σχεδιασμός Εκτάκτου Ανάγκης, είναι το σύνολο των τεχνικών θωράκισης, των ενεργειών πρόληψης, των μέσων και του εξοπλισμού ασφάλειας, της εκπαίδευσης των μελών της οικογένειας, της εκπόνησης σχεδίου δράσης, της αυξημένης επαγρύπνησης και της πιστής τήρησης απ’ όλους, όσων οδηγιών και ενεργειών έχει συμφωνηθεί να τηρούνται.

Απευθύνεται σε όλη την οικογένεια και αφορά όλη την οικογένεια. Απευθύνεται επίσης και στο βοηθητικό προσωπικό που τυχόν εργάζεται στο σπίτι, σε μόνιμη σχέση εργασίας ή περιορισμένη χρονικά.

Ένας Οικογενειακός Σχεδιασμός Εκτάκτου Ανάγκης από μόνος του δεν μπορεί να προσφέρει τίποτε απολύτως όταν παραστεί ανάγκη. Επιβάλλεται η ενημέρωση και η εκπαίδευση όλων, η διενέργεια καταστάσεων προσομοίωσης και η εφαρμογή μέτρων, όπως ακριβώς περιγράφονται στο εκπονηθέν Σχέδιο Εκτάκτου Ανάγκης.

Για να είναι πλήρης και αποτελεσματικό ένα Σχέδιο Εκτάκτου Ανάγκης πρέπει να περιγράφει και αναλύει κάθε πιθανό κίνδυνο για την οικία και την οικογένεια, να καταγράφει την υπάρχουσα κατάσταση, να εξετάζει τις προϋποθέσεις εφαρμογής του και να λαμβάνει υπόψιν του απρόβλεπτους παράγοντες.

Κάθε σπίτι και κάθε οικογένεια έχει διαφορετικό αριθμό μελών, διαθέτει διαφορετική κατασκευή, διαρρύθμιση και επικινδυνότητες, διαφορετικό τρόπο ζωής των μελών της οικογένειας, συνθήκες και συνήθειες διαβίωσης, διαφορετικές ανάγκες, διαφορετική κουλτούρα, ήθη και έθιμα, διαφορετικά προβλήματα υγείας και κινδύνους αυτής, διαφορετική οικονομική επιφάνεια, διαφορετικού επαγγέλματος ανθρώπους, διαφορετικών χρόνων και τόπων εργασία, διαφορετικούς γείτονες, συγγενείς και φίλους, διαφορετικούς πιθανούς εχθρούς, διαφορετικές καταστάσεις συνεργασίας / συναλλαγής με τρίτους, κ.α.

Αυτά όλα και πολλά περισσότερα μας δηλώνουν ότι κάθε Οικογενειακός Σχεδιασμός Εκτάκτου Ανάγκης, πρέπει να είναι εξατομικευμένος, σύμφωνα με τις ανάγκες της εκάστοτε οικογένειας και του εκάστοτε σπιτιού. Κανείς, πέρα από την ίδια την οικογένεια, δεν γνωρίζει να καταγράψει και σχεδιάσει καλύτερα, υπό την καθοδήγηση και συμβουλή ενός Ειδικού και Έμπειρου στο θέμα της εκπόνησης Σχεδίων Εκτάκτου Ανάγκης.

Ο Οικογενειακός Σχεδιασμός Εκτάκτου Ανάγκης, πρέπει να καθορίσει, απαριθμήσει και τυποποιήσει τις διαδικασίες που πρέπει να υλοποιούνται, από κάθε μέλος της οικογένειας ή και όλη την οικογένεια μαζί, σε κάθε στάδιο εκδήλωσης οποιασδήποτε απειλής ή περίπτωσης έκτακτης ανάγκης.

Κάθε πιθανός κίνδυνος πρέπει να αντιμετωπιστεί ιδιαίτερα και κάθε μέλος της οικογένειας πρέπει να κάνει τις ενέργειες εκείνες που είναι στις δυνάμεις του να κάνει. Επί παραδείγματι, σε μια εκδήλωση πυρκαγιάς στην εστία μαγειρέματος, ένα μικρό παιδί πρέπει να μάθει να φωνάζει «φωτιά, φωτιά» με όλη του τη δύναμη, ενώ ένας ενήλικας πρέπει να μάθει να χρησιμοποιεί τον φορητό πυροσβεστήρα ή την κουβέρτα πυρόσβεσης ή όποιο άλλο μέσο ενδείκνυται για την αντιμετώπιση.

Το σπίτι μας, η οικογένειά μας και τα υπάρχοντά μας δεν πρέπει να εκτίθενται σε τόσους πολλούς κινδύνους και μάλιστα αδικαιολόγητα, την στιγμή που με απλές προληπτικές κινήσεις και προφυλάξεις και με ελάχιστο εξοπλισμό και κόστος, μπορούμε να ελαχιστοποιήσουμε τις απειλές, τους κινδύνους και να κάνουμε πολύ πιο ασφαλή την καθημερινότητά μας μέσα στο σπίτι.

Θυμηθείτε ότι στην οικογένειά μας, πέραν των μικρών παιδιών και των ηλικιωμένων, πιθανόν έχουμε και άτομα με ειδικές ανάγκες που χρήζουν ιδιαίτερης μέριμνας για την ασφάλειά τους καθώς και ζώα συντροφιάς που επίσης απαιτούν ειδική προφύλαξη και ασφαλώς λαμβάνονται υπ’ όψιν κατά την εκπόνηση του Σχεδίου Εκτάκτου Ανάγκης.

Σκοπός και στόχος του Οικογενειακού Σχεδιασμού Εκτάκτου Ανάγκης, είναι η ανάληψη προληπτικών ενεργειών και τεχνικών για την αποφυγή δυσάρεστων καταστάσεων ή σε περίπτωση εκδήλωσης μιας τέτοιας δυσάρεστης κατάστασης η ελαχιστοποίηση των απωλειών και η ασφαλής καταφυγή των μελών της οικογένειας.

 Ο καλύτερος χρόνος για να προετοιμάσετε ένα Σχέδιο Εκτάκτου Ανάγκης είναι τώρα.

 Ο καλύτερος τρόπος προστασίας της οικογένειας σε περίπτωση απειλής ή κινδύνου είναι το Σχέδιο Εκτάκτου Ανάγκης να βρίσκεται στην θέση του.

 Το καλύτερο Σχέδιο Εκτάκτου Ανάγκης, είναι αυτό που περιέχει εναλλακτικό σχέδιο εκτάκτου ανάγκης.

Ο Οικογενειακός Σχεδιασμός Εκτάκτου Ανάγκης δεν είναι οδηγός επιβίωσης, αλλά οδηγός για την προετοιμασία της επιβίωσης.

Αν και στην Ελλάδα προβλέπεται η κατάρτιση Σχεδίου Διαχείρισης Εκτάκτων Αναγκών για κάθε επιχείρηση και αποτελεί γι’ αυτές βασική νομική υποχρέωση σύμφωνα με τον νόμο 3850/2010, για τις οικίες και τις οικογένειες δεν προβλέπεται αντίστοιχα καμία νομική υποχρέωση, με αποτέλεσμα στο 99% των οικογενειών στην Ελλάδα, να μην γνωρίζουν ούτε τα στοιχειώδη των ενεργειών προφύλαξης σε περιπτώσεις εκτάκτου ανάγκης.

Τα οφέλη από την ύπαρξη Οικογενειακού Σχεδιασμού Εκτάκτου Ανάγκης είναι : 

  •  Ένδειξη οικογενειακής και κοινωνικής ευθύνης έναντι των μελών της οικογένειας, των γειτόνων, των συμπολιτών, των τοπικών αρχών ασφάλειας και εκτάκτων αναγκών.
  •  Ενίσχυση του αισθήματος ασφάλειας των μελών της οικογένειας, των γειτόνων, και των συμπολιτών.
  •  Βέλτιστη προετοιμασία όλων των μελών της οικογένειας με την απόκτηση ειδικών αλλά σωτήριων γνώσεων αυτοπροστασίας για την αντιμετώπιση καταστάσεων εκτάκτου ανάγκης, π.χ. πρώτες βοήθειες, πυρόσβεση, αυτοάμυνα, κ.α.
  •  Βέλτιστη διαχείριση σημαντικών συμβάντων απειλής ή κινδύνου για την οικία και την οικογένεια, με ή χωρίς την υποστήριξη των υπηρεσιών εκτάκτου ανάγκης.
  •  Βέλτιστη αντιμετώπιση των συνεπειών σημαντικών συμβάντων απειλής ή κινδύνου, με ή χωρίς την υποστήριξη των υπηρεσιών εκτάκτου ανάγκης.
  • Πρόληψη ατυχημάτων στην καθημερινότητα των μελών της οικογένειας, συνεπεία άρσης των παραγόντων επικινδυνότητας.
  •  Πρόληψη εκτεταμένων βλαβών στην οικία, συνεπεία εφαρμογής βέλτιστων τεχνικών θωράκισης.
  •  Εξοικείωση των μελών της οικογένειας στην αντιμετώπιση καταστάσεων εκτάκτου ανάγκης, μέσω συμμετοχής τους σε ασκήσεις προσομοίωσης μια φορά τον χρόνο τουλάχιστον.
Ο Οικογενειακός Σχεδιασμός Εκτάκτου Ανάγκης, πρέπει να καθορίζει τις ενέργειες των μελών της οικογένειας σε επίπεδα, όπως :
α) συνθήκες ετοιμότητας,
β) συνθήκες αυξημένης ετοιμότητας,
γ) συνθήκες έκτακτης ανάγκης και
δ) συνθήκες αποκατάστασης.
Κάθε πιθανός κίνδυνος και κάθε πιθανή απειλή, πρέπει να λαμβάνονται υπόψιν και να προγραμματίζονται δράσεις πρόληψης και αντιμετώπισης σε διαφορετικά επίπεδα για κάθε μέλος της οικογένειας χωριστά και όλους μαζί. Γιατί η πρόληψη είναι το ισχυρότερο μέτρο προστασίας και ασφάλειας. Επί παραδείγματι, τα βουλωμένα λούκια των μπαλκονιών, δεν είναι σφάλμα της φύσης αλλά σφάλμα της ανθρώπινης αδιαφορίας . . .
 Αυτό το άρθρο «Οικογενειακός Σχεδιασμός Εκτάκτου Ανάγκης» (μέρος πρώτο και τα επόμενα που θα ακολουθήσουν) έχει ως σκοπό να παρακινήσει την οικογένεια να προετοιμάσει τις κατάλληλες ενέργειες για τις πιο συνηθισμένες περιπτώσεις απειλής ή κινδύνου.
Ο κατάλογος είναι μακρύς και ποικίλος αλλά δεν πρέπει να σας αγχώνει. Μπορείτε να ξεκινήσετε να σχεδιάζετε από τα πολύ απλά, τα συχνά, τα καθημερινά, όπως π.χ. πως αντιμετωπίζετε μια διακοπή ρεύματος;
Πεποίθησή μου είναι ότι μέσα από αυτό το άρθρο θα καταφέρω να επιτύχω τρεις στόχους :
1ον να παρακινήσω κάθε ελληνική οικογένεια να προετοιμαστεί κατάλληλα,
2 ον να απεικονίσω με τον καλύτερο δυνατό τρόπο πως μπορεί να προετοιμαστεί αποτελεσματικά και 3ον να βοηθήσω να συνειδητοποιήσετε την θέση σας και τον ρόλο σας σε μια γενικότερη κατάσταση εκτάκτου ανάγκης.
Πηγές Φωτογραφιών
https://www.acf.hhs.gov/sites/default/files/styles/acf_carousel_home/public/assets/fa mily_house_fire_carousel.jpg?itok=PLRncboE
http://www.redcross.org/images/MEDIA_CustomProductCatalog/m7040107_san_die go_disaster_preparedness.jpg http://cdn1.athlonoutdoors.com/wp-content/uploads/sites/5/2015/06/Family-DisasterPlan-2.jpg
http://esrfl.com/wp-content/uploads/2016/03/Emergency-Services-Restoration_firedamage.jpg
ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΣ Γ. ΓΕΡΑΣΙΜΑΤΟΣ
Emergency, Crisis and Disaster Manager Member of International Crisis Management Association
Πάτρα, 05.10.17
ΔΙΑΣΩΣΤΕΣ ΡΟΔΟΥ