Ο όρος Hot Work (Θερμή Εργασία) περιλαμβάνει οποιαδήποτε δραστηριότητα στην οποία παράγεται φλόγα, θερμότητα ή σπινθήρας. Μπορεί να αποτελέσει πηγή ανάφλεξης όταν στην περιοχή υπάρχουν ή διαχειρίζονται εύφλεκτα υλικά.
Τέτοιες εργασίες περιλαμβάνουν:
-
Κοπή μετάλλων
-
Συγκόλληση (welding)
-
Κολλήσεις (brazing, soldering)
-
Οποιαδήποτε διαδικασία με γυμνή φλόγα
-
Διάτρηση & λείανση (drilling, grinding) σε περιβάλλον με εύφλεκτη ατμόσφαιρα
📊 Σχεδόν 6% των βιομηχανικών πυρκαγιών προκύπτουν κατά τη διάρκεια εργασιών θερμού τύπου, γι’ αυτό απαιτούνται αυστηρά μέτρα ασφαλείας.
Παράδειγμα ατυχήματος
Ιανουάριος 2022 – ABC Company
Σε εργοτάξιο, ένας συγκολλητής και ο βοηθός του σκοτώθηκαν όταν εκτελούσαν συγκόλληση σε ύψος ~3 μέτρων. Αντί για σκάλα, χρησιμοποίησαν ένα άδειο βαρέλι που είχε προηγουμένως χρησιμοποιηθεί για πετρέλαιο. Ένας σπινθήρας έπεσε μέσα από το καπάκι, άναψε τους ατμούς και προκάλεσε έκρηξη.
Κίνδυνοι από Θερμές Εργασίες
🔥 Πυρκαγιά και Έκρηξη
-
Σπινθήρες (spatters): από συγκόλληση, κοπή, λείανση → εύκολη ανάφλεξη καυσίμων
-
Λιωμένα μέταλλα & σκουριές: υψηλή θερμοκρασία → ανάφλεξη σε δευτερόλεπτα
-
Αγωγιμότητα θερμότητας: η θερμότητα μεταδίδεται κατά μήκος μεταλλικών σωλήνων → κίνδυνος φωτιάς σε άλλο σημείο
-
Εκρηκτική ατμόσφαιρα: αέρια/ατμοί εύφλεκτων ουσιών μπορούν να αναφλεγούν άμεσα
⚠️ Άλλοι Κίνδυνοι
-
Υγείας: καπνοί συγκόλλησης → βλαβεροί για το αναπνευστικό
-
Ηλεκτροπληξία: από μηχανές συγκόλλησης, τροχούς κ.λπ.
-
Ακτινοβολία: η συγκόλληση παράγει UV ακτινοβολία → κίνδυνος για τα μάτια
-
Εγκαύματα: από λιωμένα μέταλλα ή θερμές επιφάνειες
Μέτρα Ελέγχου για Θερμές Εργασίες
-
Αποκλεισμός (Elimination): Αποφύγετε εργασίες θερμού τύπου όπου είναι δυνατόν. Π.χ. αντικαταστήστε εξάρτημα αντί να το συγκολλήσετε σε εύφλεκτη περιοχή.
-
Αντικατάσταση (Substitution): Χρησιμοποιήστε ψυχρή κοπή ή μηχανικές λύσεις αντί για συγκόλληση/κοπή με φλόγα.
-
Μηχανικά Μέτρα: Απομάκρυνση ατμών/αερίων με εξαερισμό, ανεμιστήρες κ.λπ.
-
Διοικητικά Μέτρα: Άδεια Hot Work, εκπαίδευση, οδηγίες εργασίας, πιστοποιημένοι εργαζόμενοι.
-
ΜΑΠ (PPE): Γάντια, μάσκες, προσωπίδες, ποδιές, ειδικά παπούτσια, στολές συγκόλλησης.
Γενικές Προφυλάξεις για Θερμές Εργασίες
-
Άδεια Θερμής Εργασίας πριν από κάθε εργασία.
-
Απομάκρυνση εύφλεκτων υλικών από την περιοχή.
-
Απαραίτητος έλεγχος αερίων (Gas Test) πριν και κατά τη διάρκεια εργασίας κοντά σε:
-
δεξαμενές, δοχεία, σωληνώσεις
-
αποχετεύσεις, φρεάτια, σημεία δείγματος
-
αεραγωγούς με αναθυμιάσεις χρωμάτων/καυσίμων
-
-
Επαναλαμβανόμενος έλεγχος αερίων κάθε 2 ώρες ή συνεχής παρακολούθηση.
-
Τα μηχανήματα πρέπει να είναι ελεγμένα και σε καλή κατάσταση (καλώδια, γειώσεις, βαλβίδες, μανόμετρα).
-
Ποτέ χρήση αναπτήρα για άναμμα φλόγας κοπής.
-
Χρήση ΜΑΠ: γάντια, ποδιά, στολή, ασπίδα συγκόλλησης, hi-vis.
-
Σχέδιο εκτάκτου ανάγκης: πυροσβεστήρες, νερό, άμμος, σωλήνες, όχημα πυρόσβεσης.
-
Έλεγχος κατεύθυνσης ανέμου σε ανοιχτούς χώρους.
-
Χρήση κουβέρτας πυρόσβεσης για περιορισμό σπινθήρων.
-
Εκτέλεση εργασιών μόνο από εξουσιοδοτημένα άτομα.
-
Αποφυγή εργασιών σε ύψος. Αν είναι απαραίτητο, στο ελάχιστο.
-
Περιμετρική σήμανση & αποκλεισμός περιοχής.
-
Κύλινδροι αερίων σε όρθια θέση, με καπάκι ασφαλείας & αλυσίδα στήριξης.
-
Απαγορεύεται το κάπνισμα σε χώρους αποθήκευσης φιαλών.
-
Υποχρεωτική παρουσία Fire Watch κατά τη διάρκεια των εργασιών.
-
Παρακολούθηση του χώρου για τουλάχιστον 30 λεπτά μετά το πέρας των εργασιών.
-
Χρήση κατάλληλου εξαερισμού σε κλειστούς χώρους.
✅ Με σωστό σχεδιασμό, άδεια Θερμής Εργασίας (Hot Work), εκπαίδευση και ΜΑΠ μπορούμε να μειώσουμε σημαντικά τους κινδύνους πυρκαγιάς, έκρηξης και τραυματισμών.
Πηγή: Hot Work Safety
Παναγιώτης Σπανός
ΔΙΑΣΩΣΤΕΣ ΡΟΔΟΥ
